Engelse wijnbouwers hopen dat een stijgende export voor een ondersteuning van de verkoop zal zorgen en daarmee een compensatie kan bieden voor de vertragende binnenlandse afzetgroei. Groot-Brittannië beleefde dit jaar de warmste zomer die ooit in het land werd gemeten. De klimaatverandering heeft daarmee voor de wijnbouw gunstige omstandigheden gecreëerd.

Het succes van de Britse wijnen wordt geïllustreerd door de recente editie van de International Wine Challenge, waar de Britse wijnmaker Nyetimber als eerste niet-Franse producent de wedstrijd voor mousserende wijn won. Dat succes vergroot de kansen van de Britse wijnmakers in markten zoals Noorwegen, Japan en China.

Buitenlandse verkopen worden steeds belangrijker, want de verzwakte Britse economie drukt de binnenlandse vraag naar luxeproducten. Internationale wijnproducenten tonen toenemende belangstelling voor Engeland, dat steeds aantrekkelijker wordt voor wijnbouw met het oog op zowel binnenlandse als buitenlandse verkoop. “De echte groeikansen liggen de volgende periode vooral in de export in de komende periode,” zei Brad Greatrix, hoofdwijnmaker bij Nyetimber.

De eerste moderne Engelse wijnhuizen ontstonden in de jaren negentig, toen vooruitziende landeigenaren van warmere zomers profiteerden. Tegenwoordig worden op de kalkrijke hellingen van Zuid-Engeland druivenstokken geplant op grond die vroeger voor akkerbouw, boomgaarden of golfbanen werd gebruikt. Sinds 2000 is de Engelse wijnproductie jaarlijks met gemiddeld 7 procent gestegen. Die groei zet naar verwachting door, nu het areaal wijngaarden tussen 2020 en 2024 met 30 procent is toegenomen.

Tot nu toe werd de groei vooral gedragen door de binnenlandse vraag, maar de verkoop van mousserende wijn – die met 6,2 miljoen flessen 70 procent van de totale afzet vertegenwoordigde – bleef daarbij stabiel, na een groei van 11 procent het jaar voordien. In september annuleerde Chapel Down, de grootste wijnproducent van het Verenigd Koninkrijk, plannen voor de bouw van een nieuwe wijnmakerij.

Volgens Nicola Bates, directeur van brancheorganisatie WineGB, is een stabiele verkoop een prestatie in een periode waarin horecaondernemingen onder druk staan. Zij wijst erop dat de invoer van champagne naar Groot-Brittannië vorig jaar met 13 procent is gedaald.

Voor veel consumenten blijft Engelse mousserende wijn een luxeproduct. Flessen van de merken Chapel Down en Nyetimber kosten respectievelijk 30 pond en 42 pond. Dat is vergelijkbaar met de prijzen die voor de Franse champagne worden aangerekend. “Nu er steeds meer wijngaarden bijkomen, moeten we de verkoop op middellange tot lange termijn sneller laten groeien,” benadrukte Bates.

Noorwegen

Hoewel sommige wijnmakers hun oogst van dit jaar pas over enkele jaren zullen verkopen, vormt de export een lichtpunt. De uitvoer steeg vorig jaar met 35 procent en vertegenwoordigt nu 9 procent van de totale Engelse wijnverkoop. Bates heeft als doel dit aandeel tegen 2030 te verdubbelen. Noorwegen is de grootste afnemer. De import van Engelse mousserende wijn steeg in het Scandinavische land van 451 liter in 2015 naar 111.639 liter vorig jaar. “Die groei overtreft die van andere markten, aldus Arnt Egil Nordlien, hoofd productontwikkeling bij de Noorse sectororganisatie Vinmonopolet. 

Volgens sommelier Aleksander Iversen van Brasserie Coucou in Oslo staan Noren open voor nieuwe wijnsoorten. “Sommige gasten vragen specifiek naar Engelse wijnen, anderen ontdekken ze op aanbeveling,” zegt hij. “De meesten zijn verrast over de kwaliteit. Vaak wordt een vergelijking gemaakt met de grote champagne-merken, maar wordt tegelijkertijd gewezen op het eigen karakter van de Britse wijnen.

Volgens Alistair Nesbitt, directeur van het specialiseerde adviesbureau Vinescapes, kende Engeland dit jaar bijna perfecte groeiomstandigheden. De gemiddelde temperatuur in Zuid-Engeland tijdens het groeiseizoen – van de lente tot de herfst – kende tijdens de voorbije veertig tot vijftig jaar een stijging tussen 1 graad Celsius en 1,5 graad Celsius. Aanhoudende regen halveerde vorig jaar de druivenoogst ten opzichte van het jaar voordien.

Hoewel klimaatverandering wereldwijd tot een grotere variatie in wijnproductie leidt, hebben koelere regio’s zoals Engeland volgens Nesbitt een voordeel ten opzichte van Zuid-Europese gebieden, die vaker met droogte en hittegolven kampen. Internationale wijnproducenten uit de Verenigde Staten, Frankrijk en Australië investeren al sinds een tiental jaar in Engelse grond. Het Franse champagnehuis Taittinger kocht in 2015 een Britse site en de Californische producent Jackson Family Wines vestigde zich in 2023 eveneens in Engeland.”

“Wijnbouwers die actief zijn in een regio die door door klimaatstress is getroffen en hun bedrijf willen behouden, kijken best naar koelere gebieden zoals het Verenigd Koninkrijk,” voert Nesbitt nog aan.

De Afrikaanse voedselproductie staat voor een dubbele uitdaging. Het continent moet meer mensen kunnen voeden en tegelijkertijd de uitstoot verminderen. Dat is de conclusie van een onderzoek van wetenschappers aan de China Agricultural University, de Alliance of Bioversity International en het International Center for Tropical Agriculture (CIAT). Om een oplossing te vinden moet volgens de onderzoekers onder meer van regio-specifieke antwoorden gebruik worden gemaakt.

