In China hebben de Guangdong Port & Shipping Group en de Guangdong Travel Holding Group aangekondigd volgend jaar een cruiserederij voor poolexpedities te willen lanceren. Daarmee spelen de twee bedrijven in op de ambities van de Chinese overheid, die een sterke interesse toont om zijn aanwezigheid in de poolgebieden uit te breiden. Een eerste cruise naar het Noordpoolgebied zou voor mei volgend jaar worden voorzien. De cruises zouden door het nieuwe bedrijf 66 Degrees Expeditions worden georganiseerd. 

Polaire expeditiecruises vormen een van de snelstgroeiende segmenten van de cruisesector. Rederijen zoals Viking en Seabourn hebben op deze bestemmingen nieuwe luxe cruiseschepen ingezet. Met die strategie hopen deze partijen hun markt verder te kunnen uitbreiden.

De Seaventure werd de voorbije jaren door rederij Polar Latitudes voor poolexpedities ingezet. – Foto: Polar Latitudes

Tussen 2019 en 2023 is het Chinese toerisme naar de noordpool en zuidpool met 180 procent gestegen. Daarmee zou de sector zich van de negatieve impact van de covid-pandemie hebben hersteld. Er zou nu een groei van 20 procent per jaar kunnen worden waargenomen. “We kunnen hier van een historische doorbraak gewag maken”, merkte Li Shuanke, de voormalige leider van het Chinese Arctic Science Expedition Team, op. “China heeft met 66 Degrees Expeditions nu eindelijk een eigen merk voor poolcruises.”

Het nieuwe merk zal met het cruiseschip Poseidon worden gelanceerd. Het schip werd in 1990 door de Japanse werf Mitsubishi Heavy Industries gebouwd en werd speciaal ontworpen voor reizen door de poolgebieden. Door de bouw van zijn romp behoorde de Frontier Spirit tot de hoogste ijsklasse die aan passagiersschepen wordt toegekend. De Frontier Spirit heeft een lengte van 111,5 meter en is ontworpen om maximaal 160 passagiers te vervoeren. In Antarctica is die capaciteit echter beperkt tot ongeveer 130 reizigers.

Mijlpaal

Het schip werd gebouwd in opdracht van de rederij Hapag-Lloyd Cruises. Daarbij werd een naamsverandering tot MS Bremen aangekondigd. Op het einde van het voorbije decennium besloot de rederij de Bremen uit dienst te nemen en door modernere schepen vervangen. Uiteindelijk werd het schip met een leasing aan rederij Havila Kystruten overgemaakt en maakte onder de naam Seaventure vervolgens verschillende poolexpedities. De Poseidon heeft in het verleden op de noordpool zowel de routes door de noordoostelijke als de noordwestelijke passage op zijn naam geschreven.

Er wordt opgemerkt dat de Poseidon opnieuw een grondige renovatie ondergaat. Maar 66 Degree Expeditions kondigde aan voor de poolexpedities een reeks nieuwe cruiseschepen te laten bouwen. Daardoor werd een order geplaatst bij de scheepswerf China Merchant Heavy Industries (CMHI) in Haimen.

De lancering van 66 Degrees Expeditions betekent een belangrijke mijlpaal voor de Chinese cruisesector, die pas dit jaar voor de allereerste keer een schip van binnenlandse makelij kon inzetten. De start van de rederij verduidelijkt tegelijkertijd dat China zich in het wereldwijde avontuurlijke toerisme als een opkomende macht manifesteert.

Tegelijkertijd is er sprake van een opmerkelijke verschuiving in het Chinese toerisme. Op bestemmingen in Europa en Amerika kunnen vooral oudere Chinese toeristen worden opgemerkt. Maar het Chinese pooltoerisme biedt een meer divers karakter, waarbij een sterkere aanwezigheid van gezinnen en jonge reizigers kan worden vastgesteld. Chinese reizigers tonen bovendien een opmerkelijke interesse in Antarctica. Bij het aantal bezoekers aan de zuidpool moet China immers alleen de Verenigde Staten laten voorgaan.

Net zoals verscheidene andere landen toont China een groeiende belangstelling voor de poolgebieden. Door de opwarming van de aarde komen op de noordpool nieuwe vaarroutes vrij. Die passages kunnen een belangrijke functie in de internationale handel opbouwen. Daarnaast bevinden zich in de ondergrond waardevolle voorraden zeldzame mineralen, die voor diverse industriële toepassingen kunnen worden gebruikt.

Meer over dit onderwerp:

• Noordpool bron van wantrouwen tussen Rusland en China
• Noorse haven Kirkenes spil in strijd om de noordpool
• Navo denkt aan luchtmachtbasis in noordpoolgebied
• Secret Atlas kondigt nieuwe cruises naar poolgebieden aan
• Chinese cruisemarkt heeft uitstekende vooruitzichten

In Japan bereikt het internationaal toerisme absolute recordniveaus, maar de Japanse luchtvaartmaatschappijen worstelen met een ernstig tekort aan piloten. Daarvoor hebben al diverse experts gewaarschuwd. Er wordt aan toegevoegd dat het ook niet gemakkelijk zal worden om die leemtes op te vullen.

De Japanse luchtvaartmaatschappijen hebben momenteel gezamenlijk ongeveer 7.100 piloten in dienst. De overheid voorspelt dat er tegen 2030 nog eens duizend extra piloten zullen moeten worden aangeworven om de Japanse toeristische doelstellingen te kunnen realiseren. Tegen eind dit decennium wil Japan immers jaarlijks 60 miljoen toeristen aantrekken. De Japanse autoriteiten erkennen dat er buitenlandse piloten zullen moeten worden aangetrokken om die ambities te kunnen waarmaken.

Japan heeft tegen het einde van dit decennium minstens duizend extra piloten nodig. – Foto: Pixabay/Thomas Fengler

Er zijn inmiddels door het Japanse ministerie van transport al diverse plannen ontwikkeld om Japanse luchtvaartmaatschappijen gemakkelijker toe te laten om buitenlandse piloten te rekruteren. Daarbij zou het onder meer sneller mogelijk worden om voor een buitenlandse pilotenlicentie een Japanse erkenning te krijgen. Dat proces zou ook goedkoper verlopen.

Maar experts waarschuwen dat het wellicht niet gemakkelijk zal blijken om piloten uit het buitenland aan te werven. “Lokale vakbonden verzetten zich tegen de rekrutering van buitenlandse arbeidskrachten”, werpen ze op. “Bovendien betalen luchtvaartmaatschappijen in Japan lagere salarissen dan in vele andere landen.” Gemiddeld ontvangen piloten bij Japan Airlines en All Nippon Airways een jaarsalaris van ongeveer 25 miljoen yen (172.900 dollar). Een piloot met twaalf jaar vliegervaring bij Delta Air Lines kan daarentegen rekenen op ongeveer 453.000 dollar per jaar.

