Europa heeft wellicht zijn piek in de consumptie van vloeibaar gemaakt aardgas (lng) gepasseerd. De Europese vraag naar de brandstof is tijdens de eerste helft van dit jaar al met 20 procent gedaald tegenover dezelfde periode vorig jaar. Dat blijkt uit een rapport van het Institute for Energy Economics and Financial Analysis (IEEFA).

“De terminals voor de invoer van vloeibaar aardgas in Europa worden minder intensief gebruikt”, benadrukt Ana Maria Jaller-Makarewicz, energieanalist bij het Institute for Energy Economics and Financial Analysis. “Over het hele continent wordt immers een daling van de vraag opgemerkt. Er bestaat dan ook een reële kans dat de Europese infrastructuur voor de import van aardgas steeds meer onderbenut zal raken.”

De Europese Unie heeft tijdens de eerste helft van dit jaar de lng-import met 18 miljard kubieke meter verminderd. – Foto: Nakilat

Vorig jaar was het Europese gasverbruik al tot het diepste punt in een decennium teruggevallen. Tijdens de eerste helft van dit jaar werd nog eens een daling met 5,4 procent geregistreerd tegenover dezelfde periode vorig jaar. In de Europese Unie werd een terugval met 3 procent genoteerd. Hierdoor is er ook minder behoefte aan de import van aardgas, waarbij tijdens de eerste helft van dit jaar in Europa al een daling met 20 procent moest worden gemeld. In de Europese Unie was er sprake van een inkrimping met 11 procent.

“Deze cijfers suggereren dat Europa wellicht al de piek in zijn lng-consumptie is gepasseerd”, werpt Jaller-Makarewicz op. “Verwacht wordt dat de Europese vraag naar gas tegen eind dit decennium nog eens met 37 procent zal dalen. Deze trend weerspiegelt zich ook in het gebruik van de terminals voor de import van aardgas in de Europese Unie. In de eerste helft van vorig jaar kon nog een gebruik van 62,8 procent worden geregistreerd, maar tijdens dezelfde periode dit jaar is dat cijfer al tot 47,2 procent is teruggevallen.”

Nadat Oekraïne in 2022 werd aangevallen, vielen ook de leveringen van Russisch gas door pijpleidingen sterk terug. Daarop beslisten vele Europese landen nieuwe terminals voor de import van aardgas te bouwen. Maar de recente ontwikkelingen maken duidelijk dat die inspanningen mogelijk niet hun maximale rendement halen. “De bouwgolf aan nieuwe gasterminals in Europa loopt mogelijk op zijn einde”, geeft Jaller-Makarewicz aan. “Een aantal landen hebben de aanleg van terminals inmiddels al uitgesteld of geannuleerd.” 

Sinds begin vorig jaar zijn nieuwe terminals of uitbreidingen in Albanië, Cyprus, Ierland, Letland, Litouwen en Polen opgeschort. “Het is verder onduidelijk of de drie geplande terminals in Griekenland zullen worden gerealiseerd”, benadrukt Jaller-Makarewicz.

Sinds begin 2022 heeft Europa zijn importcapaciteit voor aardgas met 23 procent opgevoerd. Dat komt overeen met een volume van 58 miljard kubieke meter (bcm). Duitsland voegde de grootste capaciteit toe (16 miljard kubieke meter), gevolgd door Nederland (13 miljard kubieke meter), Turkije (7,7 miljard kubieke meter), Italië (7,5 miljard kubieke meter), Frankrijk (6,5 miljard kubieke meter) en Finland (5 miljard kubieke meter).

“Ondanks de dalende vraag plannen veel Europese landen echter nog steeds investeringen in nieuwe infrastructuur voor de import van aardgas”, voert Jaller-Makarewicz aan. “Dit zou ertoe kunnen leiden dat tegen eind dit decennium driekwart van de lng-importcapaciteit van het continent onbenut blijft.”

Russische import

Verder wordt opgemerkt dat de import van Russisch vloeibaar aardgas in Europa tijdens de eerste helft van dit jaar met 11 procent is gestegen tegenover dezelfde periode vorig jaar. Nochtans streeft de Europese Unie ernaar om zijn afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen tegen 2027 te beëindigen.

De import van Russisch aardgas in Frankrijk steeg tijdens de eerste helft van dit jaar met 110 procent, terwijl in Spanje een status-quo werd opgetekend en in België een daling met 16 procent werd gemeld. Deze drie landen vertegenwoordigden tijdens de eerste zes maanden van dit jaar 87 procent van de totale import van Russisch aardgas in Europa. In juni stemde de Europese ermee in om Russisch aardgas niet meer in haar havens over te slaan voor een verdere export naar derde landen. Dat verbod gaat in vanaf maart volgend jaar. 

“De overeenkomst van Oekraïne met Rusland over de doorvoer van aardgas loopt eind dit jaar af”, zegt Jaller-Makarewicz. “Aangezien de Europese import van de brandstof blijft dalen, is het onwaarschijnlijk dat de leveringszekerheid van het continent wordt aangetast indien deze overeenkomst niet wordt verlengd.”

Europa importeerde tijdens de eerste helft van dit jaar 18 miljard kubieke meter vloeibaar gemaakt aardgas minder dan tijdens dezelfde periode vorig jaar. Deze daling is groter dan de 14,6 miljard kubieke meter Russisch gas die vorig jaar met pijpleidingen door Oekraïne naar Europa werd geëxporteerd.

Meer over dit onderwerp:

• Olie, gas en steenkool belangrijkste vracht Amerikaanse spoorwegen
• Falkland Islands blijven mikken op ontwikkeling gigantisch offshore olieveld
• Wellicht meer aardgas uit Azerbeidzjan naar Europese Unie
• Gazprom verdwijnt uit lijst honderd grootste bedrijven
• Olievervuiling Britse wateren blijkt veel erger dan verwacht

De verkoop van sterke drank is in de Verenigde Staten tijdens de eerste zeven maanden van dit jaar met bijna 3 procent gedaald tegenover dezelfde periode vorig jaar. Die terugval moet vooral worden toegeschreven aan de dalende afzet van tequila en Amerikaanse whisky. Dat blijkt uit een rapport van analist International Wine and Spirits Record (IWSR). De verkoop van bier en wijn kende tijdens dezelfde periode een terugval met respectievelijk 3,5 procent en 4 procent.

De International Wine and Spirits Record had oorspronkelijk verwacht dat de verkoop van alcoholische dranken in de Verenigde Staten tijdens de eerste zeven maanden van dit jaar met 1,9 procent zouden dalen tegenover dezelfde periode vorig jaar. Maar uiteindelijk moest er een terugval met 2,8 procent worden gemeld. Alleen het segment van de kant-en-klare alcoholische dranken vormden met een stijging van 2 procent de enige uitzondering op die dalende trend.

De Amerikaanse verkoop van sterke dranken zal zich wellicht pas ten vroegste volgend jaar herstellen. – Foto: Pixabay/Bridgesward

Marten Lodewijks, president van de Amerikaanse divisie van International Wine and Spirits Record, wees er daarbij op dat de terugval iets erger was dan de voorspellingen die aan het begin van dit jaar werden gedaan. “Vorig jaar liep de verkoop van alcoholische dranken in de Verenigde Staten met 2,6 procent terug”, verduidelijkte Lodewijks.