Het Afrikaanse voedselsysteem stoot jaarlijks bijna 2,9 miljard ton koolstofdioxide uit. Daarmee vertegenwoordigt het continent ruim een kwart van de wereldwijde uitstoot. Het continent heeft echter een snelgroeiende bevolking, die naar verwachting tegen het midden van deze eeuw 2,5 miljard inwoners zou tellen. Dat heeft ook een grote impact op de uitstoot van broeikasgassen. Tussen 2000 en 2021 stegen de agrifood-emissies in Afrika al met 40 procent tot 2,85 gigaton koolstofdioxide. Die toename moest vooral aan de uitbreiding van akkerland en de groei van de veestapel worden toegeschreven.

De onderzoekers Xia Li, Yumei Zhang, Shenggen Fan en Issa Ouedraogo wijzen erop dat de uitstootverschillen tussen de regio’s bijzonder groot zijn. “In Oost-Afrika en Centraal-Afrika zorgen ontbossing en veegroei voor een versnelde emissietoename, terwijl in andere gebieden beter bodembeheer en beperkte mechanisatie de stijging hebben afgeremd”, voeren ze aan. “Het Congobekken – na de Amazone grootste tropische regenwoud ter wereld – blijft cruciaal voor de klimaatstabiliteit. Elke hectare bos die behouden blijft, draagt bij aan zowel lokale bestaansmiddelen als koolstofopslag.”

De onderzoekers pleiten voor maatwerkstrategieën per ecosysteem. Centraal daarbij staan het stoppen van ontbossing in bosrijke gebieden, het verminderen van methaanuitstoot via verbeterde veevoeding en diergezondheid in pastorale zones en het toepassen van waterbesparende methoden zoals Alternate Wetting and Drying (AWD) in rijstteelt. “Tegelijkertijd moeten de stedelijke voedselketens moderniseren om te zorgen dat geproduceerd voedsel ook daadwerkelijk consumenten bereikt”, werpen de onderzoekers op.

Ontbossing

“In delen van Centraal-Afrika en West-Afrika blijft ontbossing de grootste uitstootbron”, voeren de onderzoekers aan. “Naast verbodsmaatregelen wordt gewag gemaakt van oplossingen zoals een duidelijker grondbezit, de bevordering van agroforestry, de handhaving van ontbossingsvrije toeleveringsketens en financiële compensaties voor gemeenschappen die ecosystemen beschermen.”

Binnen de rijstteelt kan Alternate Wetting and Drying volgens de wetenschappers het watergebruik met 30 procent verminderen en de methaanuitstoot bijna halveren zonder opbrengstverlies. “Ook een beter veevoeder, mineralen en veterinaire zorg kunnen de methaanintensiteit per dier verlagen en de productiviteit verhogen”, betogen de onderzoekers.

“Buiten de boerderij nemen de emissies uit kunstmestproductie, logistiek en voedselverliezen toe door verstedelijking. De productie van één ton ammoniak veroorzaakt tussen 2,4 ton tot 2,9 ton koolstofdioxide. Duurzamere productieprocessen en precisietoepassing kunnen deze voetafdruk beperken. Voedselverliezen na de oogst – die in sommige ketens tot 30 procent kunnen oplopen – kunnen worden verminderd met zonnekoeling, verbeterde verpakkingen en een betrouwbare infrastructuur. Een efficiëntere logistiek, geoptimaliseerde routes en een energiezuinige koeling helpen eveneens de uitstoot te beperken.”

De wetenschappers voeren nog aan dat het beleid en de financiering voor succes doorslaggevend zijn. Er is volgens hen jaarlijks meer dan 50 miljard dollar nodig om tegen 2030 de ecologische voetafdruk van de Afrikaanse landbouw drastisch te beperken. De onderzoekers benadrukken het belang van financierbare en schaalbare projecten binnen de hele waardeketen.

De studie stelt een haalbare doelstelling op korte termijn voor. Daarbij willen ze op 20 procent van de familiebedrijven bewezen uitstootarme praktijken invoeren. “Dat vraagt om krediet dat is afgestemd op landbouwcycli, zekerheid over landrechten, marktprikkels en kennisoverdracht via veldadviseurs”, wordt er opgemerkt.

Het Zwitserse concern Victorinox, producent van het beroemde Zwitserse zakmes, probeert de prijzen in de Verenigde Staten stabiel te houden en nieuwe markten aan te boren om een antwoord te kunnen formuleren op de hogere importheffingen die door de Amerikaanse president Donald Trump zijn ingevoerd.

Het iconische rood-zilveren multitool, dat na de Tweede Wereldoorlog populair werd onder Amerikaanse soldaten die in Europa waren gestationeerd, wordt nog altijd geproduceerd in de fabriek in het Zwitserse Ibach. Daar worden rollen roestvrij staal geperst tot messen, afgerond met keramische slijpstenen en bij temperaturen boven 1.000 graden Celsius gehard voordat ze worden geslepen. Victorinox produceert jaarlijks ongeveer tien miljoen Zwitserse zakmessen, naast keukenmessen, professionele messen, horloges en bagage. 

Het bedrijf behoort tot de vele Zwitserse fabrikanten die zich zorgen maken over de hogere kosten van de handel met de Verenigde Staten. In augustus voerde president Trump invoerheffingen van 39 procent in op goederen uit Zwitserland, in een poging het Amerikaanse handelstekort met het Centraal-Europese land te verkleinen. “Als deze tarieven blijven gelden, dreigt een buitengewoon moeilijke situatie,” zei Carl Elsener, topman van Victorinox. “De hogere heffingen zouden Victorinox jaarlijks ongeveer 13 miljoen dollar kosten.”

