managing21.be

In de Siberische stad Shchuchye kan weldra begonnen worden met de vernietiging van twee miljoen Sovjet-artilleriekoppen die bewapend waren met een dodelijk zenuwgas. Het project heeft meer dan één jaar vertraging opgelopen omwille van een vruchteloze zoektocht naar een Russische onderaannemer die de nodige apparatuur kon leveren tegen een aanvaardbare prijs. De vernieting van de wapens zou vier jaar in beslag nemen.

Om uit de impasse te geraken hebben de Verenigde Staten aan het Russische Federal Industry Agency een bedrag van 200 miljoen dollar ter beschikking gesteld om die werken uit te besteden. In totaal investeren de Verenigde Staten 1 miljard dollar in de fabriek van Shchuchye. Het project vormt een onderdeel van het Amerikaanse Nunn-Lugar Cooperative Threat Reduction Program, genoemd naar de Amerikaanse senatoren Sam Nunn en Richard Lugar.

Het project werd door het Amerikaanse Congres in 1992 aangenomen, kort na de instorting van de Sovjet-Unie. Daarmee wou men vermijden dat de Russische voorraden aan nucleaire, chemische en biologische wapens in de handen van schurkenstaten of terroristen zouden vallen. Gewezen Sovjet-staten hebben nu al 6.982 kernkoppen, 653 intercontinentale ballistisch raketten en 30 kernonderzeeërs vernietigd.

Aan het Shchuchye-project werken in totaal veertien landen mee, maar de Verenigde Staten dragen de grote meerderheid van de kosten. De fabriek van Shchuchye is nu iets meer dan half afgewerkt. De vertraging heeft onder meer te maken met onenigheid tussen Rusland en de Verenigde Staten over de wapens die moeten vernietigd worden, wettelijke beperkingen op de Amerikaanse investeringen en problemen met Russische onderaannemers.

De artillerie ligt zoals wijnflessen opgeslagen in houten rekken in een afgelegen bosgebied. De Verenigde Staten wensten de vernietigingsfabriek naast die opslagplaats bouwen, maar de Russische autoriteiten legden een terrein vast dat 17 kilometer verder was gelegen. Daardoor moest een spoorlijn van 26 miljoen dollar worden aangelegd om de artillerie te vervoeren. Er werd ook een nutteloos laboratorium van 12 miljoen dollar gebouwd.

Rusland heeft tot nu toe 28 procent van zijn chemisch wapenarsenaal vernietigd. De Verenigde Staten zitten aan 40 procent. Beide landen zijn verplicht om tegen 2012 hun totale voorraad chemische wapens – zoals sarin en soman – te vernietigen. Lang werd getwijfeld of Rusland die deadline zou halen, maar nu lijken de inspanningen toch opgedreven te worden. De vernietiging van de wapens zou eind volgend jaar van start kunnen gaan.