Tegelijkertijd wordt erop gewezen dat het Japanse pilotentekort de volgende jaren nog zwaarder dreigt te worden. Een groot aantal Japanse piloten is vijftigplusser en zal rond het einde van dit decennium dan ook met pensioen gaan. “De grote Japanse luchtvaartmaatschappijen zullen hun interne operationele processen echter moeten herzien om de interesse te wekken van buitenlandse piloten die de Japanse taal niet machtig zijn”, benadrukte Nobuhito Abe, expert luchtvaart bij consultant Kearney. “Japanse luchtvaartmaatschappijen hanteren nog steeds bijzonder binnenlandse interne processen.”

Een toestroom van buitenlandse piloten zou volgens de experts waarschijnlijk ook tot onrust bij het lokale personeel leiden. Daarbij zouden de Japanse piloten onder meer vrezen om een aantal promoties te missen. Zoals ook bij veel andere beroepen in het land het geval is, beschouwen Japanse piloten hun baan vaak als een tewerkstelling voor het leven. De meeste piloten starten hun carrière als nieuwe rekruten bij All Nippon Airways of Japan Airlines of zijn afgestudeerd aan het Japanse Civil Aviation College, dat elk jaar ongeveer honderd studenten aanvaardt.

Inkomsten

Momenteel zijn buitenlandse piloten in Japan bijzonder schaars. Japan Airlines heeft ongeveer 2.000 piloten op zijn loonlijst, maar heeft amper enkele buitenlanders in dienst. All Nippon Airways, waar 2.400 piloten actief zijn, zouden eveneens nauwelijks buitenlanders kunnen worden geteld. Dat vertegenwoordigt een groot verschil met andere Aziatische luchtvaartmaatschappijen. Cathay Pacific Airways uit Hongkong heeft piloten van zeventig nationaliteiten op de loonlijst staan. Ook Emirates uit Dubai heeft een grote groep expats in dienst.

Japan Airlines merkte in een reactie op momenteel buitenlandse piloten op contractbasis in te huren om de tekorten op te vullen. “Dit is echter een tijdelijke oplossing en kan niet als een permanente maatregel worden beschouwd”, benadrukte een woordvoerder van de maatschappij. “In principe blijven we ons richten op piloten die pas zijn afgestudeerd.” Adviseurs van het Japanse ministerie van transport overwegen tevens manieren om kapiteins aan te moedigen om ook na hun 65ste verjaardag te blijven werken. Tevens wordt gekeken naar manieren om meer vrouwelijke piloten aan te trekken.

Kentaro Fujibayashi, adviseur bemanningsbeleid bij het Japanse Civil Aviation Bureau, zei dat de overheid vastbesloten is om het aantal piloten in Japan op verschillende manieren te verhogen. “Daarbij zal ook gestreefd worden naar de rekrutering van buitenlandse piloten”, benadrukte hij. 

Indien de Japanse luchtvaartsector er niet in lukt het pilotentekort op te lossen, dreigt het land belangrijke toeristische inkomsten te zullen missen. De Japanse luchtvaartmaatschappijen kunnen immers simpelweg niet de bemanning vinden om het benodigde aantal vliegtuigen te besturen. “Indien Japan niet zorgt voor een soepele aanvoer van piloten, dan zal het moeilijk worden om de toeristische doelstellingen – 60 miljoen bezoekers per jaar – te kunnen realiseren”, waarschuwde luchtvaartexpert Kotaro Toriumi.

Meer over dit onderwerp:

• Klimaatverandering duwt Braziliaanse luchtvaart in verlies 
• Air China en China Southern nemen C919 van Comac in dienst
• Vliegtuigmaatschappij SAS kan faillissement achter zich laten
• Toerisme wordt tweede grootste exportproduct van Japan
• Japans toerisme is het slachtoffer geworden van zijn eigen succes

Meyer Werft, een van de grootste constructeurs van cruiseschepen ter wereld, staat op het punt om door de Duitse overheid te worden gered. De stijgende prijzen voor  energie en grondstoffen hadden het bedrijf tot aan de rand van de afgrond gebracht. Tijdens een vergadering van de ondernemingsraad van Meyer Werft beloofde de Duitse bondskanselier Olaf Scholz te helpen om dit industriële kroonjuweel van het land te redden.

Meyer Werft is meer dan twee eeuwen oud, maar beleeft momenteel de ergste crisis uit zijn geschiedenis. De problemen zijn grotendeels in de hand gewerkt door de uitbraak van de covid-pandemie. Een groot deel van het orderboek van de Duitse scheepswerf bestaat immers uit contracten die nog voor de uitbraak van de pandemie werden afgesloten. Maar sindsdien zijn de prijzen van grondstoffen en energie echter sterk gestegen. Hierdoor heeft Meyer Werft een injectie van 2,7 miljard euro nodig om de bouw van de schepen in zijn orderboek te financieren.

De Carnival Jubilee op de werven van scheepsbouwer Meyer Werft in Papenburg. – Foto: Meyer Werft

Een reddingspakket zou kunnen inhouden dat de federale overheid en de regio Nedersaksen – althans tijdelijk – aandeelhouder worden van het bedrijf. “Het is niet de bedoeling dat de overheid een definitieve partner van de scheepswerf zou worden”, benadrukte Olaf Scholz. “De overheid is geen scheepsbouwer. Wel moet getracht worden om in de private sector een basis voor een goede toekomst te leggen.” Hij verwees daarbij naar de luchtvaartmaatschappij Lufthansa, die tijdens het hoogtepunt van de covid-crisis vier jaar geleden voor 20 procent door de overheid werd overgenomen. Maar dat belang werd twee jaar geleden al opnieuw door de Duitse staat verkocht.

Scholz benadrukte dat de Duitse federale overheid, de regionale overheid van Nedersaksen en de eigenaren van Meyer Werft de voorbije weken met verschillende banken hebben gevoerd over een deal om de bouw van schepen in het orderboek te financieren. Maar hij voegde eraan toe dat een overeenkomst nog niet definitief was. Ook het Duitse parlement en de Europese Commissie moeten het akkoord immers nog goedkeuren. Olaf Scholz benadrukte wel ervan overtuigd te zijn dat de scheepsbouw in de regio een toekomst heeft.

Cruiseschepen

Het merendeel van de wereldwijde scheepsbouw was lange tijd in Europa geconcentreerd. Die activiteit is echter inmiddels grotendeels naar China, Zuid-Korea en Japan verschoven. Alleen bij de bouw van cruiseschepen is er nog altijd sprake van een Europese dominantie. Internationale cruisemaatschappijen – zoals Carnival Corporation, Royal Caribbean en MSC Cruises – bestellen immers bij werven in Duitsland en Italië. Deze werven profiteren van een sterke toeleveringsketen van bedrijven die tapijten, meubels en andere artikelen kunnen fabriceren die aan de hoge normen van cruisepassagiers voldoen.

De scheepswerven moeten daarbij wel de kosten van de productie voorschieten. Het leeuwendeel van de verkoopprijs voor de cruiseschepen wordt door de rederijen echter pas bij de oplevering betaald. De werven moeten in afwachting van die betaling zware leningen afsluiten om die bouwkosten te dekken. Stephan Weil, premier van Nedersaksen, gaf alvast aan dat de regio een enorme toezegging plande om Meyer Werft te ondersteunen met het grootste reddingspakket dat de deelstaat ooit voor een industrieel bedrijf had samengesteld.