De Verenigde Staten vertegenwoordigden vorig jaar ongeveer 13 procent van de omzet van Victorinox, die dat jaar 417 miljoen Zwitserse frank (ongeveer 519 miljoen dollar) bedroeg. “Indien de heffing van 39 procent gehandhaafd blijft, zal elk product dat naar de Verenigde Staten wordt verscheept verlies opleveren”, waarschuwde Elsener. Om dat op te vangen heeft het bedrijf extra voorraden naar de Verenigde Staten gestuurd en de efficiëntie in de Zwitserse fabrieken opgevoerd. Ook overweegt Victorinox om bepaalde werkzaamheden, zoals het polijsten en verpakken, in de Verenigde Staten uit te voeren om de invoerkosten te verlagen.

Victorinox telt momenteel ongeveer honderd medewerkers in de Verenigde Staten, vooral in de verkoop, marketing en logistiek. “Wij proberen onze afhankelijkheid van de Amerikaanse markt te verkleinen door sterker te groeien in regio’s zoals Latijns-Amerika en Azië,” gaf Elsner nog aan. 

Marktaandeel behouden

Victorinox is niet het enige Zwitserse bedrijf dat onder de nieuwe heffingen lijdt. De sectororganisatie Swiss Mechanic stelde vast dat 45 procent van de Zwitserse kleine en middelgrote productiebedrijven sinds de invoering van de Amerikaanse heffingen minder orders ontvangt. Hun winstmarges staan bovendien onder druk door een stijging van 12 procent van de Zwitserse frank ten opzichte van de dollar dit jaar. Ook andere grote bedrijven kunnen door de hogere heffingen worden getroffen, waaronder farmabedrijven zoals Novartis en Roche. De horlogemaker Swatch Group en het voedingsconcern Nestlé ondervinden al hinder.

“Onze prioriteit is om in deze onvoorspelbare situatie marktaandeel te behouden,” zei Elsener. “Onze investering in de Verenigde Staten bestaat er momenteel uit prijsverhogingen te vermijden en verliezen te accepteren. Dat is onze opoffering om onze positie te behouden.”

Victorinox stuurde in februari en maart extra containers naar de Verenigde Staten, met daarin ongeveer 200.000 Zwitserse zakmessen en eenzelfde aantal keukenmessen en professionele messen. Die voorraad moet voldoende zijn tot het einde van dit jaar en voor sommige producten zelfs tot maart volgend jaar, zodat het bedrijf de prijzen in de Verenigde Staten voorlopig stabiel kan houden.

Hoewel Victorinox de automatisering en efficiëntie in de fabriek in Ibach versnelt, wijst het bedrijf verplaatsing van de productie af. “Het produceren van het Zwitserse zakmes in het buitenland is geen optie,” benadrukte Elsener. Om het label Swiss Made te mogen dragen, moet minstens 60 procent van de productiekosten in Zwitserland worden gemaakt.” Beperkte werkzaamheden, zoals het schoonmaken en verpakken van professionele messen in de Verenigde Staten, worden wel overwogen om de belastbare waarde te verlagen.

Elsener blijft ondanks de moeilijkheden optimistisch. “Wij hebben de Eerste Wereldoorlog, de Grote Depressie, de Tweede Wereldoorlog, de wereldwijde financiële crisis en de oliecrisis doorstaan,” zei hij. “Dit is gewoon de volgende uitdaging en ik ben ervan overtuigd dat we ook deze hindernis zullen overwinnen.”

De Europese defensie-industrie slaat alarm over de toenemende afhankelijkheid van cruciale grondstoffen uit China. Nieuwe Chinese exportbeperkingen op zeldzame aardmetalen zorgen voor een grote bezorgdheid binnen de sector, die waarschuwt dat Europa dringend zijn toeleveringsketens moet versterken om de eigen defensiecapaciteit te kunnen waarborgen.

De nieuwe Chinese maatregelen, die begin december ingaan, leggen zware beperkingen op aan bedrijven die op enigerlei wijze verbonden zijn met buitenlandse krijgsmachten. Bovendien worden aanvragen om zeldzame aardmetalen voor militaire doeleinden te gebruiken voortaan automatisch worden afgewezen. Volgens de Chinese regering is het doel om te voorkomen dat deze strategische materialen – direct of indirect – in buitenlandse defensie-industrieën terechtkomen.

De Aerospace, Security and Defence Industries Association of Europe (ASD), die meer dan 4.000 bedrijven – waaronder Airbus, BAE Systems, Saab, Thales en Rheinmetall – vertegenwoordigt, volgt de ontwikkelingen nauwlettend. Analisten vrezen dat de beperkingen, hoewel ze de toevoer niet onmiddellijk stilleggen, wel ernstige gevolgen voor de Europese defensiesector kunnen hebben.

“Een uitbreiding van de Chinese restricties zouden de Europese industrie hard treffen en kunnen leiden tot vertragingen bij de productie van munitie en hightechsystemen,” zegt Daniel Fiott, hoogleraar aan het Brussels Centre for Security, Diplomacy and Strategy (CSDS). “Bovendien komt dit op het slechtst denkbare moment, nu Europa probeert te herbewapenen en zijn defensiebasis op te schalen.”

Herbewapening

De lidstaten van de Noordatlantische Verdragsorganisatie (Navo) hebben afgesproken om hun defensie-uitgaven tegen midden volgend decennium te verhogen tot 5 procent van hun bruto binnenlands product. Tegelijkertijd probeert de Europese Unie de gezamenlijke inkoop van materieel te verbeteren en de afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers te verminderen. Projecten als de zogenoemde drone wall en het project Eastern Flank moeten bijdragen aan een sterker Europees afschrikkingsbeleid tegenover Rusland. Maar de nieuwe Chinese exportregels zetten die plannen verder onder druk.

