Afrikaanse voedselproductie staat voor dubbele uitdaging
Posted by managing21 on 17th oktober 2025
De Afrikaanse voedselproductie staat voor een dubbele uitdaging. Het continent moet meer mensen kunnen voeden en tegelijkertijd de uitstoot verminderen. Dat is de conclusie van een onderzoek van wetenschappers aan de China Agricultural University, de Alliance of Bioversity International en het International Center for Tropical Agriculture (CIAT). Om een oplossing te vinden moet volgens de onderzoekers onder meer van regio-specifieke antwoorden gebruik worden gemaakt.
Het Afrikaanse voedselsysteem stoot jaarlijks bijna 2,9 miljard ton koolstofdioxide uit. Daarmee vertegenwoordigt het continent ruim een kwart van de wereldwijde uitstoot. Het continent heeft echter een snelgroeiende bevolking, die naar verwachting tegen het midden van deze eeuw 2,5 miljard inwoners zou tellen. Dat heeft ook een grote impact op de uitstoot van broeikasgassen. Tussen 2000 en 2021 stegen de agrifood-emissies in Afrika al met 40 procent tot 2,85 gigaton koolstofdioxide. Die toename moest vooral aan de uitbreiding van akkerland en de groei van de veestapel worden toegeschreven.
De onderzoekers Xia Li, Yumei Zhang, Shenggen Fan en Issa Ouedraogo wijzen erop dat de uitstootverschillen tussen de regio’s bijzonder groot zijn. “In Oost-Afrika en Centraal-Afrika zorgen ontbossing en veegroei voor een versnelde emissietoename, terwijl in andere gebieden beter bodembeheer en beperkte mechanisatie de stijging hebben afgeremd”, voeren ze aan. “Het Congobekken – na de Amazone grootste tropische regenwoud ter wereld – blijft cruciaal voor de klimaatstabiliteit. Elke hectare bos die behouden blijft, draagt bij aan zowel lokale bestaansmiddelen als koolstofopslag.”
De onderzoekers pleiten voor maatwerkstrategieën per ecosysteem. Centraal daarbij staan het stoppen van ontbossing in bosrijke gebieden, het verminderen van methaanuitstoot via verbeterde veevoeding en diergezondheid in pastorale zones en het toepassen van waterbesparende methoden zoals Alternate Wetting and Drying (AWD) in rijstteelt. “Tegelijkertijd moeten de stedelijke voedselketens moderniseren om te zorgen dat geproduceerd voedsel ook daadwerkelijk consumenten bereikt”, werpen de onderzoekers op.
Ontbossing
“In delen van Centraal-Afrika en West-Afrika blijft ontbossing de grootste uitstootbron”, voeren de onderzoekers aan. “Naast verbodsmaatregelen wordt gewag gemaakt van oplossingen zoals een duidelijker grondbezit, de bevordering van agroforestry, de handhaving van ontbossingsvrije toeleveringsketens en financiële compensaties voor gemeenschappen die ecosystemen beschermen.”
Binnen de rijstteelt kan Alternate Wetting and Drying volgens de wetenschappers het watergebruik met 30 procent verminderen en de methaanuitstoot bijna halveren zonder opbrengstverlies. “Ook een beter veevoeder, mineralen en veterinaire zorg kunnen de methaanintensiteit per dier verlagen en de productiviteit verhogen”, betogen de onderzoekers.
“Buiten de boerderij nemen de emissies uit kunstmestproductie, logistiek en voedselverliezen toe door verstedelijking. De productie van één ton ammoniak veroorzaakt tussen 2,4 ton tot 2,9 ton koolstofdioxide. Duurzamere productieprocessen en precisietoepassing kunnen deze voetafdruk beperken. Voedselverliezen na de oogst – die in sommige ketens tot 30 procent kunnen oplopen – kunnen worden verminderd met zonnekoeling, verbeterde verpakkingen en een betrouwbare infrastructuur. Een efficiëntere logistiek, geoptimaliseerde routes en een energiezuinige koeling helpen eveneens de uitstoot te beperken.”
De wetenschappers voeren nog aan dat het beleid en de financiering voor succes doorslaggevend zijn. Er is volgens hen jaarlijks meer dan 50 miljard dollar nodig om tegen 2030 de ecologische voetafdruk van de Afrikaanse landbouw drastisch te beperken. De onderzoekers benadrukken het belang van financierbare en schaalbare projecten binnen de hele waardeketen.
De studie stelt een haalbare doelstelling op korte termijn voor. Daarbij willen ze op 20 procent van de familiebedrijven bewezen uitstootarme praktijken invoeren. “Dat vraagt om krediet dat is afgestemd op landbouwcycli, zekerheid over landrechten, marktprikkels en kennisoverdracht via veldadviseurs”, wordt er opgemerkt.
Posted in landbouw | Reacties uitgeschakeld voor Afrikaanse voedselproductie staat voor dubbele uitdaging