Olaf Scholz benadrukte dat de scheepswerf een echt sterke toekomst heeft. Hij verwees daarbij naar het orderboek van Meyer Werft, dat een waarde van 11 miljard euro heeft. Scholz gaf ook aan dat de scheepswerf jaarlijks 500 miljoen euro belastingen en sociale bijdragen betaalde. De bondskanselier beklemtoonde dan ook geen slecht geweten te hebben over de redding van een dergelijk bedrijf.

De onderliggende activiteiten van de groep blijven robuust. Recent nog kreeg Meyer Werft een order voor Disney vier cruiseschepen te bouwen. Dat is het grootste contract dat de Duitse scheepswerf ooit heeft kunnen afsluiten. Meyer Werft is onlangs ook gestart met de bouw van converters die de offshore windenergie naar het vasteland moeten brengen. Een faillissement van het bedrijf zou een ramp zijn voor de omliggende regio. Geraamd wordt immers dat ongeveer 18.000 mensen voor hun levensonderhoud direct of indirect van de scheepswerf afhankelijk zijn. Meyer Werft was al wel van plan om de volgende jaren 340 banen te schrappen. Hierdoor zou het bedrijf nog 3.100 werknemers overhouden.

Meer over dit onderwerp:

• Meyer Werft wil volgend jaar klimaatneutraal cruiseschip bouwen
• Viking ziet geen tekenen van vertraging in wereldwijd cruisetoerisme
• Plannen van Port Canaveral voor nieuwe cruiseterminal worden herzien
• Disney breidt Aziatische cruises uit met schip voor Japanse markt
• Deadline voor toekomst SS United States wordt niet verlengd

Op geen enkele locatie in Europa weegt het overtoerisme zwaarder dan in de Kroatische kuststad Dubrovnik. Dat blijkt uit een onderzoek van het Duitse verhuurbureau Holidu, gebaseerd op gegevens die door het statistische bureau Euromonitor over vorig jaar werden verzameld. Dubrovnik telt bijna 41.600 inwoners, maar ontving vorig jaar 1,14 miljoen bezoekers. Per inwoner van de stad werden dan ook 27 bezoekers geteld. De Kroatische stad heeft echter al een reeks maatregelen genomen om het probleem aan te pakken. 

Wanneer over duurzaam toerisme wordt gesproken, wordt vooral gewezen op de uitstoot van koolstofdioxide tijdens de verplaatsingen van de reizigers of over de milieuvriendelijke maatregelen die hotels hebben genomen. Sinds enkele jaren is daarbij echter ook steeds meer aandacht gevraagd voor het probleem van het overtoerisme.

Dit fenomeen kan niet alleen het lokale leefmilieu onder druk zetten, maar vormt ook een bedreiging voor het welzijn van de plaatselijke bevolking. De aanwezigheid van overdreven grote aantallen bezoekers kan immers omgevingen of bezienswaardigheden beschadigen, maar kan ook wilde dieren afschrikken, de lokale huurprijzen opdrijven en tot een overbevolking op straten en pleinen leiden.

Dubrovnik leeft met de grootste toeristische overlast van heel Europa. – Foto: Pixabay/Noramojas

Niet alle populaire bestemmingen worden echter op eenzelfde manier door het overtoerisme getroffen. Volgens het rapport van Holidu heeft de Kroatische kuststad Dubrovnik van het fenomeen in Europa het meest te leiden. De populariteit van Dubrovnik als reisbestemming heeft de jongste jaren dan ook een drastische stijging gekend. Dat moet volgens de experts alvast gedeeltelijk worden toegeschreven aan het succes van de televisieserie Game of Thrones, waarvan de opnames gedeeltelijk in Dubrovnik plaatsvonden.

De experts wijzen erop dat het overtoerisme in de Kroatische stad meerdere problemen heeft veroorzaakt. Daarbij wordt gewag gemaakt van verkeersopstoppingen en schade aan de infrastructuur, maar het fenomeen heeft ook de lokale prijzen sterk doen stijgen, terwijl tevens de levenskwaliteit van de lokale bevolking werd ondermijnd.

Actie

Er wordt echter aan toegevoegd dat Dubrovnik actie heeft ondernomen om het probleem aan te pakken. Daarbij werden aan het toerisme verschillende regels en voorschriften opgelegd. “Zeven jaar geleden besloot Dubrovnik, op aanbeveling van de Unesco, om een dagelijks quotum op te stellen voor het aantal toeristen dat de oude stad mocht betreden”, wordt er opgemerkt. “Er werden 116 camera’s geïnstalleerd om het aantal bezoekers te kunnen registreren. De voorbije zomer lanceerde Dubrovnik bovendien op YouTube een video waarin aan de toeristen suggesties werden gedaan om een minder storende bezoeker te worden.”

Het voorbije jaar jaar heeft de Kroatische stad nog verdere stappen ondernomen om het probleem van het overtoerisme aan te pakken. Eind vorig jaar kondigde Dubrovnik een nieuw stedenbouwkundig plan aan, waarbij de bouw van nieuwe appartementen voor vakantiegangers zou worden verboden, zodat het aantal toeristen onder controle kon worden gehouden. In april van dit jaar volgde een verordening waarbij nieuwe vergunningen voor de verhuur van appartementen in de oude stad werden geweigerd.

Aan toeristen die de stad bezochten, werd tevens een gedragscode opgelegd. Daarbij werd aan de bezoekers duidelijk gemaakt dat ze niet langer koffers op wielen door de straten van de stad mochten slepen. De wielen zouden op de geplaveide straten van de historische stad immers een grote geluidsoverlast veroorzaken. Bezoekers die zich niet aan de regel houden, riskeerden een boete van 288 dollar. Daarnaast mogen nog slechts twee cruiseschepen per dag in de haven van Dubrovnik aanmeren.

Dubrovnik gaat in de rangschikking van Holidu het Griekse eiland Rhodos (26), de Italiaanse lagunestad Venetië (21), de historische stad Heraklion op Kreta (18) en de Italiaanse stad Firenze (13) vooraf. In de top twintig zijn ook twee Belgische bestemmingen terug te vinden. Brugge eindigde in de rangschikking op een veertiende plaats. De West-Vlaamse stad telt 119.276 inwoners, maar ontving vorig jaar 793.000 bezoekers. Hierdoor kent Brugge een overtoerisme van 6,65 bezoekers per hoofd van de bevolking.

Brussel staat met een score van 4,5 toeristen per inwoner op een negentiende plaats. De stad telt ruim 1.235.000 inwoners, maar ontving vorig jaar ruim 5,55 miljoen toeristen. Daarmee stond de Belgische hoofdstad in de rangschikking van Holidu één plaats hoger dan de Catalaanse metropool Barcelona.