“China trekt de bodem weg onder de Europese herbewapeningsinspanningen, precies op het moment dat Rusland zijn agressie opvoert,” waarschuwt Joris Teer, onderzoeker bij het EU Institute for Security Studies (EUISS). Hij verwacht dat de Chinese maatregelen ook bredere gevolgen kunnen hebben, onder meer voor Europese radarsystemen, kwantumcomputing en andere geavanceerde technologieën die van zeldzame aardmetalen afhankelijk zijn.

De impact verschilt per bedrijf. Rheinmetall benadrukt over stabiele en veilige toeleveringsketens te beschikken en dankzij een strategische inkoop en wereldwijde leveranciersnetwerken toegang tot essentiële materialen te houden. Kleinere Europese defensiebedrijven erkennen dat de nieuwe regels de productie en de kosten kunnen beïnvloeden, maar spreken van beheersbare risico’s. Zij proberen onder meer sleutelcomponenten vroegtijdig veilig te stellen, meerdere leveranciers te selecteren en producten te herontwerpen om minder afhankelijk te worden van schaarse grondstoffen.

De Europese Unie is voor haar defensie-industrie sterk afhankelijk van import. China levert 31 procent van het wolfraam en zelfs 97 procent van het magnesium dat in Europa wordt verbruikt. De vraag naar zeldzame aardmetalen zal volgens schattingen tegen 2030 zes keer hoger liggen dan nu.

Om die afhankelijkheid te verminderen, keurde de Europese Commissie eerder dit jaar de Critical Raw Materials Act goed. De wet moet leiden tot een grotere binnenlandse productie, meer recyclage en een bredere spreiding van importbronnen.

Tegen 2030 wil de Europese Unie 10 procent van haar behoefte dekken via binnenlandse winning, 40 procent via verwerking en 25 procent via recyclage. Daarnaast mag niet meer dan 65 procent van een bepaald materiaal uit één enkel land afkomstig zijn.

Toch blijft het volgens experts een langdurig proces. Europa moet investeren in raffinage en recyclage om de afhankelijkheid van China structureel te verkleinen,” zegt Fiott. “Dat brengt milieukosten met zich mee, waardoor de balans tussen defensie en de klimaatdoelen lastig wordt.”

De exportmaatregelen komen op een moment van oplopende handelsspanningen tussen de Verenigde Staten en China. De Amerikaanse president Donald Trump en de Chinese president Xi Jinping ontmoeten elkaar eind oktober tijdens een top van de Asian Pacific Economic Cooperation in Zuid-Korea, vlak voordat de nieuwe regels ingaan. Sommige analisten zien in de timing een onderhandelingsstrategie. Het Chinese ministerie van handel verklaarde bereid te zijn tot meer communicatie en samenwerking om de stabiliteit van mondiale toeleveringsketens te waarborgen.

De Europese Kamer van Koophandel in China waarschuwt echter dat de maatregelen de spanningen verder kunnen doen oplopen en dringt aan op open dialoog en een ongestoorde export van zeldzame aardmetalen naar Europa. Maroš Šef?ovi?, Europees commissaris voor handel, noemde de beperkingen ongegrond en zei dat de ingrepen verder nadeel opleveren voor Europese bedrijven, die al kampen met vertragingen bij Chinese exportvergunningen. “Zeldzame aardmetalen en permanente magneten zijn cruciale componenten in vrijwel alle digitale toepassingen”, merkt Šef?ovi? op. “De uitbreiding van de beperkingen maakt de situatie alleen maar nijpender.”

Door de chemische en genetische eigenschappen van hout te combineren, kan de herkomst van tropisch hardhout veel nauwkeuriger worden vastgesteld. Deze precisie is essentieel voor het opsporen van illegale houtstromen. Dat blijkt uit onderzoek onder leiding van wetenschappers aan de Wageningen University & Research (WUR). De onderzoekers bepaalden de chemische en genetische kenmerken van bijna 250 bomen uit Centraal-Afrika. Door deze eigenschappen te combineren, konden zij de herkomst van het hout binnen een straal van 100 kilometer met 94 procent nauwkeurigheid vaststellen.

Illegale houthandel is wereldwijd een wijdverbreide en winstgevende vorm van criminaliteit, waarbij vaak valse oorsprongsdocumenten worden gebruikt. In verschillende Afrikaanse landen in het Congobekken zou naar schatting tot 90 procent van het geëxporteerde hout illegaal worden verhandeld. Om deze fraude tegen te gaan heeft de Europese Unie de European Deforestation Regulation (EUDR) aangenomen. Deze wet zal houthandelaren verplichten om aan te tonen dat hun producten legaal zijn verkregen en niet afkomstig zijn uit recent ontboste gebieden.

“De wetgeving vereist dat de exacte herkomst van hout wordt opgegeven wanneer het de Europese markt opkomt”, verduidelijkt onderzoeksleider Laura Boeschoten, milieudeskundige aan de Wageningen University & Research. “Vanwege het veelvuldige frauderisico moeten autoriteiten die herkomst echter ook onafhankelijk kunnen verifiëren, onder meer door middel van houtanalyse. Ons onderzoek bewijst dat deze verificatie bijzonder nauwkeurig kan zijn wanneer verschillende analysetechnieken worden gecombineerd.”

Waardevolle soorten

Het onderzoek richtte zich op de Afrikaanse houtsoort azobé, die vaak in waterbouwkundige constructies wordt gebruikt. De onderzoekers bepaalden de concentraties van diverse chemische elementen, zoals magnesium en calcium, in het hout. Deze waarden worden beïnvloed door het bodemtype waarin de boom groeit. Daarnaast maten ze andere chemische kenmerken die samenhangen met het regionale klimaat en onderzochten ze genetische eigenschappen, die sterker verschillen naarmate bomen verder uit elkaar staan.

