Het Amerikaanse bedrijf Beyond Meat, producent van plantaardige voeding, wil een pakket converteerbare obligaties omzetten. Op die manier hoopt het bedrijf 800 miljoen dollar aan schulden kwijt te raken. Het voorstel heeft er wel voor gezorgd dat het aandeel van Beyond Meat tot het laagste niveau in de zesjarige beursgeschiedenis van het bedrijf is gedaald.

De prijs van het aandeel Beyond Meat daalde na de aankondiging van het voorstel tot een bedrag van 1,23 dollar. Dat vertegenwoordigde een verlies van 36 procent. De waarde van het aandeel is op twaalf maanden tijd met 82 procent gekrompen. Beyond Meat heeft een turbulente periode achter de rug. Tijdens de eerste helft van dit jaar viel de omzet met 15 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar. De voorbije zomer diende Beyond Meat een aantal geruchten over een dreigend faillissement tegen te spreken.

Beyond Meat heeft momenteel 1,15 miljard dollar aan schulden. Die bestaan grotendeels uit converteerbare obligaties die in 2027 aflopen. Onder het nieuwe ruilvoorstel zouden deze worden ingewisseld voor obligaties met een hogere rente van 7 procent die in 2030 aflopen, plus een pakket aandelen in het bedrijf. De nieuwe schuldenregeling treedt alleen in werking als 85 procent van de obligatiehouders met de ruil instemt. De schuldeisers hebben tot eind oktober tijd om het voorstel te accepteren. De regeling stelt Beyond Meat in staat om rente te betalen met extra schuld – tegen 9,5 procent per jaar – in plaats van contant geld.

“Terwijl we onze bedrijfsvoering transformeren, hebben we tegelijkertijd gewerkt aan de versterking van onze balans”, beklemtoonde Ethan Brown, chief executive van Beyond Meat. “We zijn nu verheugd aan te kondigen dat we een ruilvoorstel lanceren voor onze bestaande converteerbare obligaties. Het ruilvoorstel is bedoeld om de schuldenlast aanzienlijk te verlagen en de looptijd te verlengen. Dit zijn twee maatregelen die onze langetermijnvisie om een wereldwijde producent van plantaardige eiwitten te worden, substantieel ondersteunen.”

De stap is de nieuwste poging van Beyond Meat om het tij te keren. Het bedrijf rapporteerde tijdens het eerste kwartaal van dit jaar een omzet van 69 miljoen dollar. Dat vertegenwoordigde de laagste kwartaalverkoop sinds de oprichting van de onderneming. Daarnaast kreeg Beyond Meat 100 miljoen dollar schuldfinanciering van Unprocessed Foods, een dochteronderneming van de Ahimsa Foundation, die plantaardige diëten promoot.

Beyond Meat wijt zijn slechte verkoopresultaten aan een afnemende vraag en beperkte distributie in de Amerikaanse retail, evenals een lage wereldwijde afzet van zijn burgerproducten aan restaurants. De totale verkoop van plantaardig vlees in de Verenigde Staten daalde vorig jaar met 7 procent. Die achteruitgang wordt toegeschreven aan hoge prijzen en de terughoudendheid van de consument tegenover ultrabewerkte producten.

In februari kondigde Beyond Meat aan 9 procent van zijn wereldwijde personeelsbestand te schrappen. Hierdoor dienden bij het bedrijf 64 medewerkers af te vloeien. Daarbij werden onder meer de activiteiten in China opgeschort. De onderneming wil zijn operationele structuur aan de huidige marktomgeving aanpassen en zijn marges verbeteren om in de tweede helft van volgend jaar winstgevend te worden.

De onderneming kondigde tevens een naamsverandering aan. Daarbij wil het bedrijf onder de vereenvoudigde naam Beyond duidelijk maken zich niet langer op vleesvervangers te focussen, maar zich te zullen concentreren op traditionele plantaardige eiwitten. Het volgende product, dat onder de naam Beyond Ground wordt gelanceerd, zal slechts vier ingrediënten – eiwit van tuinbonen en aardappelen, water en psylliumvezel – bevatten en is niet bedoeld om vlees na te bootsen.

Fabergé, de juwelier die wereldfaam verwierf met zijn imperiale Russische paaseieren, is overgenomen door het Amerikaanse investeringsbedrijf SMG Capital. Met de transactie is een bedrag gemoeid van 50 miljoen dollar. Het bedrijf Gemfields, producent van edelstenen, had Fabergé eind vorig jaar te koop gesteld. Aanleiding was politieke onrust in Mozambique, waardoor de mijnbouwer tijdelijk de lokale winning van robijnen moest stilleggen.