Meer over dit onderwerp:

• Japan zoekt naar strategieën tegen druk op populaire toeristische locaties
• Bali: ook diversificatie biedt niet altijd oplossing voor overtoerisme
• Bevolking Lissabon wil afrekenen met overlast toeristische tuktuks
• Overtoerisme zorgde voorbije zomer voor wereldwijde chaos
• Vele vragen over efficiëntie van maatregelen tegen overtoerisme

Luchthaven London City mag zijn uitbreidingsplannen doorvoeren. Dat heeft de Britse regering aangekondigd. Door deze beslissing kan de Londense luchthaven zijn capaciteit tot 9 miljoen passagiers uitbreiden. Momenteel bedraagt die capaciteit 6,5 miljoen reizigers. Lokale activisten en het gemeentebestuur van Newham hebben zich tevergeefs tegen de uitbreiding verzet.

London City Airport wil zijn capaciteit uitbreiden. Daarbij zou een groter aantal vluchten tijdens de ochtend en de weekends worden gepland. Lokale activisten hebben tegen de plannen geprotesteerd. Daarbij werd gewezen op een groeiende overlast voor de omwonenden, die met een grotere geluidshinder en een zwaardere luchtverontreiniging zouden worden geconfronteerd. Bovendien zou de ecologische voetafdruk van de luchthaven door de uitbreiding gevoelig worden opgedreven.

London City Airport zal in de toekomst tot 9 miljoen reizigers per jaar kunnen ontvangen. – Foto: London City Airport

Angela Rayner, Brits minister voor huisvesting en lokaal bestuur, stelde echter dat de extra geluidsoverlast door de bijkomende trafieken wellicht geen schade zouden veroorzaken. Louise Haigh, Brits minister voor transport, voegde eraan toe dat het een gepast beleid is om op de voorspelde groei in de vraag naar vluchten te reageren. De ministers voegden eraan toe dat het besluit om de luchthaven uit te breiden in lijn lag met het nationale beleid dat op het gebied van klimaatverandering wordt gehanteerd.

De Britse overheid accepteerde weliswaar een verhoging van de capaciteit van London City Airport, maar verwierp de voorstellen om de openingstijden van de luchthaven op zaterdagmiddag tot 18.30 uur te verlengen. Momenteel sluit London City Airport op zaterdag om 12.30 uur de deuren. Het Britse Climate Change Committee heeft aanbevolen dat er in het Verenigd Koninkrijk geen netto uitbreiding van de luchthavencapaciteit zou mogen worden doorgevoerd indien het land zijn wettelijk bindende klimaatdoelstellingen wil halen. Het Verenigd Koninkrijk wil tegen het midden van deze eeuw een klimaatneutraliteit kunnen bereiken.

Vele Britse luchthavens hopen een goedkeuring voor een uitbreiding te krijgen. Gatwick, Heathrow, Luton en Stansted dringen er allemaal op aan om hun passagierscapaciteit te kunnen verhogen. Daarbij wordt gewag gemaakt van nieuwe landingsbanen en de uitbreiding van de terminals. De Britse regering heeft tot nu toe een open houding aangenomen tegenover de voorgestelde aanleg van een nieuwe landingsbaan op Heathrow Airport. 

Geen zaterdagnamiddag

Alethea Warrington, campagnevoerder bij de klimaatorganisatie Possible, noemt het ongelooflijk teleurstellend dat de nieuwe Britse regering met de uitbreiding van een vervuilend project heeft ingestemd. “De uitbreiding van de luchthaven van London City zal alleen ten goede komen aan de gebruikers van privéjets die op de luchthaven landen”, voert Warrington aan. “Dat gaat echter ten koste van de Londenaars, die aan een grotere luchtvervuiling worden blootgesteld. Bovendien dragen de bijkomende emissies bij tot een verergering van de klimaatverandering.

“De nieuwe minister van transport moet uitleggen waarom de Britse regering de duidelijke wetenschappelijke consensus over de beperking van de emissies door de luchtvaart heeft genegeerd, zegt Warrington. Ze verwijst daarbij ook naar een rapport van het Britse Climate Change Committee, dat de Britse regering met wetenschappelijk advies over de klimaatverandering moet bijstaan. “Die adviseurs hebben aanbevolen om de luchthavencapaciteit van het Verenigd Koninkrijk niet te verhogen”, betoogt Warrington. “Toch laat de overheid een groter aantal vliegtuigen en een zwaardere vervuiling toe.”

Johann Beckford, beleidsadviseur bij de denktank Green Alliance, maakte eveneens gewag van een teleurstellend besluit, aangezien de nieuwe Britse regering prioriteit had beloofd voor de aanpak van de klimaatverandering. “Dit besluit schept een zorgwekkend precedent voor de aanvragen die de luchthavens van Luton en Gatwick later dit jaar willen indienen”, stipt Bekdford aan. “De regering kan de ambities op het gebied van klimaatneutraliteit en de gezondheid van lokale gemeenschappen niet in gevaar brengen ten gunste van de winsten van de luchthavens en luchtvaartmaatschappijen.”

Ook Alison FitzGerald, algemeen directeur van London City, gaf aan, ondanks de positieve reactie op de goedkeuring om het aantal passagiers te kunnen verhogen, teleurgesteld te zijn. FitzGerald verwijst daarbij naar de weigering van de regering im de luchthaven ook op zaterdagnamiddag open te houden. “Deze weigering zal de inzet van milieuvriendelijker en zuiniger toestellen op de luchthaven vertragen”, waarschuwt FitzGerald. “De lokale bevolking zou immers van die toestellen een extra voordeel hebben ervaren. De milieuvriendelijke vliegtuigen zouden immers niet alleen tijdens de verlengde openingstijden op London City actief zijn, maar de hele week op de luchthaven landen.”

Meer over dit onderwerp:

• Klimaatactivisten verstoren vliegtuigverkeer op Duitse luchthavens
• London Heathrow blijft de drukste luchthaven van Europa
• Toegankelijkheid Britse luchthavens blijft onvoldoende
• Abu Dhabi eerste luchthaven die biometrische boarding vereist
• Gatwick hoopt op steun regering voor tweede startbaan

Sinds het begin van deze eeuw zijn de grootste klasse passagiersschepen nog in omvang verdubbeld. Daarmee willen de cruiserederijen inspelen op de groeiende vraag naar vakanties op zee, maar dit betekent wel dat de ecologische impact van deze oceaanschepen eveneens toeneemt. Dat blijkt uit een rapport van de organisatie Transport & Environment.

“De enorme passagiersschepen, die soms als cruisezillas worden omschreven, worden groter dan ooit”, merkt Inesa Ulichina, analist duurzame scheepvaart bij Transport & Environment. “Als de groei van de industrie niet vertraagt, zullen de grootste schepen midden deze eeuw in tonnage acht keer groter zijn dan de Titanic, het grootste schip op zee voordat het in 1912 na een aanvaring met een ijsberg zonk. Het aantal cruiseschepen is sinds 1970 twintig keer groter geworden. De cruisezillas van vandaag laten de Titanic eruitzien als een kleine vissersboot.”

Volgens prognoses van de sector zullen dit jaar ongeveer 35 miljoen passagiers met cruiseschepen een reis maken. Dat betekent een stijging met 6 procent tegenover het niveau dat voor de uitbraak van de covid-pandemie werd opgetekend. Die trend wordt door analisten toegeschreven aan de stijgende welvaart. Onderzoek van het bureau JP Morgan toonde in juni aan dat er nog steeds een robuuste vraag naar cruises kan worden opgemerkt. Daarbij werd tevens opgemerkt dat de cruisesector zich buiten zijn oorspronkelijke kernmarkt van babyboomers uitbreidt en steeds meer ook millennials aantrekt. 