Op basis van deze gegevens werd de herkomst van het hout geschat. Wanneer slechts één van de drie analysemethoden werd toegepast, lag de kans op een juiste herkomstbepaling binnen een straal van 100 kilometer tussen 50 procent en 80 procent. Door de methoden te combineren, steeg die nauwkeurigheid tot 94 procent. “Sommige houtkenmerken worden beïnvloed door factoren die alleen over grote afstanden verschillen, terwijl andere juist sterk variëren tussen bomen die dicht bij elkaar groeien”, verduidelijken de onderzoekers. “Door de technieken te combineren, vullen ze elkaars blinde vlekken aan.”

Het combineren van analysetechnieken voor herkomstbepaling staat nog in de kinderschoenen. “In de voorbije decennia richtten onderzoekers zich vooral op het ontwikkelen en promoten van hun eigen methode”, voeren de wetenschappers aan. “Wij kiezen een andere benadering, want wij vergelijken en combineren de verschillende gegevens. Dat is uiteraard kostbaar en zal in de praktijk alleen worden toegepast bij zeer waardevolle houtsoorten of wanneer het risico op illegale herkomst groot is.”

Er is een duidelijk wetenschappelijk bewijs dat het cocablad een onschuldig, nuttig en cultureel belangrijk gewas is. De plant zou daarom moeten worden verwijderd uit de lijst met verdovende middelen van de Single Convention on Narcotic Drugs, waar coca momenteel naast cocaïne en fentanyl vermeld staat. Dat staat in een studie onder leiding van wetenschappers aan de Harvard University.

Al duizenden jaren kauwen mensen in de Andes op bladeren van de cocaplant om honger te onderdrukken, hoogteziekte te behandelen en hun energie op peil te houden. Toch wordt dit eeuwenoude gewas onder internationaal recht op dezelfde manier behandeld als cocaïne en fentanyl. Nu stellen wetenschappers dat het tijd is om dat tegenstrijdige beleid te beëindigen.

“De geschiedenis van het veilig gebruik van coca en de culturele betekenis van de plant staan in scherp contrast met de schade die wordt veroorzaakt door geraffineerde cocaïne,” verduidelijkt onderzoeksleider Dawson M. White, docent evolutionaire biologie van de Harvard University. “Een erkenning van dit verschil is essentieel voor het beleid en voor de afstemming van de internationale regels op de doelstellingen van Zuid-Amerikaanse gemeenschappen die het meest door het verbod zijn getroffen.”

De World Health Organisation (WHO) beoordeelt momenteel de juridische status van coca. Een deskundigenrapport van de organisatie bevestigt zowel het ontbreken van schade door het cocablad zelf als de reële negatieve gevolgen van het verbod. De Expert Committee on Drug Dependence (ECDD) van de World Health Organisation werkt aan de voorbereiding van een aanbeveling over coca voor de Commission on Narcotic Drugs van de Verenigde Naties. “Dit biedt een zeldzame kans op een correctie van een classificatie die geworteld is in koloniale vooroordelen en verouderde wetenschap,” zei White.

Volgens het onderzoek is hervorming van het mondiale drugsbeleid dringend nodig. De onderzoekers benadrukken dat coca al meer dan 8.000 jaar wordt geteeld en in tientallen culturen veilig wordt gebruikt als een mild stimulerend middel, een geneeskundig kruid en een ritueel bestanddeel. De onderzoekers wijzen ook naar een oproep van traditionele cocaboeren en inheemse vertegenwoordigers en in Bolivia en Colombia om de culturele, medicinale, nutritionele en sociale waarde van coca te erkennen, de stigmatisering op basis van cocaïnegebruik te verwerpen en te adviseren dat coca uit de internationale controlelijsten wordt geschrapt.

Rechten inheemse volkeren

“Hervorming van het cocabeleid moet beginnen bij de mensen die de plant het best kennen,” zei Claude Guislain, vertegenwoordiger van het Indigenous Medicine Conservation Fund. “Inheemse volkeren beschikken over diepgaande kennisystemen die coca al millennia gebruiken om evenwicht in hun gemeenschappen en leefgebieden te bewaren. Onze rol is om naast hen te staan en hun stemmen te versterken en ervoor te zorgen dat internationaal beleid een weerspiegeling vormt van de werkelijkheid waarin zij leven en die zij beschermen.”

Ricardo Soberón Garrido, voormalig voorzitter van Devida – de Peruaanse nationale commissie voor ontwikkeling en leven zonder drugs – voegde eraan toe dat het cocablad geen verdovend middel is, maar een heilige en voedzame plant met diepe culturele wortels. “Het verwijderen van coca van de verbodslijst zou de rechten van inheemse volkeren bevestigen en het mondiale beleid in overeenstemming brengen met moderne wetenschap”, beklemtoonde Garrido.

Gewezen wordt eveneens naar de bevindingen van rapport Critical Review Report on Coca Leaf (2025) van de World Health Organisation, waarin wordt geconcludeerd dat traditioneel gebruik geen noemenswaardige risico’s voor de volksgezondheid oplevert.

Volgens de auteurs zou het verwijderen van coca uit de lijst van gecontroleerde stoffen een langdurige wetenschappelijke en juridische misclassificatie herstellen. “Een dergelijke wijziging zou de rechten van inheemse en andere gemeenschappen die coca telen erkennen en ruimte scheppen voor een regulering op basis van bewijs en traditioneel inzicht,” betoogde White.

De onderzoekers merken verder op dat de declassificatie van coca nieuw medisch onderzoek naar de bioactieve stoffen in de plant zou kunnen stimuleren en duurzame economische kansen in landelijke gebieden zou kunnen creëren. “De huidige evaluatie door de World Health Organisation biedt een unieke kans om het internationale drugsbeleid af te stemmen op wetenschap, rechtvaardigheid en culturele realiteit, zodat de wereldgemeenschap de cocaplant op een verantwoorde wijze kan begrijpen en benutten”, werpen ze op.

Het bedrijf Impulse Space uit Californië heeft een concept ontwikkeld om middelgrote vracht naar de maan te vervoeren. Mogelijk zouden de leveringen al vanaf 2028 van start kunnen gaan. Het initiatief is volgens het bedrijf bedoeld om een cruciale leemte in de mogelijkheden van het vrachtvervoer naar de maan op te vullen.