Fabergé werd in 1842 opgericht en in 1882 door Peter Carl Fabergé omgevormd tot een van de meest prestigieuze juweliershuizen van de hele wereld. Fabergé is het beroemdst om de rijkversierde eieren die het huis tussen 1885 en 1917 maakte voor de Russische keizerlijke familie, op bestelling van tsaar Alexander III voor tsarina Maria Fjodorovna. Wereldwijd zijn er vijftig van deze keizerlijke paaseieren bewaard gebleven. Tijdens de Russische Revolutie namen de Bolsjewieken de werkplaatsen in beslag en werd de productie gestaakt. De familie vluchtte naar Duitsland, Finland en Zwitserland.

Daarmee hield het oorspronkelijke Fabergé op te bestaan. De merknaam zou de daaropvolgende decennia echter herhaaldelijk opnieuw zijn opwachting maken, maar niet altijd rechtstreeks verbonden aan de originele familie. In 1984 kwam Fabergé voor een bedrag van 180 miljoen dollar in handen van de McGregor Corporation. Fabergé was op dat ogenblik vooral actief in de wereld van parfums, cosmetica en verzorgingsproducten. Drie jaar later nam Fabergé zelf de merknaam Elizabeth Arden over voor een bedrag van 700 miljoen dollar.

In 1989 kwam Fabergé voor een bedrag van 1,55 miljard dollar in handen van het concern Unilever, dat in 2007 de rechten op het merk verkocht aan investeerder Pallinghurst Resources, die twee jaar later aan de familie Fabergé de kans bood om het bedrijf opnieuw om te vormen tot een juwelier, meer in lijn met de historische en artistieke erfenis van de oprichter. In 2013 nam Gemfields voor een bedrag van 142 miljoen Fabergé van Pallinghurst over, maar zette het merk eind vorig jaar opnieuw te koop.

Volgens Sean Gilbertson, topman van Gemfields, betekende de verkoop het einde van een tijdperk. “Fabergé heeft een belangrijke rol gespeeld in het vergroten van de bekendheid van onze gekleurde edelstenen”, betoogde hij. “We zullen de marketingkracht en de sterrenstatus van het merk zeker missen.” Gemfields verklaarde de opbrengst van de verkoop te gebruiken voor de financiering van zijn mijnbouwactiviteiten in Mozambique en Zambia. In juni had Gemfields nog gemeld dat de opening van een nieuwe mijn in Mozambique door illegale mijnbouw en problemen met werkvergunningen vertraging heeft opgelopen.

Gemfields boekte vorig jaar een verlies van 100,8 miljoen dollar, nadat ook het jaar voordien een negatief resultaat van 2,8 miljoen dollar was gemeld. De omzet viel met 19 procent terug tot 213 miljoen dollar. Volgens analisten van het bureau Panmure Liberum bood de verkoop van Faberge aan Gemfields een goede uitkomst. “De verkoop heeft het bedrijf immers een kans geboden om kapitaal vrij te maken”, merken zij op.

SMG Capital wordt geleid door Sergei Mosunov, een Russische durfkapitalist die in het Verenigd Koninkrijk woont. Volgens hem biedt het unieke erfgoed van Fabergé – met wortels in Rusland, Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten – het bedrijf grote kansen om zijn positie in de mondiale luxemarkt verder te versterken en de internationale aanwezigheid uit te breiden.

Het Amerikaanse bedrijf Beyond Meat, producent van plantaardige vleesvervangers, heeft tijdens het tweede kwartaal van dit jaar opnieuw verliescijfers moeten melden. Ook de omzet werd met een inkrimping geconfronteerd. Het bedrijf wijst op zwakke vraag en verminderde distributie in de Amerikaanse retailmarkt en een tegenvallende verkoop aan de internationale horeca. Beyond Meat heeft daarbij een nieuwe reorganisatie aangekondigd, terwijl bovendien inspanningen worden gedaan om het merk te herpositioneren.

Beyond Meat liet tijdens het tweede kwartaal van dit jaar een omzet optekenen van 75 miljoen dollar. Dat betekende een daling met 19,6 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar. De verkochte volumes vielen met 19 procent terug. Het bedrijf leed een nettoverlies van 33 miljoen dollar. Dat betekende weliswaar een verbetering van 4 procent tegenover het tweede kwartaal van vorig jaar, maar dat resultaat werd vooral in de hand gewerkt door positieve wisselkoersen.

Ethan Brown, chief executive van Beyond Meat, erkende dat de resultaten teleurstellend zijn. De vraag naar plantaardige vleesvervangers in de Verenigde Staten is dit kwartaal opnieuw gedaald. Consumenten blijven sceptisch over de smaak, de mate van verwerking en de prijs van deze producten. Door de aanhoudende economische onzekerheid in de Verenigde Staten letten veel consumenten meer op hun uitgaven en kiezen zij vaker voor goedkoper dierlijk vlees.