“Voor dit jaar werd een licht herstel in het vooruitzicht gesteld, maar die positieve wending is uitgebleven. Dit geeft aan dat de moeilijke handelsomgeving niet is afgenomen en dat de consumenten nog steeds de druk van de hogere prijzen voelen. Een succesvolle tweede jaarhelft zou alsnog een gedeelte van deze verliezen ongedaan kunnen maken. Maar het wordt wel moeilijker om een succesvolle ommekeer te kunnen realiseren.”

Tequila en whisky

De analist wees daarbij naar de achteruitgang in de verkoop van tequila en Amerikaanse whisky, respectievelijk de derde en vierde grootste categorie in de verkoop van sterke dranken in de Verenigde Staten. De verkoop van tequila kende een terugval met 1 procent. “Tequila heeft de voorbije jaren in de Verenigde Staten een duidelijke opkomst gekend, maar de uitstraling van de categorie lijkt enigszins verdwenen te zijn”, stipte Lodewijks aan. “Dat heeft mogelijk te maken met een overstap van vele consumenten naar meer betaalbare opties.”

Lodewijks wees daarbij echter ook op de afwijkingen die tussen de verschillende prijscategorieën konden worden opgetekend. “In de standaardcategorie moest een daling met 3 procent worden gemeld”, verduidelijkte hij. “Ook een aantal hogere prijscategorieën kenden een terugval, maar hier waren er duidelijke verschillen merkbaar. Een aantal merken die onder meer op prestige steunen, zagen immers hun verkoop met 6 procent toenemen. Ook bij de premiummerken werden stijgingen tussen 4 procent en 6 procent geregistreerd. Er is hier dus nog steeds sprake van enige premiumisatie. De aanhoudende interesse voor prestigemerken toont bovendien aan dat deze hoge prijsniveaus sterk zijn geïsoleerd.”

Verder maakt het rapport duidelijk dat de verkoop van Amerikaanse whisky met 2 procent is gedaald. “Dat was vooral merkbaar in de kernmarkten Californië, Florida, Michigan en Texas”, wierp Lodewijks op. “Dat is te wijten aan hun afhankelijk van de premiummarkt. Consumenten lijken minder bereid om naar dit prijsniveau om te schakelen. In markten zoals New York, Pennsylvania, Tennessee, Kentucky en Colorado werd daarentegen ongeveer een status-quo opgemerkt. Hier kent de premiumsector nog steeds een robuuste groei.”

Regionale verschillen kunnen volgens Lodewijks eveneens in de algemene verkoop van alcohol worden opgemerkt. “In New York daalde de verkoop van sterke dranken tijdens de eerste zeven maanden van dit jaar slechts met 1,5 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar”, benadrukte Lodewijks. “Dat kan wellicht door de sterke cocktailcultuur die in New York, die op een welvarende basis kan beschikken, worden verklaard.”

Kant-en-klare producten vertegenwoordigen inmiddels meer dan 16 procent van de totale verkoop van sterke dranken in de Verenigde Staten. Maar ook hier kunnen opmerkelijke verschillen worden opgetekend. De categorie liet een groei met 2 procent optekenen, maar bij producten op basis van sterke dranken was er sprake van een stijging met 11 procent. Varianten op basis van mout registreerden daarentegen een status-quo, maar lieten wel een sterke groei noteren in onder meer Texas, Minnesota, Georgia en Pennsylvania.

In het rapport wordt opgemerkt dat een echt herstel van de verkoop van sterke dranken in de Verenigde Staten nog minstens tot volgend jaar op zich zal laten wachten.

Meer over dit onderwerp:

• Export Schotse whisky eerste helft van dit jaar met 18 procent gedaald 
• Chivas Brothers ondersteunt duurzame landbouw in Schotland
• Glenlivet lanceert zijn oudste single malt whisky
• Hongkong wil taks op sterke dranken verlagen
• Verenigd Koninkrijk verliest twee nachtclubs per week

Een mysterieus type magma dat in uitgedoofde vulkanen over de wereld kan worden gevonden, zou een overvloedige voorraad zeldzame aardmetalen kunnen bevatten. Daardoor zouden grote voorraden cruciale ingrediënten voor elektrische voertuigen, windturbines en andere duurzame technologieën beschikbaar kunnen worden. Dat blijkt uit een studie van wetenschappers aan de Australian National University en de University of the Chinese Academy of Sciences.

Zeldzame aardmetalen – waaronder lanthaan, neodymium en terbium – zijn van cruciaal belang om de wereld te helpen haar lange, destructieve relatie met fossiele brandstoffen, die een belangrijke bijdrage leveren tot de klimaatverandering, te verbreken. Deze materialen – zogenaamde zeldzame aardmetalen – zijn in realiteit weliswaar geen zeldzaamheid, maar kunnen bij de ontginning vaak voor aanzienlijke problemen zorgen. Deze grondstoffen worden immers vaak in lage concentraties in de ondergrond aangetroffen. Een ontginning wordt hierdoor complex en duur.

Uitgedoofde vulkanen kunnen mogelijk een nieuwe bron van zeldzame aardmetalen worden. – Foto: Pixabay/Julian Hacker

Nu de vraag naar zeldzame aardmetalen toeneemt, haasten veel landen zich om nieuwe bronnen te vinden om hun afhankelijkheid van China, dat momenteel de toeleveringsketen domineert, te doorbreken. “Deze studie opent mogelijk een nieuwe weg voor de winning van zeldzame aardmetalen”, betoogde onderzoeksleider Michael Anenburg, geoloog aan de Australian National University.

Het onderzoek werd geïnspireerd door de ontdekking van vorig jaar van een enorme afzetting van zeldzame aardmetalen in de Zweedse mijnstad Kiruna. De stad situeert zich boven een enorme massa ijzererts die ongeveer 1.600 miljoen jaar geleden werd gevormd na intense vulkanische activiteit. “De grote concentratie gevonden aardmetalen riep een nieuwe vraag op”, benadrukte Anenburg. “We wilden achterhalen waarom die voorraad in Kiruna kon worden gevonden. Er zou immers sprake kunnen zijn van een geologisch toeval, maar mogelijk zouden ijzerrijke vulkanen een inherente eigenschap hebben waardoor er op dezelfde locatie ook zeldzame aardmetalen aanwezig waren.”

Het was echter niet gemakkelijk om voor het fenomeen een verklaring te vinden. “Dit type vulkaan is ongelooflijk zeldzaam”, verduidelijkte Anenburg. “We hebben nog nooit ijzerrijk magma uit een actieve vulkaan zien uitbarsten. Wel weten we dat sommige uitgedoofde vulkanen, die miljoenen jaren oud zijn, dit raadselachtige type uitbarsting hebben gekend.”

Om dat probleem aan te pakken, simuleerden de wetenschappers in hun laboratorium een magnakamer. Dat gebeurde met behulp van een synthetisch gesteente dat in samenstelling vergelijkbaar was met de stoffen die bij de uitgedoofde vulkanen konden worden aangetroffen. “Wanneer het gesteente in een drukoven tot extreem hoge temperaturen werd verhit en begon te smelten, absorbeerde het ijzerrijke magma alle zeldzame aardmetalen die in de omgeving aanwezig waren”, stipte Anenburg aan. “Dit ijzerrijke magma bleek in het concentreren van zeldzame aardmetalen tot tweehonderd keer efficiënter te zijn dan het magma dat traditioneel uit gewone vulkanen komt.”

