De Amerikaanse ethanolproductie zal volgend jaar de helft van de graanoogsten van de Verenigde Staten opslorpen. Dat blijkt uit een studie van het Earth Policy Institute. Door de talloze ethanol-fabrieken die worden opgericht door landbouwers en investeerders, die daarin een nieuwe goudmijn zien, komt volgens de onderzoekers de Amerikaanse voedingbevoorrading in het gedrang.

Volgens het Earth Policy Institute worden er op dit ogenblik een kwart meer ethanol-installaties gebouwd dan wordt aangegeven door het Agriculture Department en de Renewable Fuels Association. De onderzoekers stellen dat op dit ogenblik in de Verenigde Staten 79 installaties worden gebouwd, waardoor de totale ethanol-capaciteit volgend jaar zou verdubbelen tot 44 miljard liter.

Volgens de Renewable Fuels Association gaat het over 62 installaties, waardoor volgens de onderzoekers de hoeveelheid graan die voor de ethanolproductie nodig is, zwaar wordt onderschat. Graan dat in de energieproductie wordt gebruikt, wordt onttrokken aan de voedingsector, waardoor er grote discussies ontstaan over de prioriteiten die moeten gelegd worden. Volgens Lester R. Brown, voorzitter van het Earth Policy Institute, zal dat ongetwijfeld gevolgen hebben voor de voedselprijs.

De krant The New York Times stelt dat de Renewable Fuels Association in zijn beleid de vragen rond de voedselbevoorrading minimaliseert. De organisatie stelt echter niet bewust de cijfers onderschat te hebben en zegt dat van de ethanolproductie geen invloed moet verwacht worden op de voedingsector. Ook de
National Corn Growers Association zegt perfect aan de vraag van energie, voeding en export te kunnen beantwoorden en de productie opgedreven te hebben.

Lester R. Brown stuurt aan op de Amerikaans moratorium op nieuwe ethanol-distillerijen. Hij wil ook dat ethanol gemaakt zou worden uit plantaardig afval en specifieke gewassen. Op dit ogenblik zijn in de Verenigde Staten zijn er al 116 ethanol-installaties operationeel. Er zouden bovendien nog minstens 200 gepland zijn.

De Nederlander ligt niet echt wakker van genetische manipulatie. Dat blijkt uit een onderzoek van de stichting iNSnet. De onderzoekers kwamen tot de vaststelling dat armoedebestrijding bij onze noorderburen daarentegen als een belangrijk duurzaamheidsthema wordt beschouwd. De meest gehanteerde duurzame activiteit is de afvalsortering. 

Uit het duurzaamheidsonderzoek van iNSnet blijkt dat Nederlanders wel degelijk bereid zijn om duurzaam te kopen en te leven. Maar dan moet er wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan. “Een grote groep kan zeker voor duurzaamheid gestimuleerd worden, mits mensen daar binnen hun gebruikelijke patroon gevolg aan kunnen geven,” stellen de onderzoekers.

Geld speelt daarbij niet de enige rol. De Nederlander is bereid in zee te gaan met duurzaamheid, maar slechts een kleine groep is volgens iNSnet zo gemotiveerd dat ze daar ook extra moeite of geld voor over hebben. Aan duurzame producten worden bovendien dezelfde eisen gesteld als aan andere producten. Kwaliteit moet in verhouding staan tot de prijs en de producten moeten overal verkrijgbaar zijn.

Bovendien wordt door de Nederlandse consument verwacht dat duurzame producten ook als zodanig herkenbaar zijn. Als er weinig duurzaam wordt verkocht, ligt dat volgens de onderzoekers meer aan de aanbieder dan aan de consument. Dat biedt dan ook aanzienlijke mogelijkheden voor marketeers en communicatiespecialisten,” voeren de onderzoekers aan.

Het sociaal volggedrag blijkt bij duurzaamheid een minder grote rol te spelen dan algemeen wordt verondersteld. Weinig respondenten stelden dat ze zich pas duurzaam zouden gedragen als iedereen dat doet. Opmerkelijk is ook dat de Nederlandse consument ook niet echt wakker ligt van genetische manipulatie. Het is het thema dat binnen duurzaamheid als minst belangrijk wordt beschouwd.

Armoedebestrijding wordt daarentegen als het belangrijkste duurzaamheidsthema aangestipt. Als het op daden aankomt, zegt de Nederland in de eerste plaats aan afvalsortering te doen. De grootste stimulans om duurzaam te leven is volgens de ondervraagden het duidelijk maatschappelijk voordeel. Maar weinig Nederlanders zijn daarvoor bereid om minder te reizen en organisaties te steunen. De grootste drempel om aan duurzaamheid te doen is een gebrek aan geld en kennis.

In het Engelse graafschap Kent wordt in een hermetisch gesloten broeikas van de East Malling Research Facility gewerkt aan een nieuwe soort tabaksplant. Die is genetisch gemanipuleerd en zou een goedkoop geneesmiddel tegen hiv-besmetting moeten opleveren. Het is een project van de Centre for Infection van het St George’s Hospital in Londen, dat ruim acht miljoen pond heeft geïnvesteerd in het onderzoek. Over een drietal jaar hoopt men met klinische tests op mensen te kunnen starten. 