De Icon of the Seas, het grootste cruiseschip van de wereld. – Foto: Royal Caribbean

Maar de sector laat ook een grote ecologische voetafdruk optekenen. In 2022 stootten cruiseschepen volgens berekeningen van Transport & Environment 17 procent meer koolstofdioxide uit dan drie jaar voordien. De uitstoot van methaan steeg tijdens diezelfde periode met 500 procent. Stefan Gössling, professor toerisme en klimaatverandering aan de Linnaeus University in Zweden, betoogde dat cruiseschepen een kleine rol speelden in het wereldwijde toerisme, maar voegde eraan toe dat vrijwel geen enkele vorm van toerisme energie-intensiever is dan cruises, vooral in combinatie met verplaatsingen van de passagiers naar het vertrekpunt van de reis.

Veel Europese havens worden met een toestroom van cruiseschepen geconfronteerd. Omdat bewoners daarbij vaak protesteerden over vervuiling en overtoerisme, worden cruiseschepen in sommige havens aan strengere regels onderworpen. Barcelona heeft plannen aangekondigd om zich bij Amsterdam aan te sluiten en een taks te heffen op cruisereizigers die in de haven van de stad aan wal gaan. Barcelona had eerder al besloten zijn centrale cruiseterminal te sluiten. Amsterdam heeft bekend gemaakt dat voorbeeld te zullen volgen. Venetië heeft van zijn kant aan grote cruiseschepen verboden om zijn kwetsbare lagune binnen te varen.

Maar de industrie blijft bloeien. De Icon of the Seas, het grootste cruiseschip van de wereld, werd gebouwd op de werven van Turku in Finland en werd in januari door rederij Royal Caribbean in de vaart gebracht. Het schip telt twintig dekken en omvat veertig restaurants, zeven zwembaden, een theater en een park. Het schip is 365 meter lang en kan bijna 10.000 mensen vervoeren. De Icon of the Seas wordt aangedreven door vloeibaar gas, een brandstof die minder koolstofdioxide uitstoot dan gewone scheepsbrandstof, maar wel voor grotere emissies van methaan zorgt.

“Deze studie toont de risico’s die met de groeiende industrie van het cruise-entertainment gepaard gaan”, betoogt Bryan Comer, hoofd van het maritieme programma bij de International Council on Clean Transportation (ICCT). De cruiseschepen hebben – buiten de grenzen van de bezochte havens – op het gebied van omvang weinig technische beperkingen. Omdat de vraag naar luxereizen is toegenomen, streven de rederijen met de bouw van grotere schepen schaalvoordelen na. 

De totale inkomsten die door de extra passagiers worden gegenereerd, compenseren volgens Comer ruimschoots de kosten voor de bouw van een groter schip en de aanwerving van een grotere bemanning. Bovendien wil elke rederij het grootste schip in zijn vloot hebben. Bij het begin van deze eeuw was de Voyager of the Seas van Royal Caribbean met 137.276 ton het grootste cruiseschip ter wereld. Sindsdien is de gemiddelde omvang van de tien grootste cruiseschepen in de vaart van 103.000 ton nagenoeg verdubbeld tot 205.000 ton.

Dalende uitstoot

De Cruise Lines International Association (Clia), de sectororganisatie van de cruiserederijden, wijst er in een reactie op dat de wereldwijde vloot cruiseschepen veel energiezuiniger is geworden dan in het verleden. “De gemiddelde uitstoot van een schip is de voorbije vijf jaar met 16 procent gedaald”, wordt er aangevoerd. “De overgrote meerderheid van de cruiseschepen die momenteel in dienst zijn en naar verwachting tot ver in het volgende decennium operationeel zullen blijven, behoren tot de kleinere of middelgrote klasse”, wordt er aangevoerd.

Net zoals vliegtuigen kunnen grote schepen niet op elektriciteit varen, aangezien daarvoor de batterijen aan boord te zwaar zouden zijn. Experts hebben in plaats daarvan de rederijen aanbevolen om van fossiele brandstoffen over te schakelen naar synthetische alternatieven, die met hernieuwbare energie kunnen worden aangemaakt. Om tegen het midden van de eeuw een klimaatneutraal te kunnen opereren, moet de internationale scheepvaart volgens het International Energy Agency (IEA) worden aangedreven door ammoniak (44 procent), waterstof (19 procent), biobrandstoffen (19 procent) en methanol (3 procent). Op dit ogenblik kunnen die alternatieven in de scheepvaart echter nauwelijks worden opgemerkt.

Activisten hebben cruiseschepen en superjachten bekritiseerd als verspillende luxe die volledig verboden zou moeten worden. Sommigen protesteerden in havens in Spanje, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Anderen betogen dat de industrieën zo rijk zijn dat ze het voortouw moeten nemen door broodnodige investeringen te stimuleren. “Cruiserederijen zouden zich kunnen engageren om duurzame energie aan te kopen”, erkende Gössling. “Maar dan moeten er wel bijzonder grote hoeveelheden alternatieve brandstoffen beschikbaar zijn. Om dat te bereiken moeten er zware investeringen in de uitbreiding van de capaciteit hernieuwbare energie volgen.”

Transport & Energy roept de beleidsmakers op cruiseschepen de toegang tot zones met kwetsbare ecosystemen te ontzeggen. Bovendien wordt gevraagd dat er bij de overschakeling naar emissievrije operaties voor de cruisesector strengere regels zouden worden uitgevaardigd dan voor andere types van scheepvaart. Daarnaast werd ook een wereldwijde belasting op cruisetickets voorgesteld voor de financiering van arme landen die worstelen met een ecologische sanering van hun economieën.

Meer over dit onderwerp:

• Passagier cruiseschip besteedt tot ruim 125 dollar per dag
• Carnival bestelt drie mega cruiseschepen bij Fincantieri
• Protesten tegen uitbreiding cruiseterminals Port Canaveral
• Upgrade Allure of the Seat kost Royal Carribean 100 miljoen dollar
• MSC Cruises tekent samenwerkingsakkoord met Formula One

Voorzichtige Amerikaanse consumenten zullen het toeristische zomerseizoen onder druk zetten. Daardoor zal de sector minder inkomsten boeken. Dat heeft het verhuurplatform Airbnb gezegd bij de presentatie van zijn kwartaalcijfers. Airbnb zegt daarbij zelf voor het lopende kwartaal een omzet tussen 3,67 miljard dollar en 3,73 miljard dollar te verwachten.

Tegenover het derde kwartaal vorig jaar zou het bedrijf daarmee een groei tussen 8 procent en 10 procent laten optekenen. Vorig kwartaal was er nog een groei met 11 procent.  Analisten hadden voor het lopende kwartaal gewag gemaakt van 3,84 miljard dollar inkomsten.