Impulse Space werd door Tom Mueller, een voormalig ingenieur van het ruimtevaartbedrijf Spacex van Elon Musk, opgericht. Hij wordt algemeen bestempeld als de raketwetenschapper achter het succes van Spacex. Hij verliet het bedrijf van Musk in 2020 voor de lancering van Impulse Space, dat zich richt op het verbeteren van mobiliteit in de ruimte. Impulse Space ontwikkelde daarvoor het ruimteschip Mida, dat de voorbije periode twee missies van het programma Leo Express in een lage baan om de aarde bracht. Daarnaast ontwikkelt het bedrijf ook Helios, een bijkomende rakettrap die ladingen naar hogere banen om de aarde kan brengen.

“Tot nu toe hebben onze missies zich gesitueerd in banen dicht bij de aarde, maar ons werk om mobiliteit in de ruimte te verbeteren eindigt niet bij de geostationaire baan,” beklemtoonde Mueller. “Daarom presenteren we nu onze eerste plannen voor de volgende fasen van onze routekaart, te beginnen bij de maan.”

Volgens de planning zal Impulse Space een maanlander ontwikkelen die met de Helios meereist. In de eerste fase van de missie wordt de gekoppelde lading met een middelgrote of zware draagraket in een lage baan rond de aarde gebracht. Vervolgens zal Helios zijn motor ontsteken voor een zevendaagse reis van de aarde naar een lage baan om de maan. In de laatste fase zal de lander zich losmaken van Helios en afdalen naar het maanoppervlak.

Mueller gaf aan dat de lander een gat in de markt voor vracht tussen 0,5 ton en 13 ton moet vullen. “Dergelijke leveringen kunnen onder meer bestaan uit maanvoertuigen,  communicatiesystemen, energieopwekkers en leefmodules,” verduidelijkte Mueller. De voorgestelde capaciteit van het nieuwe ontwerp bevindt zich tussen de capaciteit van kleine landers, zoals de Griffin van Astrobotic (625 kilogram) en de Nova-C van Intuitive Machines (130 kilogram) en de veel grotere landers die geschikt zijn voor bemande missies, zoals het Starship van Spacex (100 ton) en de Blue Moon Mark 2 van Blue Origin (30 ton).

Mueller meldde dat de ontwikkeling van Helios al ver is gevorderd. Een eerste testvlucht staat gepland voor eind volgend jaar. Impulse Space is ook begonnen aan de ontwikkeling van de motor voor de maanlander. “Met de combinatie van Helios en onze eigen lander verwachten we vanaf 2028 jaarlijks tot zes ton vracht – verdeeld over twee missies – naar de maan te kunnen vervoeren, tegen een kostenefficiënt prijsniveau,” beklemtoonde Mueller. “Elke missie zou ongeveer drie ton lading per keer kunnen afleveren.”

Volgens Mueller stapt Impulse Space in de markt voor maanvracht om bij te dragen aan een duurzame menselijke aanwezigheid in de ruimte, die op haar beurt kan dienen als uitvalsbasis voor toekomstige missies dieper in het zonnestelsel. Hij wees er tevens op dat de maan waardevolle grondstoffen bevat, zoals helium-3, die mogelijk naar de aarde kunnen worden teruggebracht.

Hoewel Mueller niet aangaf of Nasa al belangstelling heeft getoond voor de plannen van zijn bedrijf, lijkt het waarschijnlijk dat Impulse Space in aanmerking komt voor een aanzienlijk aandeel in toekomstige contracten voor de levering van vracht op de maan. De maan is niet het enige doelwit van Impulse Space. Drie jaar geleden kondigde het bedrijf een partnerschap met Relativity Space aan, waarbij het plan werd bekend gemaakt om tegen 2029 een lander naar de planeet Mars te sturen.

De wereld blijft ver achter bij het mondiale doel om ontbossing tegen het einde van dit decennium terug te dringen. Dat blijkt uit een studie onder leiding van het adviesbureau Climate Focus. In het rapport worden de uitbreiding van de landbouw en bosbranden genoemd als de belangrijkste oorzaken van het wereldwijde verlies aan bossen.

Volgens het rapport verloor de aarde vorig jaar blijvend 8,1 miljoen hectare bos. Dat is een gebied dat ongeveer de oppervlakte van Engeland heeft. Daarmee ligt de wereld 63 procent achter op de doelstellingen die in 2021 door ruim 140 landen in de Glasgow Leaders’ Declaration on Forests and Land Use werden ondertekend.

Bosbranden waren vorig jaar wereldwijd de grootste oorzaak van bosverlies. Vuurhaarden zorgden daarbij voor een verlies aan 6,73 miljoen hectare bos, waarbij het Amazonegebied bijzonder zwaar werd getroffen. Alleen al in dat gebied veroorzaakten de branden vorig jaar een uitstoot van bijna 800 miljoen ton koolstofdioxide.

“Jaren met gigantische branden waren vroeger uitzonderingen, maar zijn inmiddels de norm geworden,” zegt onderzoeksleider Erin Matson. “Deze branden werden grotendeels door mensen veroorzaakt. De vuurhaarden hangen samen met landontginning, droogte door de klimaatverandering en een gebrekkige wetshandhaving.” Eerdere rapporten toonden ook aan dat de branden in de Amazone tot een ongekende ontbossing hebben geleid. Brazilië was vorig jaar koploper in tropisch bosverlies. In Bolivia nam het bosverlies anderzijds met 200 procent toe.