Leefmilieu

De bevindingen suggereren dat onontgonnen afzettingen van zeldzame aardmetalen zich in uitgedoofde vulkanen over de hele wereld – onder meer in de Verenigde Staten, Chili en Australië – zouden kunnen bevinden. Op een groot aantal van deze locaties was er al eerder sprake van de ontginning van ijzererts. “Dit kan belangrijke voordelen bieden voor zowel het leefmilieu als het bedrijfsleven”, meende Anenburg. “De bedrijven kunnen uit hun mijnen meer waarde halen, terwijl er ook misschien geen nieuwe locaties moeten worden gebruikt voor de winning van belangrijke grondstoffen.”

De ontginning van zeldzame aardmetalen gaat vaak met ernstige milieuproblemen gepaard. Bij de winning van de grondstoffen wordt immers gebruik gemaakt van giftige chemicaliën die de bodem en het grondwater kunnen vervuilen. Daarnaast is er ook sprake van aantijgingen van inbreuken tegen de mensenrechten in de toeleveringsketen, waarbij onder meer gewezen werd op het gebruik van kinderarbeid.

Een aantal experts heeft gesuggereerd dat er meer aandacht zou moeten worden besteed aan de recyclage van zeldzame aardmetalen als mogelijke alternatief voor mijnbouw. Uit een recent onderzoek is gebleken dat materialen van oude mobiele telefoons, elektrische voertuigen en andere bronnen een enorme en vaak genegeerde bron van zeldzame aardmetalen kunnen vormen. Hierdoor zou de noodzaak aan nieuwe ontginningen sterk kunnen worden verminderd.

Meer over dit onderwerp:

• Saskatoon eerste commerciële productie van zeldzame aardmetalen in Noord-Amerika
• Volgens China zijn zeldzame aardmetalen eigendom van de staat
• China controleert 70 procent van de wereldwijde productie zeldzame mineralen
• Turkije is tot Minerals Security Partnership toegetreden
• Verenigde Staten investeren in binnenlandse productie zeldzame grondstoffen

Noorwegen heeft op het eiland Oygarden officieel de terminal van zijn enorme onderzeese kluis voor koolstofdioxide geopend. Dat betekent een cruciale stap voordat het land het project Northern Lights, de eerste commerciële service voor het transport en de opslag van koolstofdioxide, lanceert. Northern Lights is een joint-venture van de olieconcerns Equinor (Noorwegen), Shell (Verenigd Koninkrijk en Nederland) en TotalEnergies (Frankrijk).

Northern Lights wil de emissies van koolstofdioxide door fabrieken in Europa in geologische reservoirs onder de zeebodem injecteren. Bedoeling is om te voorkomen dat er nog meer broeikasgassen in de atmosfeer terechtkomen. Op die manier wil het land helpen de klimaatverandering tot stilstand te brengen. De terminal is gebouwd aan de kust van de Noordzee en telt twaalf opslagtanks voor de opslag van koolstofdioxide, dat per schip uit allerlei Europese landen zal worden aangevoerd.

Vanuit de tanks zal het broeikasgas door een 110 kilometer lange lange pijpleiding naar de zeebodem worden geleid. Daar zal de koolstofdioxide op een diepte van ongeveer 2,6 kilometer voor permanente opslag in de zeebodem worden geïnjecteerd. Northern Lights zal naar verwachting volgend jaar zijn eerste voorraden koolstofdioxide in de ondergrond begraven. In eerste instantie wordt gewerkt met een opslagcapaciteit van 1,5 miljoen ton koolstofdioxide per jaar. In een tweede fase wordt – indien er een voldoende vraag wordt vastgesteld – een eventuele uitbreiding naar 5 miljoen ton per jaar voorzien.

Vanuit de terminal op Oygarden wordt het gas door pijpleidingen in de zeebodem geïnjecteerd. – Foto: Northern Lights

“Northern Lights is echt een demonstratieproject dat moet bewijzen dat de afvang en opslag van koolstofdioxide een technisch haalbare oplossing is”, benadrukte Tim Heijn, directeur van Northern Lights. “De ondergrondse opslag van koolstofdioxide is een hulpmiddel dan kan worden gebruikt om de klimaatverandering te bestrijden.”

De technologie van Carbon Capture and Storage (CCS) is complex en duur, maar wordt door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) van de Verenigde Naties en het Internationaal Energieagentschap (IEA) bepleit. De maatregel moet vooral de uitstootvoetafdruk van industrieën  zoals cement en staal, die moeilijk kunnen worden gedecarboniseerd, verkleinen.

Volgens het internationale energieagentschap heeft de wereld momenteel slechts over een opslagcapaciteit van 50,5 miljoen ton. Dat is nauwelijks 0,1 procent van de jaarlijkse wereldwijde uitstoot van koolstofdioxide.

Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graden Celsius ten opzichte van het niveau van het pre-industriële tijdperk, zou afvang en opslag tegen eind dit decennium een niveau van minstens één miljard ton per jaar moeten kunnen realiseren. De technologie, die zich nog in een vroeg stadium bevindt, kent een trage ontwikkeling. Dat heeft onder meer te maken met de hoge kosten van het systeem, vooral vergeleken met de bedragen die de bedrijven voor emissierechten moeten betalen.

Daarom is de afvang en opslag van koolstofdioxide sterk afhankelijk van subsidies. “Publieke steun was en zal cruciaal zijn om zulke innovatieve projecten vooruit te helpen, vooral omdat de kosten van afvang en opslag nog steeds hoger zijn dan de kosten van de uitstoot van koolstofdioixde in Europa”, benadrukt Daniela Peta, woordvoerder van het Global CCS Institute.

De Noorse overheid heeft 80 procent van de totale kosten van Northern Lights gefinancierd. Het totale bedrag van de investering is niet bekend gemaakt. Maar Northern Lights maakt deel uit van Longship, een ambitieus plan ter waarde van 30 miljard kronen ( 2,9 miljard dollar) van de Noorse overheid voor de afvang, het transport en de opslag van koolstofdioxide. De Noorse staat draagt in het project 20 miljard kronen bij. 

De Noordzee is met zijn uitgeputte velden voor de winning van olie en gas en zijn uitgebreide netwerk pijpleidingen een ideale plek om ongewenste broeikasgassen te begraven. Er zijn in Europa nog verschillende andere onderzeese opslagprojecten in ontwikkeling. Voor de kust van Denemarken bouwt het Britse chemieconcern Ineos met drieëntwintig partners het project Greensand, dat eind 2025 of begin 2026 moet worden gelanceerd.

Greenwashing

Longship omvatte aanvankelijk de oprichting van twee opslaglocaties in Noorwegen. De cementfabriek Heidelberg Materials in Brevik zal naar verwachting volgend jaar beginnen met het verschepen van de afgevangen emissies naar de locatie. Maar de stijgende kosten hebben de energiecentrale Hafslund Celsio in Oslo gedwongen zijn plannen te herzien. Northern Lights heeft ook haar eerste commerciële grensoverschrijdende contracten veiliggesteld. Het project tekende een akkoord met de Noorse kunstmestfabrikant Yara en energieconcern Orsted om koolstofdioxide te begraven van een ammoniakfabriek in Nederland en twee biomassacentrales in Denemarken.

Maar het is niet eenvoudig om deals te sluiten wanneer het emissiehandelssysteem (ETS) van de Europese Unie een betaalbare optie blijft. “Door het systeem van de emissierechten kunnen producenten van koolstofdioxide tegen betaling verder blijven uitstoten en hoeven ze geen efficiënte oplossing te zoeken”, betoogt Heijn. “Er zal pas een doorbraak kunnen worden gerealiseerd wanneer de opslag op grote schaal kan worden geïmplementeerd. Dit betekent echter dat er voldoende producenten van koolstofdioxide bereid zijn om hun opslagstrategie te veranderen.”