Het zomerseizoen levert toeristische bedrijven traditioneel een piekomzet op. “Maar dit keer zal het zomerseizoen op het gebied van boekingen minder goed presteren dan het vorige kwartaal”, merkt Brian Chesky, chief executive van Airbnb, op. “Er zijn daarbij een aantal signalen dat de vraag bij Amerikaanse reizigers in een dalende curve zit. Bovendien lopen de last-minute boekingen op. Dit betekent dat de consumenten zich voorzichtiger opstellen en minder bereid zijn om plannen op lange termijn te maken.”

De toeristische zomer wordt gekenmerkt door voorzichtige Amerikaanse reizigers. – Foto: Pixabay/Petya Stoycheva

Airbnb heeft de voorbije kwartalen inspanningen gedaan om zijn kernservice te perfectioneren, terwijl ook initiatieven werden genomen om de groei te versnellen nadat de reissector door de covid-pandemie, met reisbeperkingen en lockdowns, zwaar was getroffen. Het bedrijf maakte nu echter bekend zijn activiteiten verder te willen uitbreiden. Daarbij zou Airbnb vooral denken aan aanverwante reisservices en vakantiediensten.

“In oktober zal Airbnb een nieuw cohosting-platform lanceren”, benadrukte Chesky. “Die service moet zich richten op een doelgroep die verblijfsruimte ter beschikking heeft, maar geen tijd heeft om als gastheer op te treden. Hierdoor moet Airbnb in staat zijn om een nieuwe inventaris te ontsluiten. Maar ook daarna zullen nog nieuwe initiatieven volgen.

Volgend jaar volgt een dienst die grote evenementen – zoals internationale sportevenementen en festivals – kan ondersteunen. Op langere termijn zal ook aan de introductie van generatieve kunstmatige intelligentie worden gewerkt. Daarmee zal Airbnb een actievere rol in het zoekproces van de klant kunnen opnemen, waarbij de voorkeuren van de gebruiker kunnen worden geanalyseerd om onder meer reisroutes uit te stippelen.

Omzet

Airbnb boekte tijdens het tweede kwartaal van dit jaar een omzet van 2,75 miljard dollar. Dat betekende een stijging met 11 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar. Dat betekent wel een vertraging tegenover het eerste kwartaal van dit jaar, toen een omzetstijging met 18 procent kon worden gemeld. Dit fenomeen moet volgens Airbnb worden toegeschreven aan de timing van Pasen en de schrikkeldag die dit jaar in het eerste kwartaal viel. De omzetgroei was in sterke mate aan het aantal overnachtingen, dat wereldwijd opnieuw opliep. Tijdens het voorbije kwartaal werden bij Airbnb in totaal 125,1 miljoen overnachtingen geregistreerd. 

Daarentegen bleef de stijging van de gemiddelde dagtarieven volgens het bedrijf beperkt. Hierdoor liepen de winstmarges terug. Airbnb boekte tijdens het tweede kwartaal van dit jaar een nettowinst van 555 miljoen dollar. Dat was 15 procent minder dan dezelfde periode vorig jaar. De gecombineerde waarde van alle boekingen die tijdens het tweede kwartaal werden geregistreerd steeg met 11 procent tot 21,2 miljard dollar. Het bedrijf zegt in alle markten een groei te hebben gerealiseerd. De sterkste prestaties werden opgetekend in Asia-Pacific en Latijns-Amerika.

Ellie Mertz, financieel directeur van Airbnb, beklemtoonde dat het bedrijf zijn marketing-investeringen tijdens de tweede helft van dit jaar wil verhogen. Dat moet Airbnb toelaten een sterkere aanwezigheid uit te bouwen in markten waar het bedrijf tot nu toe minder goed is kunnen doordringen. Het bedrijf heeft vorig jaar een kwaliteitslabel ingevoerd en sindsdien werden naar eigen zeggen al meer dan 200.000 inferieure aanbiedingen uit zijn adressenbestand te hebben geweerd.

Meer over dit onderwerp:

• Airbnb voert strijd tegen reisbedrog verder op
• Ryanair ontving al 35 miljoen passagiers op Luton Airport
• Royal Caribbean werkt aan nieuwe klasse van kleinere schepen
• Amsterdam wil cruiseschepen uit stadscentrum weren
• Harry Reid Airport (Las Vegas) is op weg naar nieuwe records

Het legendarische oceaanschip SS United States kan mogelijk tot een duikparadijs worden omgevormd. Vertegenwoordigers van Escambia County in Florida hebben immers voorgesteld het schip te kopen en vervolgens te laten zinken. Op die manier zou de SS United States volgens het voorstel kunnen blijven bewaard en bovendien kunnen uitgroeien tot een interessante bestemming voor duikers. Er wordt aan toegevoegd dat deze optie mogelijk het enige alternatief voor de sloop van het schip zou kunnen zijn.

De toekomst van de SS United States blijft onzeker. Het schip ligt al geruime tijd in de haven van Philadelphia in de Amerikaanse staat Pennsylvania, in afwachting van een definitieve bestemming. De eigenaars hebben recent echter een gerechtelijk bevel gekregen dat het schip die ligplaats moet verlaten, zodat naar een nieuwe oplossing moet worden gezocht. Maar voorlopig heeft de SS United States Conservancy, de beheerder van het schip, daarvoor weinig opties. Uiteindelijk zou daardoor mogelijk tot een volledige afbraak van de SS United States moeten worden beslist.

Mogelijk zal de SS United States voor de kust van Florida tot zinken worden gebracht. – Foto: SS United States Conservancy

Escambia County in de Amerikaanse staat Florida zegt echter een mogelijke oplossing te kunnen bieden. Escambia County zou het schip van de huidige eigenaars willen kopen en het vervolgens laten zinken. Daarmee zou de regio een nieuwe duikattractie kunnen krijgen. Indien het voorstel wordt aangenomen, kan het schip volgens Escambia County worden behouden en zou een verplichte sloop kunnen worden vermeden.

De SS United States werd in 1952 gebouwd voor de rederij United States Lines en was ontworpen om het snelste transatlantische oceaanschip uit de geschiedenis te worden. De SS United States maakte die ambities ook waar en heeft nog steeds het gemiddelde snelheidsrecord op de transatlantische oversteek. Ongeveer 70 procent van de bouwkosten werden door de Amerikaanse overheid betaald, op voorwaarde dat het schip voor troepentransport kon worden opgeëist.

Door die beslissing moest de SS United States volgens de normen van de Amerikaanse marine worden gebouwd. Met acht boilers en vier stoomturbines kon het schip 240.000 paardenkracht ontwikkelen en een topsnelheid van 38 knopen bereiken. De SS United States verbrak al tijdens haar eerste reis in 1952 de oostwaartse en westwaartse gemiddelde snelheidsrecords voor een transatlantische oversteek. Het schip heeft die twee records nog steeds in handen.

De SS United States werd tot 1969 in commerciële dienst gebruikt, toen nieuwe bedrijfseigenaren besloten het schip uit de vaart te halen. Hoewel het schip nog steeds perfect zeewaardig was, liepen de operationele kosten bijzonder hoog op. Daardoor was de SS United States ook al jaren verlieslatend. Uiteindelijk werd het schip in 1973 aan de Amerikaanse Maritime Administration overgedragen. Zoals ook bij vele andere afgeschreven passagiersschepen met een legendarische stamboom, onderging de SS United States daarna meerdere eigendomswisselingen, waarbij potentiële ontwikkelaars na de aankoop grote plannen koesterden, maar vervolgens failliet gingen of hun bedrijfsplannen lieten varen.