Uit de studie blijkt bovendien dat gemiddeld 86 procent van de jaarlijkse ontbossing tijdens het voorbije decennium het gevolg was van permanente landbouw. Ook de ontginning van goud en steenkool wordt genoemd als een groeiende oorzaak van het bosverlies. “De vraag naar grondstoffen zoals soja, rundvlees, hout, steenkool en metalen blijft stijgen, maar het tragische aspect is dat we geen bossen hoeven te vernietigen om aan die vraag te voldoen,” beklemtoonde Matson. 

Matson wees erop dat meer dan 400 miljard dollar aan wereldwijde landbouwsubsidies de ontbossing zelfs nog verder stimuleert. “De prikkels zijn volledig verkeerd gericht”, betoogde ze. “De internationale publieke financiering voor de bescherming en herstel van het bosbestand bedraagt gemiddeld slechts 5,9 miljard dollar per jaar.”

Het rapport schat dat er tussen 117 miljard dollar en 299 miljard dollar per jaar nodig is om de doelstellingen voor 2030 te halen. Matson verwijst naar het Braziliaanse voorstel voor het Tropical Forest Forever Facility, een fonds dat 125 miljard dollar moet ophalen voor een langdurige bosfinanciering. Het fonds, dat door overheden en particuliere investeerders wordt ondersteund, zou jaarlijks 3,4 miljard dollar kunnen uitkeren, waarvan 20 procent rechtstreeks naar inheemse en lokale gemeenschappen gaat. “Een succesvolle lancering van het Tropical Forest Forever Facility zou een eerste stap kunnen zijn naar een duurzame, betrouwbare financiering om bossen te behouden,” zei Matson.

Bruggen vormen een van de meest kwetsbare onderdelen van de wereldwijde infrastructuur. Vooral in Noord-Amerika en Afrika blijken bruggen vaak in een slechte staat te verkeren. Dat blijkt uit een onderzoek van wetenschappers aan de University of Houston, de Technische Universiteit Delft en de University of Bath, gebaseerd op een studie van 744 bruggen in de hele wereld. De wetenschappers stellen voor om de brugstabiliteit vanuit de ruimte op te volgen, zodat problemen kunnen worden gesignaliseerd voordat rampen dreigen.

Uit het onderzoek blijkt dat bruggen in Noord-Amerika in de slechtste staat verkeren, gevolgd door Afrika. “De sombere bevindingen hangen samen met de leeftijd van veel bruggen”, benadrukt onderzoeksleider Pietro Milillo, professor civiele techniek aan de University of Houston. “In Noord-Amerika vond een bouwpiek plaats in de jaren zestig, waardoor veel van deze bruggen hun ontwerplevensduur hebben bereikt of overschreden.”

De voorgestelde oplossing – het gebruik van een opvolging met satellieten – biedt volgens de wetenschappers regelmatige, gedetailleerde beelden met wereldwijde dekking en uitgebreide historische gegevens. “Ons onderzoek toont dat radarobservaties vanuit de ruimte een regelmatige controle kunnen bieden voor meer dan 60 procent van de lange bruggen in de hele wereld”, werpt Milillo op. “Door satellietgegevens te integreren in de risicobeoordeling kunnen we het aantal bruggen met een risicovolle classificatie aanzienlijk verminderen, vooral in regio’s waar de installatie van traditionele sensoren te duur is,” voegde hij toe.

Volgens de onderzoekers kan deze methode traditionele inspecties aanvullen door verschuivingen op millimeterschaal – veroorzaakt door langzame processen zoals aardverschuivingen of verzakkingen – te detecteren en door afwijkingen in grote gebieden op te sporen.

“Bruggen behoren tot de meest kwetsbare onderdelen van vervoersnetwerken, maar traditionele monitoring kent beperkingen”, stippen de onderzoekers aan. “Visuele inspecties ter plaatse zijn vaak subjectief en kostbaar, terwijl de inspecteurs tussen de doorgaans tweejaarlijkse controles vroege tekenen van slijtage kunnen missen.”

Remote sensing

Hoewel sensoren voor een structureel gezondheidstoezicht (Structural Health Monitoring) een kostenefficiënter alternatief bieden, worden ze nog maar op minder dan 20 procent van de lange bruggen wereldwijd toegepast. Dat gebeurt meestal alleen bij nieuwere bruggen of specifieke risicogevallen. Dit betekent dat er nog altijd een aanzienlijk kennistekort bestaat over de werkelijke constructieve staat van veel bruggen. “Remote sensing vormt een waardevolle aanvulling op het structureel gezondheidstoezicht. De techniek kan onderhoudskosten verlagen en visuele inspecties ondersteunen, vooral wanneer directe toegang tot een constructie moeilijk is.”

“Voor bruggen biedt remote sensing de mogelijkheid om veel vaker vervormingsmetingen over het hele netwerk uit te voeren, in tegenstelling tot traditionele inspecties, die meestal slechts enkele keren per jaar plaatsvinden en personeel ter plaatse vereisen”, werpen de onderzoekers nog op. “Hoewel het gebruik van satelliettechnologie voor de controle van bruggen in academische kring al goed bekend is, wordt het door de autoriteiten en ingenieurs die hiervoor verantwoordelijk zijn, nog niet routinematig toegepast. Ons onderzoek levert het wereldwijde bewijs dat dit een haalbare en effectieve methode is die nu kan worden ingezet.”

De onderzoekers ontdekten dat het opnemen van de resultaten uit remote sensing in risicoanalyses voor nauwkeurigere risicoregisters zorgt door onzekerheid te verminderen. Dit maakt een betere prioritering van het onderhoud en een gerichtere risicobeheersing mogelijk.

De onderzoekers gebruikten voor hun studie gegevens van de satellieten Sentinel-1 van het European Space Agency (ESA) en Nisar van het Amerikaans National Aeronautics & Space Agency (Nasa). “Door vaker updates te bieden dan traditionele visuele inspecties, vermindert deze gecombineerde aanpak de onzekerheid over de actuele toestand van bruggen, wat leidt tot nauwkeurigere risicoclassificaties en effectiever onderhoudsbeheer”, verduidelijken de onderzoekers.