Een aantal milieuactivisten is echter niet overtuigd van de technologie. Daarbij hebben ze ook hun bekommernis over het risico op lekken geuit. “Northern Lights is niet anders dan greenwashing”, benadrukte Frode Pleym, hoofd van Greenpeace Noorwegen. “Het project wordt door oliebedrijven geleid. Hun doel is om olie en gas te kunnen blijven oppompen. De afvang en opslag van koolstofdioxide, de elektrificatie van platforms en een reeks aanverwante maatregelen worden door de oliesector op een cynische manier gebruikt om te voorkomen dat er iets aan hun enorme emissies wordt gedaan”, betoogde Pleym.

Die aantijgingen worden door Terje Aasland, Noors minister van energie, echter tegengesproken. “Indien er niet tot een opslag van broeikasgassen wordt overgegaan, zal er geen antwoord op de klimaatuitdagingen kunnen worden gegeven, of zullen industrieën moeten sluiten. Dit scenario is duidelijke helemaal geen wenselijk initiatief.”

Meer over dit onderwerp:

• Zuid-Amerika boekte nieuwe records in uitstoot broeikasgassen
• Merendeel grote banken niet klaar voor klimaatverandering
• Houtopslag in ondergrond helpt emissies koolstofdioxide afremmen
• Verenigd Koninkrijk wil Europese emissies ondergronds opslaan
• Opslag koolstofdioxide biedt nieuwe opportuniteit aan scheepvaart

Drones kunnen luchtvracht goedkoper maken en afgelegen gebieden beter met elkaar verbinden. Maar cruciaal daarbij wordt de mogelijkheid om deze onbemande vliegtuigen tijdens hun vlucht te volgen. Een van de dingen die de wijdverbreide commercialisering van de pakketbezorging met drones tot nu toe heeft tegengehouden, is immers de bezorgdheid over veiligheid. Het luchtruim zou binnenkort erg vol kunnen raken en de locaties van drones moeten correct kunnen worden gevolgd. Om op die bekommernis in te spelen, werd het project Certiflight gelanceerd.

Certiflight ontwikkelde een apparaat dat met satellietcommunicatie het traject van een drone kan volgen. Deze informatie wordt gedeeld met nabijgelegen vliegtuigen, de autoriteiten en de klanten van de drone-operators. Op die manier kan een brede waaier van gebruikers zich van de exacte posities van de vloot drones in het luchtruim vergewissen.

Naast veiligheid is het onderzoeksteam van Certiflight echter ook bezorgd over het garanderen van een veilige levering. “Als we drones pakketten laten bezorgen, willen we een wettelijke garantie dat de zendingen correct worden afgeleverd”, benadrukt Alberto Mennella, innovatiemanager van Topview, een Italiaans bedrijf dat gespecialiseerd is in de integratie van drones in de zakelijke activiteiten in het laaggelegen luchtruim.

Dronamics is de eerste luchtvaartmaatschappij die een erkenning heeft voor vrachtvervoer met drones. – Foto: Dronamics

“Om een dronebezorging mogelijk te maken, is het noodzakelijk een ??nauwkeurige locatie te hebben waar de machine is geland, wat het mogelijk zou maken te bewijzen dat de vracht op de juiste plaats is afgeleverd”, verduidelijkt Mennella. “Maar criminelen kunnen locatiegegevens manipuleren om leveringen te onderscheppen. Certiflight gebruikt echter de Galileo Open Service Navigation Message Authentication (OSNMA) van de Europese Unie om risico’s van spoofing en jamming te beperken en bewijzen over de locaties en timing van de leveringen te bieden.”

Het Certiflight-consortium, gefinancierd door de Europese Unie, omvat commerciële en onderzoekspartners in België, Tsjechië, Italië, Nederland, Roemenië en Spanje en zal in april volgend jaar worden afgerond. “In de laboratoria van het Joint Research Centre van de Europese Unie in Italië werd aan onze software geleerd te herkennen wanneer spoofing plaatsvindt”, betoogt Mennella.

In oktober wil Certiflight van start gaan met praktische experimenten. Daarbij zullen de drones aan een aantal vliegproeven worden onderworpen. Bedoeling is dat de medewerkers van Certiflight met hun technologie de drones tijdens de verplaatsingen te volgen. Wanneer die tests succesvol worden afgerond, zou worden begonnen om de technologie op de drones te plaatsen.

Dronamics

Inmiddels wil het Bulgaarse bedrijf Dronamics, tien jaar geleden gelanceerd om het vrachttransport in Europa te democratiseren en een betaalbare levering van pakketten de volgende dag mogelijk te maken, volgend jaar met zijn commerciële activiteiten van start gaan. Dronamics ontwikkelde voor zijn activiteiten een onbemand vrachtvliegtuig. Dankzij financiering van de Europese Unie werd het bedrijf vorig jaar de eerste volledig gelicentieerde luchtvaartmaatschappij met vrachtdrones in Europa. Daarbij kreeg de onderneming ook een officiële erkenning van de International Air Transport Association (IATA) en de International Civil Aviation Organization (ICAO).

In mei 2023 voltooide de Black Swan, de eerste volwaardige vrachtdrone van Dronamics, met succes zijn eerste vlucht. Het vliegtuig kan 350 kilogram vracht, net zoveel als een kleine bestelbus, vervoeren. Het toestel heeft een bereik van 2.500 kilometer, waarmee Dronamics het grootste deel van Europa kan bedienen. De Black Swan kan ook op de kleinste luchthavens landen. Het toestel heeft slechts een landingsbaan van 400 meter nodig om tot stilstand te kunnen komen. 

Dronamics wijst erop dat er onvoldoende snel en betrouwbaar vrachtvervoer naar minder toegankelijke delen van de wereld ter beschikking is. Vrachtbezorging met drones kon dit probleem volgens Svilen Rangelov, chief executive van Dronamics, mogelijk oplossen. Europa heeft meer dan tweeduizend luchthavens, maar minder dan 1 procent van die locaties ontvangt vrachtvliegtuigen. Vracht wordt tegenwoordig vooral vervoerd naar grote luchthavens die jumbojets aankunnen. Volgens Rangelov is dat een grote gemiste kans, maar die wel door drones kan worden ingevuld.

“Als kleinere luchthavens met elkaar zouden kunnen worden verbonden voor de bezorging van pakketten, zou de economische ontwikkeling in minder goed geconnecteerde regio’s kunnen worden gestimuleerd.” Het is volgens Rangelov niet mogelijk om deze services door bemande vliegtuigen te laten uitvoeren. Die optie zou volgens de topman te duur uitvallen. “In een klein vliegtuig neemt de piloot een derde van het gewicht in beslag”, geeft Rangelov aan. “Dat is veel ruimte voor vracht die verloren gaat. Bovendien kent de sector momenteel een tekort aan piloten.” 

De besparingen zijn aanzienlijk. De leveringen door onbemande vliegtuigen zijn 50 procent goedkoper dan de traditionele luchtvracht, maar kunnen ook de uitstoot van koolstofdioxide met mogelijk 60 procent terugschroeven. De drones kunnen zowel op standaard brandstoffen als biofuels vliegen. Dronamics werkt bovendien aan een drone die door waterstof wordt aangedreven. Het bedrijf wijst er daarbij tevens op dat de drones ook in de productie en het gebruik goedkoper zijn dan bemande alternatieven.