Nieuwe bestemming

In 2011 werd het voormalige oceaanschip door de vereniging SS United States Conservancy overgenomen. Die organisatie wou het schip ombouwen tot een casino aan het water, een winkelcentrum, een museum, een hotel of een wooncomplex. Er werden in de loop van de jaren met verschillende partijen over een nieuwe bestemming onderhandeld, maar uiteindelijk kon er geen permanente koper worden gevonden.

In 2021 besloot de eigenaar van de pier in Philadelphia waar het schip was aangemeerd de dagelijkse huur te verdubbelen en de leaseovereenkomst met de beheerder te annuleren. Dat leidde tot een aanslepend juridisch geding, waarbij in juni van dit jaar een federale rechtbank in Philadelphia beval dat het schip uiterlijk op 12 september zijn huidige ligplaats in de haven van Philadelphia moet verlaten. Tot nu toe is de beheerder nog steeds op zoek naar een geschikte bestemming.

Vertegenwoordigers van Escambia County zeggen echter een eventuele oplossing te kunnen aanreiken. Men zou het schip immers willen laten zinken in ondiep water van de Golf van Mexico voor de kust van Florida. De SS United States zou vervolgens tot een attractie voor duikers kunnen uitgroeien. In die buurt bevindt zich ook de ligplaats van het vliegdekschip USS Oriskany, een andere populaire bestemming voor duikers voor de kust van Florida.

De kosten van de operatie zouden ongeveer 10 miljoen dollar bedragen, maar de initiatiefnemers zijn ervan overtuigd dat de toestroom van extra bezoekers die uitgaven de volgende decennia ruimschoots zullen dekken. Het maritieme adviescomité van Escambia County zou al begonnen met de fondsenwerving om het schip te kunnen aankopen.

De beheerder van het schip geeft er de voorkeur aan om een nieuwe ligplaats in een Amerikaanse haven te vinden, maar onder de huidige omstandigheden zou men toch eventueel bereid zijn te overwegen om het schip te laten zinken. Op die manier zou de economisch en toeristisch potentieel van het schip kunnen worden behouden. Men zou dan wel aansturen op de uitbouw van een museum aan de kust in de buurt, waar de artefacten van de SS United States zouden kunnen worden bewaard en geëxposeerd.

Meer over dit onderwerp:

• Actieve vissersboten in de haven zijn belangrijke toeristische troef
• Definitief einde voor watervliegtuig tussen Boston en New York
• Venetië neemt nieuwe maatregelen tegen overtoerisme
• Artificiële intelligentie verbetert beleving passagiers in privé luchtvaart
• Lokaal verzet tegen toerisme nefast voor verhuur op korte termijn

De Donaudelta in Roemenië dreigt het decor van een strijd tussen de natuur en de landbouw te worden. Dat zeggen experts van het World Wildlife Fund (WWF). Opgemerkt wordt dat een dijkbreuk vorig jaar in de delta een natuurgebied opnieuw heeft hersteld, maar de getroffen landbouwers eisen dat de overstroomde gronden opnieuw zouden worden drooggelegd.

De buurt van het dorp Mahmudia in Roemenië werd vorig jaar door een dijkbreuk getroffen. Delen van de Donaudelta, die ooit waren drooggelegd om nieuwe landbouwgronden te creëren, werden daardoor opnieuw overstroomd. Dat leidde tot de creatie van een groot meer, dat zich al snel ontwikkelde tot een paradijs van biodiversiteit, die door de eerdere drooglegging zwaar onder druk was geraakt. Onder meer grote populaties pelikanen, eenden en meeuwen hebben zich inmiddels opnieuw in het gebied gevestigd.

Na de dijkbreuk zijn in de regio van Mahmudia opnieuw grote aantallen pelikanen opgemerkt. – Foto: Pixabay/Andrei Prodan

Delen van de Donaudelta werden in de jaren tachtig van de voorbije eeuw tot landbouwgrond omgevormd. Nicolae Ceausescu, de toenmalige communistische dictator van Roemenië, liet daarbij de rietlanden in het gebied platbranden, terwijl moerassen werden drooggelegd. “Sinds de dijkbreuk van vorig jaar heeft het gebied zijn karakter van vier decennia herwonnen”, gaf Ion Serpescu, burgemeester van Mahmudia, in een reactie aan. “Vele inwoners van Mahmudia waren dan ook bijzonder tevreden dat de dijk was doorgebroken.”

Serpescu wees erop dat Mahmudia na de dijkbreuk opnieuw vissers en toeristen heeft kunnen aantrekken. De overstroming heeft de gemeente dan ook economisch een grote dienst bewezen. “Om al die bezoekers te kunnen huisvesten, zijn er op twee jaar In Mahmudia meer dan vijftien pensions gebouwd”, betoogt de burgemeester. “De heropbouw van de dijk zou bovendien een bedrag tussen 20 miljoen euro en 30 miljoen euro kosten. Het heeft weinig zin om het meer opnieuw leeg te laten lopen. Het is best om de huidige toestand te bewaren.”

Gunstig advies

Mahmudia telt tweeduizend inwoners. Een groot deel van de populatie hoopt dat de Roemeense regering het behoud van het meer zal steunen. Een commissie van experts heeft al een gunstig advies uitgebracht over het ecologische herstel van de delta. Mircea Fechet, Roemeens minister van leefmilieu, merkte tijdens een bezoek aan het gebied in juni van dit jaar dat de natuur de schade van de indamming van de Donau al aan het herstellen is. “De delta heeft niets anders gedaan dan zijn eigen land terug te winnen”, betoogde de minister.

Niet iedereen blijkt het echter met die visie eens te zijn. Onder meer de lokale zakenman Emanuel Dobronauteanu heeft een klacht tegen de plaatselijke autoriteiten neergelegd. Daarbij eiste hij een schadevergoeding omdat 730 hectare aan tarwe, maïs, zonnebloemen en alfalfa door de overstromingen verloren was gegaan. Dobronauteanu merkte daarbij op een eerlijke compensatie te willen. Een aanbod voor een schadevergoeding van 2 miljoen lei (402.000 euro) was volgens de ondernemer onvoldoende. Maar ook Dobronauteanu gaf aan niet helemaal tegen het natuurherstel te zijn, op voorwaarde dat hij voldoende gecompenseerd zou worden.

De dijkbreuk wordt door de lokale autoriteiten toegeschreven aan een reeks constructiefouten. “De overstroming was dan ook helemaal geen verrassing”, merkt de Roemeense bioloog Dragos Balea, coördinator van de programma’s van het World Wildlife Fund in de regio, op. Al in 2012 lanceerde Roemenië een project om de beschadigde ecosystemen van de Donaudelta. Daarbij werd gerekend op financiële hulp van de Europese Unie.