Er moet het volgende decennium een recordvraag naar nieuwe zakenjets worden verwacht. Dat blijkt uit een rapport van het Amerikaanse concern Honeywell Aerospace Technologies, gebaseerd op onder meer een wereldwijde enquête bij 312 exploitanten met een gezamenlijke vloot van 1.199 zakenjets. Het bedrijf verwacht dat de wereldwijde leveringen een totale waarde van 283 miljard dollar zullen bereiken.

De markt voor zakenjets beleeft een sterke groeifase, die begon na de financiële crisis in 2008 en na de uitbraak van de covid-pandemie een versnelling kende. Volgens de jaarlijkse prognose van Honeywell zullen er tot het midden van volgend decennium nog 8.500 nieuwe zakenjets worden geleverd. Daarbij zou een gemiddelde jaarlijkse groei van circa 3 procent worden opgetekend. Dat is de sterkste verwachting in de geschiedenis van het onderzoek.

“De combinatie van de recente economische groei, een toenemende vraag naar gedeeld eigenaarschap en een gestage stroom van nieuwe vliegtuig-ontwikkelingen en technologische verbeteringen zorgt voor recordniveaus in de zakenluchtvaart,” benadrukte Heath Patrick, president aftermarket bij Honeywell Aerospace Technologies. “Exploitanten vliegen vaker en fabrikanten voeren de productie op om aan de groeiende vraag te voldoen.”

Honeywell schrijft een groot deel van de stijgende belangstelling voor nieuwe vliegtuigen toe aan programma’s voor gedeeld eigenaarschap en een gunstig Amerikaans belastingklimaat. Sinds 2019 is de vloot van gedeelde exploitanten met 65 procent tot ongeveer 1.300 vliegtuigen, vooral door de vraag naar middelgrote en supermiddelgrote jets, aangegroeid.

Respondenten noemden ook de herinvoering van 100 procent bonusafschrijving door de Amerikaanse regering als een belangrijke factor bij aankoopbeslissingen. De maatregel stelt bedrijven in staat de volledige kostprijs van bepaalde activa – waaronder zakenjets – af te trekken in het jaar waarin ze in gebruik worden genomen. Dit beleid zal naar verwachting leiden tot een versnelling van de aanschaf van nieuwe toestellen in de Verenigde Staten.

Wereldwijd meldt 20 procent van de exploitanten minstens één vliegtuig in vaste bestelling te hebben, tegenover 17 procent vorig jaar. Bij charterbedrijven en commerciële aanbieders van privévluchten loopt dat aandeel op tot 28 procent. Ook het gebruik van zakenjets neemt toe. Vastgesteld werd dat 91 procent van de respondenten verwacht volgend jaar evenveel of meer te vliegen dan dit jaar. Het totale aantal vlieguren met zakenjets steeg met 3 procent ten opzichte van een jaar eerder, nadat tussen 2023 en 2024 een periode van stagnatie werd opgetekend.

De groei wordt vooral gedragen door gedeelde vliegtuigen en particuliere exploitanten, terwijl de vraag naar chartervluchten ruim hoger blijft dan het niveau dat voor de uitbraak van de covid-pandemie blijft. Luchtvaartafdelingen van ondernemingen blijven terughoudender en combineren vaker verschillende concepten om de kosten te beheersen.

Regionale trends

Noord-Amerika zal volgens Honeywell de volgende drie jaar op de markt van de zakenjets een dominante positie blijven behouden. De regio zal naar verwachting ongeveer 70 procent van alle nieuwe leveringen vertegenwoordigen. Noord-Amerika vertegenwoordigt ook 62 procent van de wereldwijde vloot zakenjets. Noord-Amerikaanse exploitanten tonen zich ook bijzonder optimistisch, want meer dan 90 procent verwacht volgend jaar evenveel of meer te zullen vliegen.

Europa zou naar schatting 14 procent van de wereldwijde leveringen afnemen, met een bovengemiddeld aandeel van exploitanten met vaste bestellingen. Latijns-Amerika zal ongeveer 7 procent voor zijn rekening nemen, terwijl Azië-Pacific en het Midden-Oosten en Afrika – vergelijkbaar met recente trends – samen circa 8 procent ontvangen.

Voor de kopers blijven de vliegprestaties blijven de belangrijkste aankoopfactor. Die eigenschappen worden voor het tweede jaar op rij belangrijker geacht dan de prijs. Volgens Honeywell noemt 89 procent van de ondervraagden de prestaties als een van de drie belangrijkste criteria, terwijl 56 procent daarbij de kosten vernoemt. Actieradius, laadvermogen en prestaties bij start en landing zijn de meest bepalende factoren voor kopers van nieuwe vliegtuigen.

Duurzaamheid beïnvloedt eveneens aankoopbeslissingen. Volgens Honeywell beschouwt 81 procent van de exploitanten de ontwikkeling van zuinigere vliegtuigen en motoren als essentieel om de doelstellingen voor de uitstootreducties te halen. Meer dan de helft ziet duurzame vliegtuigbrandstof (SAF) als een redelijk effectieve manier om die doelstellingen te bereiken, al blijven prijs en beschikbaarheid belangrijke belemmeringen.

Onder de exploitanten die al maatregelen nemen, zegt 60 procent zuinigere vliegtuigen aan te schaffen, terwijl 56 procent verwijst naar het gebruik van duurzame grondstoffen en 31 procent aangeeft op efficiëntere kruissnelheden te vliegen om de uitstoot te verminderen.

Eerdere onderzoeken van Honeywell hadden de groei van nieuwe vliegtuigleveringen vaak iets te hoog ingeschat, maar met meerdere nieuwe modellen van zakenjets die de volgende jaren op de markt komen – gekoppeld aan een positief economisch klimaat – lijkt de nieuwste prognose volgens waarnemers realistisch haalbaar.