Dronamics verwacht volgend jaar met zijn commerciële activiteiten van start te kunnen gaan in Griekenland, waarbij de hoofdstad Athene zal worden verbonden met afgelegen gebieden in het noorden van het land en enkele eilanden in de Egeïsche Zee. In de tussentijd werkt het bedrijf ook aan plannen om de productie op te schalen, waarbij driehonderd drones per jaar zouden kunnen worden afgeleverd. Het is de bedoeling om de activiteiten snel over het Middellandse Zeegebied en Europa uit te breiden. Gemikt wordt op klanten uit de e-commerce, het pakketvervoer, bederfelijke waren, farmaceutische producten en reserveonderdelen.

Dronamics mikt ook op opkomende economieën. Het bedrijf gelooft dat een verbetering van de toeleveringsketens de voorwaarden voor een economische bloei in regio’s zoals Afrika kan scheppen. “Onderzoek toont aan dat toeleveringsketens een enorme impact hebben op economische ontwikkeling”, benadrukt Svilen Rangelov. “De toeleveringsketens hebben in die regio’s op de economische groei een veel grotere impact dan onder meer ontwikkelingshulp.”

Meer over dit onderwerp:

• Drones tonen verborgen biodiversiteit in regenwoud
• Zwermen drones worden tegen zware bosbranden ingezet
• Wereld wil over vier jaar 1.044 vertiports operationeel hebben
• Wereldwijde landbouw vormt bijzondere groeisector voor dronemarkt
• Britse politie wil stadscentra ook met drones bewaken

Ondanks ambitieuze beloften van overheden en de industrie, heeft de luchtvaartsector een aanzienlijke achterstand opgelopen om tegen het midden van deze eeuw klimaatneutraal te kunnen opereren. Die kloof kan nog wel worden overbrugd, maar dan moet er onmiddellijk actie worden ondernomen. Dat is de boodschap van een studie van wetenschappers aan de Cambridge University. Het rapport omvat daarbij een vijfjarige stappenplan om de luchtvaartsector te helpen zijn klimaatambities waar te maken.

Het rapport werd ontwikkeld door de Aviation Impact Accelerator (AIA), een project onder leiding van het Whittle Laboratory van de University of Cambridge en het Cambridge Institute for Sustainability Leadership (CISL).

“Er moeten tegen het einde van dit decennium vier ingrepen worden geïmplementeerd indien de luchtvaartsector tegen het midden van deze eeuw de uitstoot van broeikasgassen wil elimineren”, werpen de onderzoekers op. In eerste instantie wordt daarbij aangestuurd op het verwijderen van condensstrepen van vliegtuigen. Verder wordt gewezen op de noodzaak van de implementatie van een beleid dat op efficiëntieverbetering is gericht.

Onder meer efficiëntere motoren moeten de uitstoot van de luchtvaart helpen verminderen. – Foto: Rolls-Royce

Ook de regelgeving op het gebied van duurzame vliegtuigbrandstoffen zou volgens het rapport moeten worden hervormd. Tenslotte wordt ook gevraagd programma’s voor de implementering van innoverende technologieën, waaronder vliegtuigen op waterstof voor verre bestemmingen, te ontwikkelen.

De luchtvaart kan een belangrijke bijdrage leveren om de impact van de menselijke activiteit op de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, maar in het rapport wordt opgemerkt dat de aangekondigde inspanningen niet snel genoeg worden geïmplementeerd en ook niet ver genoeg reiken. “Sommige voorgestelde oplossingen, zoals een zware afhankelijkheid van biomassa voor de productie van duurzame vliegtuigbrandstoffen zonder de impact op het milieu te beheersen, zouden de crisis potentieel zelfs kunnen verergeren”, wordt er opgemerkt. “De inzet is nog nooit zo hoog geweest. Er is dringend actie nodig om een duurzame luchtvaart te realiseren.”

Cruciaal moment

Het rapport benadrukt dat deze acties onmiddellijk moeten worden opgestart en binnen een periode van vijf jaar worden voltooid, indien de luchtvaartsector tegen het midden van deze eeuw uitstootvrij wil kunnen opereren. “De luchtvaart staat op een cruciaal moment, net zoals de autoproductie op het einde van het eerste decennium van deze eeuw”, waarschuwt Rob Miller, directeur van het Whittle Lab. “Destijds concentreerden de discussies zich op biobrandstoffen als vervanging voor benzine en diesel, tot Tesla de toekomst met elektrische voertuigen helemaal omkeerde. Ons vijfjarenplan is ontworpen om dit beslissingsmoment in de luchtvaart te versnellen en de sector op een pad te zetten om tegen 2050 uitstootvrij te maken.”

“Te vaak slingeren de discussies over hoe een duurzame luchtvaart kan worden bereiken tussen overdreven optimistisch denken over de huidige inspanningen van de industrie en een onheilspellende catalogisering van de milieuproblemen van de sector”, benadrukt Eliot Whittington, directeur van het Cambridge Institute for Sustainability Leadership. “De Aviation Impact Accelerator toont dat er grote uitdagingen moeten worden overwonnen indien de luchtvaart uiteindelijk emissieloos wil opereren, maar geeft duidelijk aan dat de ontwikkeling van deze strategie ook in praktijk mogelijk is.

De onderzoekers wijzen erop dat alleen al door een eliminatie van de condensstrepen van vliegtuigen de klimaatimpact van de luchtvaart met maximaal 40 procent zou kunnen vereisen. Daarnaast moeten overheden volgens het rapport zich duidelijk engageren om de efficiëntie van de hele luchtvaartsector te verbeteren. Opgemerkt wordt dat daarbij een samenwerking met de industrie moet worden opgezet.

Bij de introductie van duurzame vliegtuigbrandstoffen zou volgens het rapport bovendien moeten worden gezocht naar alternatieven voor het gebruik van biomassa. Daarbij wordt gewezen op de mogelijkheden die door synthetische brandstoffen zouden kunnen worden geboden. Tenslotte moeten volgens de wetenschappers experimentele demonstratie-projecten van nieuwe technologieën worden opgezet, waarbij de meest veelbelovende toepassingen tegen eind dit decennium zouden moeten worden opgeschaald.

“De tweede en derde doelstelling kunnen met een minimale inzet van nieuwe technologie worden bereikt, maar vereisen robuuste en duidelijke marktsignalen en een snelle actie van het beleid”, werpen de onderzoekers nog op. “Daarentegen vereisen de eerste en vierde doelstelling onmiddellijke inspanningen om de grenzen van de luchtvaarttechnologie te verleggen en de sector vanaf eind dit decennium nieuwe kansen te bieden. Een groeiend bewustzijn en een toewijding aan actie zijn bemoedigend, maar het is essentieel om die uitgesproken bekommernissen te koppelen aan beslissende interventies om de volgende vijf jaar een geloofwaardige strategie uit te bouwen die de uitstootvrije ambities van de luchtvaart tegen midden deze eeuw zouden kunnen helpen realiseren.”

Meer over dit onderwerp:

• Formula One wil uitstoot cargovluchten terugschroeven
• Etihad Airways investeert volgende vijf jaar 7 miljard dollar
• Eurostar wil optimale samenwerking met luchtvaart
• Cathay Pacific wil operaties in Noord-Amerika uitbreiden
• British Airways koopt voor 9 miljoen pond emissierechten

In China wordt de Britse autobouwer Rolls-Royce, onderdeel van het Duitse autoconcern BMW Group, met een dalende vraag geconfronteerd, maar dat probleem wordt gecompenseerd door de stijgende interesse bij het wereldwijde publiek voor gepersonaliseerde wagens. Dat heeft Chris Brownridge, chief executive van Rolls Royce, gezegd.