“Indien de tabaksplanten in Kent een succes blijken te zijn, zullen ze elk twintig dosissen van een hiv-geneesmiddel kunnen opleveren,” aldus de Britse krant The Guardian. “Dat is voldoende om een vrouw drie maand lang te beveiligen tegen een infectie. Onderzoeksleider Julian Ma stelt dat de planten worden geteelt in extra beveiligde broeikassen, waar normaal experimenten worden uitgevoerd op plantvirussen. Op die manier wil men het risico vermijden dat ze zich zouden mengen met andere tabaksplanten.

Professor Ma benadrukte dat de behandelde planten in de natuur niet zouden kunnen overleven, maar dat ze in de gecontroleerde omgeving van de broeikas aangezet kunnen worden om cyanovirin-N aan te maken. Gehoopt wordt dat dit product een nieuw wapen kan worden in de strijd tegen hiv-besmettingen, want het belet het virus om menselijke cellen te infecteren. Het product zou in een crème-vorm aan vrouwen in Afrika ter beschikking gesteld kunnen worden.

In experimenten met rhesus-aapjes bleek volgens de onderzoekers dat het product vijftien op achttien geïnfecteerde proefdieren bleek te beschermen. In de controlegroep raakten alle acht aapjes geïnfecteerd. Om tien miljoen vrouwen van twee dosissen per week te voorzien is er vijfduizend kilogram cyanovirin nodig. “Dat is veel meer dan de traditionele farmaceutische industrie kan produceren,” aldus de krant. De onderzoekers proberen nu de opbrengst per plant nog te verhogen.

Professor Ma hoopt over een drietal jaar met tests op mensen te kunnen starten.

In de vorige eeuw werd verondersteld dat genetische manipulatie een middel kon zijn om de honger in de wereld te bestrijden. Maar volgens een Nederlands wetenschapper blijkt dat de biotechnologie juist in ontwikkelingslanden moeilijk doorbreekt. De hoge kost zou daarvan de grote schuldige zijn.

“Toen men ruim 30 jaar geleden genetische modificatie uitvond, wilde men het vooral inzetten om honger uit de wereld te helpen,” stipt de Nederlandse krant Trouw aan. “Vooralsnog is dat nog niet gelukt. De teelt van commerciele genetisch gemodificeerde gewassen is wel enorm toegenomen, maar niet in ontwikkelingslanden.”

De genetische modificatie die nu wordt toegepast, levert volgens de krant vooral voordeel op voor fabrikanten en boeren. “Zo worden gewassen en planten resistent gemaakt tegen bepaalde onkruidverdelgers,” wordt er opgemerkt. “De consument heeft geen direct voordeel van deze genetische modificatie, net zomin als mensen in ontwikkelingslanden.”

Henk Schouten, wetenschapper aan de universiteit van Wageningen, benadrukt dat genetische modificatie nog niet voor andere doeleinden ingezet wordt omdat het een duur proces is met veel veiligheidseisen. “Door de hoge prijs kiezen fabrikanten alleen voor gewassen die wereldwijd geteeld kunnen worden,” aldus Schouten. “Wel gaan steeds meer ontwikkelingslanden zelf aan de slag met biotechnologie.”

Europa staat op het punt om het allereerste geneesmiddel op basis van een genetisch gemanipuleerd dier goed te keuren. Het gaat om ATryn, een geneesmiddel tegen klontervorming in het bloed, van de Amerikaanse producent GTC Biotherapeutics en in Europa verdeeld door Genzyme. Het middel is gemaakt uit de melk van transgene geiten. In eerste instantie werd het middel verworpen door het European Medicines Agency (EMA), maar die beslissing werd nadien door het Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) van het EMA herroepen. 

Volgens analisten kan deze beslissing van het CHMP een enorme doorbraak betekenen van de pharming-sector, de farmaceutische tak die geneesmiddelen maakt op basis van dieren of planten. In het geval van ATryn kregen geiten een extra gen om hen toe te laten het menselijk proteïne antithrombin alfa in hun melk aan te maken. Dat kan vervolgens uitgezuiverd worden in een wit poeder en aan patiënten na een operatief ingrijpen toegediend worden door infusies.

Analisten zeggen dat de markt voor dergelijke producten bijzonder klein is. Meestal leidt slechts één op drieduizend tot vijfduizend mensen aan dergelijke ziektes. De zeldzaamheid van de aandoening maakt het bijzonder moeilijk om klinische tests uit te voeren. Oorspronkelijk werd ATryn verworpen omdat het bedrijf zich slechts kon baseren op de resultaten van vijf patiënten bij wie het middel na een operatief ingrijpen was toegediend. Nadien werd er echter ook rekening gehouden met het feit dat negen vrouwen ATryn hadden toegediend gekregen bij de bevalling.

In princiepe worden de aanbevelingen van het CHMP door de Europese Commissie enkele maanden later bevestigd.

managing21.be