Milieuactivisten betogen dat de overstroming het herstelproces zou versnellen. “Aquatische ecosystemen herstellen zich veel sneller dan bossen,” benadrukte Dragos Balea. “Wanneer men een aquatisch ecosysteem met rust laat, zal het in een periode van tien tot vijftien jaar meer dan 70 procent van zijn oorspronkelijke biodiversiteit herstellen. Er kunnen daarbij al bemoedigende signalen worden opgemerkt. Er verschijnen in het gebied steeds meer diersoorten die zich vroeger in de delta ophielden, maar na de drooglegging verdwenen.”

Meer over dit onderwerp:

• New Jersey wil zeearend op lijst met bedreigde soorten houden
• Rotsbeklimmers stimuleren terugkeer van de slechtvalk in Yosemite
• Tijgerpopulatie Thailand op tien jaar tijd 250 procent aangegroeid
• Klimaat is bij woonstkeuze van zoogdieren cruciale factor
• Smelten van gletsjers leidt snel tot creatie van nieuwe ecosystemen

Extreem hoge temperaturen kunnen in Spanje een risico worden voor het toerisme. De stijgende temperaturen en steeds meer frequente hittegolven treffen immers de populairste kustbestemmingen van het land. Dat heeft Héctor Tejero, expert klimaatactie bij het Spaanse ministerie van volksgezondheid, gezegd. 

Héctor Tejero wees erop dat de fysieke gevolgen van de klimaatverandering steeds duidelijker worden. Dat heeft het Spaanse ministerie volgens hem al aangezet om gesprekken op te starten met de Britse ambassade in Madrid, waarbij van gedachten werd gewisseld over de voorlichting van kwetsbare toeristen, die moeten weten op welke manier ze met de hitte moeten omgaan. Tejero voegde eraan toe dat de klimaatverandering mogelijk in de toekomst uit een aantal Spaanse regio’s zou kunnen verdwijnen.

“Dat risico is reëel”, benadrukte Tejero. “De grote Spaanse kustbestemmingen, die van het toerisme het meest afhankelijk zijn, zijn locaties waar de waar de impact van klimaatverandering het grootst zal zijn. Vooral de kust van de Middellandse Zee zou zwaar kunnen worden getroffen. Er is een duidelijk risico dat de zones waar het meeste toerisme aanwezig is, minder leefbaar worden door een groter aantal hittegolven en veel warmere nachten minder leefbaar zou worden. Dergelijke omstandigheden zouden toeristen kunnen ontmoedigen of de kosten voor airconditioning in de hotels kunnen opdrijven.”

Vooral strandbestemmingen kunnen door de klimaatverandering onder grote druk komen. – Pixabay/Michelle Raponi

“Ik zou zeggen dat toerisme een van de vele sectoren is die de klimaatverandering zou kunnen worden getroffen,” zei Tejero. “Afgezien van het feit dat het toerisme in bepaalde gebieden spanningen veroorzaakt, zal de sector zich ook moeten aanpassen aan de toekomstige klimatologische realiteit. Daarom moet de toeristische sector worden aangepast. Mogelijk zal de sector aan een inkrimping moeten denken, maar ook moet gepoogd worden om de effecten van klimaatverandering te verzachten. Spanje is in de Europese Unie het land dat het meest door de klimaatverandering zou kunnen worden geraakt. Dat gaat op korte termijn ook niet veranderen.”

Spanje ontving vorig jaar een recordaantal van 85,1 miljoen internationale bezoekers. Tegenover het jaar voordien was er daarbij sprake van een toename met 19 procent. Bekommernissen over het overtoerisme heeft in Spanje de voorbije maanden in het hele land tot grote protestacties geleid. Op de Canarische Eilanden klaagt de bevolking dat de aanwezigheid van zoveel toeristen het watertekort verergert, terwijl activisten op de Balearen een limiet nastreven op het aantal wagens dat met de veerboot op het eiland wordt toegelaten.

Informeren

Een rapport van de Spaanse overheid voorspelde acht jaar geleden al dat de klimaatverandering de Spaanse toeristische industrie drastisch zou kunnen doen verschuiven. Daarbij werd onder meer gewezen op een mogelijke erosie van de stranden en een overspoeling van de transportsystemen. Maar ook werd gewag gemaakt van watertekorten op het hoogtepunt van het toeristische seizoen, terwijl skigebieden gedwongen zouden kunnen worden om hun activiteiten te stoppen. Verder werd opgemerkt dat de toestroom van toeristen uit Noord-Europa tegen 2080 met 20 procent zou kunnen dalen tegenover het niveau dat twintig jaar geleden werd opgetekend. De stijgende temperaturen zouden toeristen uit Noord-Europa immers kunnen aanzetten om hun vakanties in eigen land door te brengen.

Tejero waarschuwt wel dat hittegolven en hoge temperaturen vooral gevaarlijk zijn voor toeristen die niet weten op welke manier met die dreiging moet worden omgesprongen. “Samen met de Britse ambassade wordt nagedacht over manieren om de bezoekers veel meer bewust te maken van de klimaatcrisis en hen deskundig advies te verstrekken, zodat ze zichzelf beter kunnen beschermen”, benadrukte Tejero. “Toeristen zijn duidelijk niet aangepast aan de lokale temperaturen, waardoor ze in de hitte grotere risico’s lopen.”

“Bezoekers hebben de neiging om zich te ontspannen en gevaren minder ernstig te nemen”, gaf Tejero nog aan. “Daarbij is het vooral belangrijk om tussen het middaguur en vier uur in de namiddag uit de zon te blijven. Dat kan men ook uit het gedrag van de lokale bevolking leren. Vorig jaar overleden in Spanje al een aantal toeristen aan de gevolgen van een hitteberoerte. De slachtoffers waren meestal vijftigplussers of zestigplussers die midden in de zomer in de hitte gingen wandelen. Toeristen moeten onthouden dat ze iets meer kwetsbaard zijn dan de lokale bevolking. Dat betekent dat ze zich nog strikter aan de aanbevelingen over hydratatie en het mijden van de zon moeten houden.”

Tejero wijst erop dat de risico’s voor de toeristen al duidelijk zijn geworden in andere delen van Zuid-Europa die met extreme hitte worstelen. Vooral Griekenland bleek daarbij een gevaarlijke regio. Recente epidemiologische studies hebben volgens Tejero aangetoond dat ongeveer 3.000 sterfgevallen per jaar in Spanje aan de hitte te wijten zijn. Bovendien zouden hittegolven verantwoordelijk zijn voor een toename van de opnames in spoedafdelingen van de Spaanse ziekenhuizen met 10 procent. Verder waarschuwde Tejero dat hogere temperaturen ook zouden leiden tot een toename van een aantal ziektes, waaronder de Krim-Congokoorts, die door teken wordt verspreid.

Meer over dit onderwerp:

• Europa ziet grote interesse in riviercruises op Rijn en Douro
• Dubai ontving recordaantal toeristen tijdens eerste jaarhelft
• Sportzomer stimuleert lastminute hotelbookings in Parijs
• Record aan vertrekkende reizigers genoteerd op luchthavens Parijs
• Gepensioneerde vrouwen maken belangrijkste groep soloreizigers uit