“In China maakt de luxemarkt uitdagende tijden door”, beklemtoonde Chris Brownridge. “Maar Rolls-Royce kan de dalende vraag op die markt door zijn flexibiliteit en verkoop in andere regio’s goed aan. Er kan daarbij een toenemende vraag naar gepersonaliseerde wagens worden opgemerkt. Over het algemeen kunnen we onze business heel effectief in evenwicht brengen.”

Fabrikanten van luxeproducten vonden de voorbije periode in China een grote groep klanten. China is de grootste automarkt van de wereld en een belangrijke motor voor de wereldwijde luxesector. Maar door een vertraging van de Chinese economie en een crash op de binnenlandse vastgoedmarkt, zijn die gefortuneerde consumenten prijsgevoeliger geworden.

Het nieuwe Private Office van autobouwer Rolls-Royce in New York City. – Foto: Rolls-Royce Motors

Rolls-Royce wordt daarnaast ook geconfronteerd met de gevolgen van een terugroepactie voor remproblemen die door het moederbedrijf BMW Group werd aangekondigd en die het Duitse concern naar verwachting bijna 1 miljard euro zal kosten. Volgens Brownridge zouden ongeveer zeshonderd exemplaren van het elektrische model Spectre, dat ongeveer 420.000 dollar kost, door het probleem zijn getroffen. Hij voegde er wel aan toe dat het bedrijf de elektrische voertuigen zo snel mogelijk zal herstellen.

Rolls-Royce verkocht vorig jaar in totaal 6.032 voertuigen. De Verenigde Staten en Groot-China bleven voor de autobouwer de grootste markten. Brownridge merkte daarbij op dat China voor Rolls-Royce bijzonder belangrijk blijft. “China kent nog altijd een toenemend aantal ultrarijken, die een grote interesse voor dure luxewagens hebben”, benadrukte de topman van de Britse autobouwer.

Private Office

Om die markt te ondersteunen opende Rolls-Royce in de Chinese metropool Shanghai vorig jaar een Private Office, waar klanten voor de bestelling van een gepersonaliseerd model terecht kunnen. Shanghai werd daarmee de tweede buitenlandse locatie waar Rolls-Royce een Private Office opende. Het jaar voordien was Dubai de eerste buitenlandse vestiging van het filiaal van de Britse autobouwer. 

“Voordien moesten geïnteresseerden in een Rolls-Royce Bespoke naar het hoofdkantoor van de autobouwer in Goodwood in het Verenigd Koninkrijk vliegen”, verduidelijkte Brownridge. “De opties van het programma houden veel meer in dan alleen de kleur en de afwerking van het voertuig.” Midden dit jaar had het Private Office in Shanghai volgens de topman van Rolls-Royce al meer dan tweehonderd opdrachten van individuele klanten gehad. 

Brownridge wees er daarbij ook op dat de gemiddelde wereldwijde klant van Rolls-Royce ongeveer veertig jaar oud is, maar Chinese klanten zouden jonger zijn en steeds meer gepersonaliseerde auto’s eisen. De eerste modellen die door het Private Office in Shanghai werden aangeboden zijn de Ghost Extended, Phantom Extended en Spectre. Rolls-Royce opende in China ook een logistiek centrum, zodat de Britse autobouwer onderdelen sneller bij zijn dealers in het land kunnen krijgen. “We investeren dus in deze regio en naarmate de vraag toeneemt, zullen we ook verder blijven investeren”, zei Brownridge.

Maar om de interesse in de gepersonaliseerde modellen te ondersteunen, heeft Rolls-Royce recent ook in New York City een Private Office geopend. Het filiaal is gelegen in het trendy Meatpacking District van de stad, waar ook een Lucid Studio en Genesis House zijn gevestigd. “Het Private Office New York reageert rechtstreeks op de verzoeken van onze Noord-Amerikaanse klanten voor steeds meer geavanceerde projecten van het Bespoke-programma”, verduidelijkte Martin Fritches, chief executive van Rolls-Royce Motor Cars North America. “Deze ruimte geeft ons een thuis in het hart van het nieuwste creatieve district van New York.”

Het kantoor in New York zal ook de thuisbasis worden van de toekomstige Rolls-Royce Private Collections. “Deze exclusieve, thematische collecties benadrukken de artisticiteit van het Bespoke Collective”, verduidelijkte de autobouwer. “Elk nieuw project is ontworpen om het verhaal rond vakmanschap, design en techniek uit te breiden en dient als inspiratie voor kopers.” Eind dit jaar wil Rolls-Royce ook in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul een Private Office openen.

Meer over dit onderwerp:

• Rechter laat eigendommen van voorzitter Stellantis in beslag nemen
• Lucid streeft naar een jaarlijkse productie van één miljoen wagens
• Topman Mercedes-Benz zoekt in China naar hightech-partners
• Stellantis produceert elektrische wagen van Chinese partner Leapmotor in Polen
• Verenigde Staten wil geen Chinese of Russische technologie in geconnecteerde wagens

De overstap naar elektrische mobiliteit zou in de autosector mogelijk minder tewerkstelling vernietigen dan door een aantal experts eerder was voorspeld. Dat blijkt uit een onderzoek van wetenschappers aan de University of Michigan, gebaseerd op twee decennia gegevens over de tewerkstelling in de autofabrieken van Fremont (Californië), Normal (Illinois) en Orion Township (Michigan).

De fabriek is Fremont was oorspronkelijk eigendom van General Motors en Toyota, terwijl de site in Normal vroeger door Mitsubishi werd geëxploiteerd. De fabrieken werden nadien respectievelijk overgenomen door Tesla en Rivian. De fabriek in Orion Township was eigendom van General Motors, maar is momenteel niet operationeel.

“Amerikaanse autofabrieken die elektrische voertuigen op batterijen produceren, hebben meer personeel nodig dan traditionele fabrieken voor auto’s met verbrandingsmotoren”, betoogt onderzoeksleider Anna Stefanopoulou, professor technologie aan de University of Michigan. “Deze bevinding staat haaks op eerdere voorspellingen over de impact van elektrische voertuigen op de industrie.”

De productie van een elektrische Chevrolet Volt in de fabriek van General Motors in Orion Township. – Foto: General Motors/Steve Fecht

Uit het onderzoek bleek dat bij de autofabrieken in de opstartfase van de overgang naar een grootschalige productie van elektrische voertuigen het aantal arbeidskrachten in de assemblage tot wel tien keer toenam. In een van de onderzochte fabrieken, die nu al meer dan tien jaar elektrische voertuigen produceert, is het aantal werknemers dat nodig is om elk voertuig te maken, nog steeds drie keer zo hoog.

“Er is een tekort aan informatie over het verloop van de transitie in de autosector”, beklemtoont Anna Stefanopoulous. “Met de beschikbare gegevens kan echter vastgesteld worden dat het voorspelde verlies aan werkgelegenheid voor elektrische voertuigen geen werkelijkheid is geworden.”

Eerdere schattingen hadden voorspeld dat een overschakeling naar de productie van elektrische wagens de tewerkstelling in de autofabrieken met 30 procent tot 40 procent zou verminderen. Dat zou voor de autoproductie in de Verenigde Staten een verlies van minstens 200.000 arbeidsplaatsen betekenen. Een groot deel van de voorspelde afvloeiingen werden toegeschreven aan het fundamentele verschil tussen auto’s met een elektrische aandrijving en wagens met een verbrandingsmotor. Elektrische wagens hebben immers ongeveer honderd onderdelen minder dan auto’s met een verbrandingsmotor.

