managing21.be

Er is een duidelijk wetenschappelijk bewijs dat het cocablad een onschuldig, nuttig en cultureel belangrijk gewas is. De plant zou daarom moeten worden verwijderd uit de lijst met verdovende middelen van de Single Convention on Narcotic Drugs, waar coca momenteel naast cocaïne en fentanyl vermeld staat. Dat staat in een studie onder leiding van wetenschappers aan de Harvard University.

Al duizenden jaren kauwen mensen in de Andes op bladeren van de cocaplant om honger te onderdrukken, hoogteziekte te behandelen en hun energie op peil te houden. Toch wordt dit eeuwenoude gewas onder internationaal recht op dezelfde manier behandeld als cocaïne en fentanyl. Nu stellen wetenschappers dat het tijd is om dat tegenstrijdige beleid te beëindigen.

“De geschiedenis van het veilig gebruik van coca en de culturele betekenis van de plant staan in scherp contrast met de schade die wordt veroorzaakt door geraffineerde cocaïne,” verduidelijkt onderzoeksleider Dawson M. White, docent evolutionaire biologie van de Harvard University. “Een erkenning van dit verschil is essentieel voor het beleid en voor de afstemming van de internationale regels op de doelstellingen van Zuid-Amerikaanse gemeenschappen die het meest door het verbod zijn getroffen.”

De World Health Organisation (WHO) beoordeelt momenteel de juridische status van coca. Een deskundigenrapport van de organisatie bevestigt zowel het ontbreken van schade door het cocablad zelf als de reële negatieve gevolgen van het verbod. De Expert Committee on Drug Dependence (ECDD) van de World Health Organisation werkt aan de voorbereiding van een aanbeveling over coca voor de Commission on Narcotic Drugs van de Verenigde Naties. “Dit biedt een zeldzame kans op een correctie van een classificatie die geworteld is in koloniale vooroordelen en verouderde wetenschap,” zei White.

Volgens het onderzoek is hervorming van het mondiale drugsbeleid dringend nodig. De onderzoekers benadrukken dat coca al meer dan 8.000 jaar wordt geteeld en in tientallen culturen veilig wordt gebruikt als een mild stimulerend middel, een geneeskundig kruid en een ritueel bestanddeel. De onderzoekers wijzen ook naar een oproep van traditionele cocaboeren en inheemse vertegenwoordigers en in Bolivia en Colombia om de culturele, medicinale, nutritionele en sociale waarde van coca te erkennen, de stigmatisering op basis van cocaïnegebruik te verwerpen en te adviseren dat coca uit de internationale controlelijsten wordt geschrapt.

Rechten inheemse volkeren

“Hervorming van het cocabeleid moet beginnen bij de mensen die de plant het best kennen,” zei Claude Guislain, vertegenwoordiger van het Indigenous Medicine Conservation Fund. “Inheemse volkeren beschikken over diepgaande kennisystemen die coca al millennia gebruiken om evenwicht in hun gemeenschappen en leefgebieden te bewaren. Onze rol is om naast hen te staan en hun stemmen te versterken en ervoor te zorgen dat internationaal beleid een weerspiegeling vormt van de werkelijkheid waarin zij leven en die zij beschermen.”

Ricardo Soberón Garrido, voormalig voorzitter van Devida – de Peruaanse nationale commissie voor ontwikkeling en leven zonder drugs – voegde eraan toe dat het cocablad geen verdovend middel is, maar een heilige en voedzame plant met diepe culturele wortels. “Het verwijderen van coca van de verbodslijst zou de rechten van inheemse volkeren bevestigen en het mondiale beleid in overeenstemming brengen met moderne wetenschap”, beklemtoonde Garrido.

Gewezen wordt eveneens naar de bevindingen van rapport Critical Review Report on Coca Leaf (2025) van de World Health Organisation, waarin wordt geconcludeerd dat traditioneel gebruik geen noemenswaardige risico’s voor de volksgezondheid oplevert.

Volgens de auteurs zou het verwijderen van coca uit de lijst van gecontroleerde stoffen een langdurige wetenschappelijke en juridische misclassificatie herstellen. “Een dergelijke wijziging zou de rechten van inheemse en andere gemeenschappen die coca telen erkennen en ruimte scheppen voor een regulering op basis van bewijs en traditioneel inzicht,” betoogde White.

De onderzoekers merken verder op dat de declassificatie van coca nieuw medisch onderzoek naar de bioactieve stoffen in de plant zou kunnen stimuleren en duurzame economische kansen in landelijke gebieden zou kunnen creëren. “De huidige evaluatie door de World Health Organisation biedt een unieke kans om het internationale drugsbeleid af te stemmen op wetenschap, rechtvaardigheid en culturele realiteit, zodat de wereldgemeenschap de cocaplant op een verantwoorde wijze kan begrijpen en benutten”, werpen ze op.