Onder meer systemen voor de transmissie, koeling en uitslaat zijn in een elektrische wagen immers niet noodzakelijk. Bovendien is ook het ontwerp van de aandrijflijn van elektrische wagens veel eenvoudiger. Verwacht werd dan ook dat door de overstap naar elektrische wagens in die divisies banen verloren zouden gaan. “Maar de bevindingen tonen het tegenovergestelde”, betoogt Stefanopoulous.

James Hackett

Er zijn volgens de onderzoekers verschillende factoren die waarschijnlijk een bijdrage leveren aan het hoger aantal medewerkers in de assemblage van de elektrische wagens. “In de eerste plaats moet er geïnvesteerd worden in de ontwikkeling van nieuwe productietechnologieën”, benadrukt Stefanopoulos. “Vaak is er daarbij ook meer arbeid nodig om de systemen te verbeteren en verder op punt te stellen.”

“Daarnaast moet er ook gewezen worden op de hogere complexiteit van de voertuigen. Bedrijven die naar de productie van elektrische voertuigen overstappen, beginnen meestal met de ontwikkeling van premium modellen, die met de meest geavanceerde functies en technologieën zijn uitgerust. Tenslotte moet ook worden vastgesteld dat een aantal fabrikanten de kosten van outsourcing willen verlagen en daarom meer activiteiten in eigen beheer willen uitvoeren. Door deze verticale integratie op één centrale locatie meer werknemers samengebracht.”

Het voorspelde banenverlies van 30 procent wordt vaak toegeschreven aan prognoses die door James Hackett, de voormalige president en chief executive van Ford, in 2017 naar voor werden geschoven. “Dit is een cijfer dat door veel grote namen in de auto-industrie is herhaald”, betogen de onderzoekers. “Maar wanneer een grondiger evaluatie wordt gemaakt, moet worden vastgesteld dat niemand echt analyses heeft gemaakt van fabrieken die daadwerkelijk naar de productie van elektrische wagens zijn overgestapt.”

“Onze studie toont duidelijk dat het aantal assemblagemedewerkers in de fabrieken in veel gevallen is toegenomen”, werpen de onderzoekers op. “Exacte conclusies over de situatie in de productie van de onderdelen konden daarentegen nog niet worden getrokken. Hier zal de uiteindelijke tewerkstelling afhangen van de locaties waar de productie van batterijcellen zal worden voorzien.”

De fabriek van Tesla in Fremont bood volgens de onderzoekers de langste productie-periode om de impact van elektrische wagens op de werkgelegenheid te analyseren. “Er kunnen uit de conclusies van die fabriek belangrijke lessen worden geleerd”, benadrukte Gabriel Ehrlich, directeur van het Research Seminar in Quantitative Economics van de University of Michigan. “De fabriek draait nu tien jaar en de bedrijfsleiding heeft duidelijk de arbeidsefficiëntie kunnen verbeteren. Maar het tempo van de verbetering geeft aan dat het tot vijftien jaar kan duren voordat de productie van elektrische wagens het niveau van de auto’s met verbrandingsmotoren kunnen evenaren. Dit zal een langzaam proces vergen, waarbij gemeenschappen, bedrijven en werknemers de tijd krijgen om zich aan te passen.”

Meer over dit onderwerp:

• Monroe Capital lanceert fonds van 1 miljard dollar voor elektrische wagens
• Nissan koopt 5 procent eigen aandelen bij partner Renault
• General Motors en Piston willen fabriek voor brandstofcellen in Detroit
• Jaguar Land Rover bereidt Britse fabriek voor op elektrische wagens
• Stellantis start zoektocht naar opvolger Carlos Tavares

De klimaatverandering zal het landoppervlak dat geschikt is voor het verbouwen van voedsel en hout verplaatsen en verminderen. Hierdoor zullen deze twee essentiële hulpbronnen op het gebied van landgebruik in directe concurrentie met elkaar komen. Dat blijkt uit een rapport van wetenschappers aan de University of Cambridge.

De klimaatverandering verschuift de regio’s die geschikt zijn voor het verbouwen van gewassen. Maar dit fenomeen creëert volgens de onderzoekers van de University of Cambridge een nieuw probleem. “Naarmate het land dat geschikt is voor de productie van voedsel noordwaarts verschuift, zal het beschikbare areaal voor de bosbouw steeds verder onder druk komen”, beklemtonen de wetenschappers. “Het hout dat door deze bomen wordt geproduceerd, vormt voor een groot deel van het moderne leven, van papier en karton tot meubels en gebouwen, een cruciale basis.”

Hout is in de bouwindustrie een uitstootarm alternatief voor staal en beton. – Foto: Pixabay/Foto-RaBe

De onderzoekers benadrukken dat de toenemende concurrentie tussen het areaal voor de houtproductie en de voedselvoorziening onder invloed van de klimaatverandering tot nu toe over het hoofd is gezien. “Maar indien de vraag naar deze beide producten blijft toenemen, zal dit probleem steeds aan belang winnen”, merken de wetenschappers op. “In een worstcase scenario voor klimaatverandering, waarbij geen actie wordt ondernomen om de samenleving te decarboniseren, zal meer dan een kwart van het bestaande gebied voor bosontginning – ongeveer 320 miljoen hectare, gelijk aan de grootte van India – tegen het einde van de eeuw meer geschikt worden voor de landbouw.”

De meeste bossen voor houtproductie bevinden zich momenteel op het noordelijk halfrond in de Verenigde Staten, Canada, China en Rusland. De wetenschappers berekenden dat 90 procent van het totale gebied dat momenteel voor bosontginning wordt gebruikt en dat tegen eind deze eeuw voor landbouw zal worden ingenomen, zich in deze vier landen zal bevinden. Vooral in Rusland zullen tientallen miljoenen hectaren areaal voor houtproductie – meer dan in de Verenigde Staten, Canada en China samen – door landbouw zijn ingenomen. Daarbij zullen vooral de teelten van aardappelen, soja en tarwe in die regio’s op gunstige omstandigheden kunnen rekenen.

“Er is op aarde slechts een beperkt gebied voor de productie van voedsel en hout, twee essentiële hulpbronnen voor de maatschappij, geschikt”, benadrukken de onderzoekers Oscar Morton en Chris Bousfield, ecologen aan de University of Cambridge. “Naarmate de klimaatverandering zich verder doorzet en de landbouw zich naar het noorden moet uitbreiden, zal de druk op de houtproductie toenemen. We moeten vijftig jaar vooruitdenken, want wanneer we in de toekomst over hout willen kunnen beschikken, moeten er nu bomen worden geplant. De bomen die tegen het einde van deze eeuw gekapt zullen worden, staan ??al in de grond. Ze hebben immers veel langzamere cycli dan voedselgewassen.”

Uitstootarm alternatief

De wereldwijde vraag naar voedsel zal naar verwachting tegen het midden van deze eeuw verdubbelen. De wereldbevolking blijft immers aangroeien en wordt bovendien ook welvarender. Tegelijkertijd zal ook de wereldwijde vraag naar hout naar verwachting een verdubbeling kennen. Hout is in de bouwindustrie immers een uitstootarm alternatief voor beton en staal. 

“Een verplaatsing van de houtproductie naar diepere boreale of tropische bossen is geen haalbare optie, want de bomen in die regio’s zijn duizenden jaren onaangeroerd gebleven en een houtkap in dat gebied zou enorme hoeveelheden koolstofdioxide vrijgeven en de biodiversiteit bedreigen”, stipte onderzoeksleider David Edwards, professor plantenecologie aan de University of Cambridge. “Deze tropische of boreale bossen zijn de epicentra van de resterende wereldwijde wildernis en ongerepte tropische bossen zijn de meest biodiverse plekken op aarde. Het is cruciaal dat de bosontginning over grotere gebieden worden uitgespreid.”

“Zelfs in het beste geval, waarin de wereld een klimaatneutraliteit zou kunnen bereiken, zullen er nog steeds aanzienlijke verschuivingen worden opgemerkt in de regio’s die voor de houtwinning en de gewasproductie geschikt zijn”, voeren de wetenschappers nog aan. 

De houtproductie draagt ??wereldwijd meer dan 1,5 biljoen dollar per jaar bij aan nationale economieën. Hittegolven en bijbehorende bosbranden hebben onlangs wereldwijd voor enorme verliezen aan bossen voor ontginning gezorgd. Bovendien zorgt de klimaatverandering ook voor de verspreiding van plagen zoals de schorskever, die bomen aanvalt. De klimaatverandering zal er naar verwachting voor zorgen dat gebieden in de tropen te heet en onherbergzaam worden voor het verbouwen van voedsel en zal grote delen van Zuid-Europa veel minder geschikt maken voor voedselproductie en houtwinning.

“De klimaatverandering leidt al tot uitdagingen voor de houtproductie”, werpen de wetenschappers op. “Daar komt nog eens deze toegenomen druk van de landbouw bij, waardoor een perfecte storm van problemen wordt gecreëerd. Het veiligstellen van onze toekomstige houtvoorraad lijkt misschien niet zo dringend als de garantie op de voedselvoorziening die we nodig hebben om te eten en te overleven. Maar hout is even goed in ons dagelijks leven geïntegreerd. We moeten dan ook strategieën ontwikkelen om zowel de voedselvoorziening als de houtwinning in te toekomst te garanderen.”

Meer over dit onderwerp:

• Wereldwijde houtwinning door zware bosbranden bedreigd
• Gezonde bomen hebben cruciale rol in strijd tegen klimaatverandering
• Speciale houtsoort kan helpen opwarming aarde tegen te gaan
• Vragen over nut van boomplantingen in strijd tegen klimaatverandering
• Olieproducent Nigeria moet massaal nieuwe bossen aanplanten

Producenten van olie en gas investeren miljarden dollar aan sponsoring in een brede waaier van sporttakken. Met die strategie proberen de betrokken bedrijven echter vooral de aandacht af te leiden van de bijdrage die ze aan de klimaatcrisis leveren. Dat is de conclusie van een rapport van het New Weather Institute (NWI).

Producenten van fossiele brandstoffen hebben minstens 5,6 miljard dollar aan sportsponsoring besteed. De investeringen gingen naar motorsporten, maar ook naar voetbal, golf en wintersporten. “Maar die sponsoring moet worden gezien als een poging om een sociale licentie te kopen om te opereren”, merkt het New Weather Institute op. “Bijna geen enkele sport met een groot publiek blijft gespaard van het geld van de producenten van olie en gas.”

De autosport is de grootste ontvanger van sponsoring door de sector van de fossiele brandstoffen. – Foto: Team Penske

Er kunnen volgens het rapport meer dan tweehonderd sponsorovereenkomsten tussen sportteams en de industrie worden getraceerd. “Bovendien zijn sportsterren zoals Cristiano Ronaldo, Lionel Messi, Tyson Fury en Anthony Joshua allemaal succesvol gerekruteerd om als onderdeel van die overeenkomsten tijd in het Midden-Oosten door te brengen”, wordt er aangevoerd.

“Men kan een groeiende bezorgdheid ontwaren over de toenemende inspanningen van de industrie van fossiele brandstoffen om zijn wereldwijde reputatie wit te wassen door middel van sportswashing op te poetsen. Dat is een praktijk die al langer wordt gebruikt door regeringen die associaties met sportevenementen proberen opbouwen om hun bezoedelde reputaties te verbeteren.”

Volgens het rapport was Aramco, het nationale oliebedrijf van Saoedi-Arabië, de grootste individuele investeerder in sportsponsoring. Daarbij wordt gewag gemaakt van een totaal sponsorbedrag van bijna 1,3 miljard dollar, verdeeld over tien overeenkomsten. Het petrochemische bedrijf Ineos stond op de tweede plaats met 777 miljoen dollar aan sponsoring, gevolgd door Shell (470 miljoen dollar) en TotalEnergies (340 miljoen).

“Producenten van fossiele brandstof proberen hun product, waarvan alleen al de luchtvervuiling naar schatting meer dan vijf miljoen mensen per jaar doodt, te associëren met het immense sociale kapitaal en de positieve gezondheidseffecten van sport”, voeren de onderzoekers aan. “Er kan hier een grote gelijkenis worden getrokken met de redenen waarom de tabaksbedrijven sport sponsorden, tot die activiteit grotendeels werd verboden. De ondernemingen willen zichzelf in een positief daglicht stellen en hun activiteiten te normaliseren in de ogen van miljarden sportfans.”

“Met dit soort overeenkomsten kopen deze bedrijven zogenaamde sociale licenties om te opereren, in een poging de aandacht af te leiden van hun rol in het aanwakkeren van de klimaatcrisis en het schaden van de menselijke gezondheid.”

De onderzoekers ontdekten dat het voetbal van de meeste overeenkomsten profiteerde. Er werden hier 59 contracten ontdekt met een totale waarde van bijna 1 miljard dollar. Maar de motorsporten genoten de grootste financiële ondersteuning en verzamelden 2,2 miljard dollar steun uit de sector van de fossiele brandstof, verspreid over veertig akkoorden.

“Luchtvervuiling door fossiele brandstoffen en extreme weersomstandigheden door de opwarming van de aarde vormen een bedreiging voor de toekomst van atleten, fans en evenementen”, benadrukte Andrew Simms, directeur van het New Weather Institute. “Als sport een toekomst wil hebben, moet ze zichzelf zuiveren van vuil geld van grote vervuilers en stoppen met het promoten van zijn eigen vernietiging.”

“Ons bedrijf is al jaren partner van grote sportevenementen in haar belangrijkste regio’s en over de hele wereld”, gaf een woordvoerder van TotalEnergies aan in een reactie op de studie. “We willen met ons publiek en onze klanten de passie voor sport en de waarden die daarbij worden vertegenwoordigd delen.” Daarbij wordt gewag gemaakt van veiligheid, wederzijds respect, solidariteit, gekoppeld aan een pioniersgeest die leidt tot innovaties en een prestatiegericht handelen.

Shell van zijn kant benadrukte in een reactie vorig jaar 5,6 miljard dollar in uitstootarme oplossingen te hebben geïnvesteerd. “Dat vertegenwoordigde 23 procent van de totale uitgaven van het bedrijf”, betoogde de woordvoerder van Shell. “Die investeringen moeten de ontwikkeling van oplossingen voor milieuvriendelijke energie ondersteunen.” Shell investeert daarbij naar eigen zeggen in elektrische mobiliteit, uitstootarme brandstoffen, hernieuwbare energie, waterstof en de afvang en opslag van koolstofdioxide.

Meer over dit onderwerp:

• Toyota was olympisch sponsor met grootste ecologische voetafdruk
• Sportsponsoring cryptosector herstelt zich covid-crisis
• Toyota en Panasonic niet langer sponsor Olympische Spelen
• Sport haalt met sponsoring ruim 95 miljard dollar per jaar op
• Brits voetbal verzamelt meeste internationale sponsoring