Volgens Rachel Wolff, analist van het onderzoeksbureau Emarketer, ondermijnen de toenemende bekommernissen over sterk bewerkte voedingsmiddelen de aantrekkelijkheid van Beyond Meat en soortgelijke producten. Dit leidt er volgens haar toe dat supermarkten en fastfoodketens hun bestellingen flink terugschroeven. Uit cijfers van onderzoeksbureau Spins blijkt dat de verkoop van gekoelde plantaardige vleesvervangers in de Verenigde Staten dit jaar met 17,2 procent is gedaald, terwijl bij diepvriesvarianten een daling met 8,1 procent werd gemeld.

Herpositionering

Als reactie voert Beyond Meat opnieuw een reorganisatie door. In Noord-Amerika worden 44 medewerkers ontslagen. Daarmee wordt het wereldwijde personeelsbestand met 6 procent afgeslankt. De kost van deze operatie wordt geraamd op een bedrag tussen 800.000 dollar en 1,3 miljoen dollar. Op jaarbasis verwacht het bedrijf hierdoor wel een besparing tot 7 miljoen dollar. Het bedrijf wil zijn activiteiten beter afstemmen op de huidige marktomstandigheden en de marges verbeteren. Daarmee zou tijdens het tweede kwartaal van volgend jaar opnieuw een operationele winst moeten kunnen worden geboekt.

De Amerikaanse retailmarkt bleek het zwakke punt in het kwartaalverslag van Beyond Meat. Daar werd een omzetdaling met bijna 27 procent, vooral door lagere productievolumes, gemeld. Dit moet volgens het bedrijf toegeschreven worden aan een zwakke vraag naar de productcategorie en een afname in distributiepunten. Deze ontwikkeling weerspiegelt een bredere terugval in de verkoop van plantaardige vleesvervangers in de Amerikaanse supermarkten. 

Er zijn volgens Brown meerdere elementen om deze evolutie te verklaren. In de eerste plaats maakt de relatief hoge prijs ten opzichte van rundvlees de producten van Beyond Meat minder aantrekkelijk voor prijsbewuste consumenten. Er heerst volgens Brown bovendien een hardnekkig negatief verhaal over de sector. Onder meer werd herhaaldelijk gesuggereerd dat deze producten ongezond of overdreven sterk bewerkt zouden zijn. Volgens Brown zit dat beeld inmiddels zo diep ingebakken bij consumenten dat het lastig is om dit met informatie of marketing recht te zetten. Bovendien geeft hij aan dat traditionele vleesproducten momenteel een sterke opleving doormaken, waardoor alternatieven minder ruimte krijgen.

“Onze categorie en merk hebben in de Amerikaanse supermarkten een bijzonder onrustige periode doorgemaakt”, geeft Brown aan. “De sector werd onder meer geconfronteerd met een overaanbod aan nieuwe partijen die snel weer uit de winkelrekken verdwenen. Daarnaast verloren onze producten ook ruimte in de rekken en werd het assortiment in grote ketens van koeling naar diepvries verplaatst.” Om hierop in te spelen, wil Beyond Meat zich nu richten op een beperkter aantal winkelketens met grotere impact. De bedoeling is om daar betere resultaten te behalen.

Internationaal daalde de omzet in retail met 9 procent, door een lage verkoop van burgers, worst en gehakt in Canada en een terugval van de verkoop van burgers in Europa. In de Amerikaanse foodservice steeg de omzet met 7 procent, vooral door prijsverhogingen en wijzigingen in het productaanbod. Elders was er sprake, mede door tegenvallende verkoop aan fastfoodketens, van een terugval met 26 procent.

Brown wijst erop dat plantaardige alternatieven voor vlees momenteel geen grote populariteit genieten. Hij benadrukt dat elke sector pieken en dalen kent. Plantaardig vlees maakt volgens momenteel een moeilijke periode door. “We moeten nu niet proberen om geforceerd te groeien, maar wel werken aan een stabilisering, een kostenreductie en een verbetering van de marges”, voert hij aan. “Maar de huidige opleving van vleesproducten zal opnieuw afzwakken. Dat gebeurt geleidelijk aan door onder meer nieuwe informatie, trends, of externe factoren zoals prijsdruk, droogtes of dierziektes.”

Het bedrijf wil naar eigen zeggen consumenten nu meer waar voor hun geld bieden. Onder meer verwijst Brown daarbij naar de lancering van de Beyond Ground, een plantaardig gehakt op basis van veldbonen, aardappelzetmeel, water en psylliumvezels. Volgens Brown betekent dit product voor het bedrijf een eerste stap buiten de nabootsing van vlees van runderen, varkens of kippen. Hij voegt eraan toe dat het product met enthousiasme, zij het voorlopig binnen een beperkte groep consumenten, wordt ontvangen.

De introductie van Beyond Ground markeert het begin van een merkvernieuwing. Daarbij zullen producten steeds vaker onder het merk Beyond worden verkocht. De onderneming wil daarmee minder de nadruk leggen op vleesvervangers en zich als een breder eiwit-merk profileren. Daarbij wordt gedacht aan mogelijke producten zoals hotdogs op basis van kikkererwten en worsten met linzen. “Deze opties bieden ons meer ruimte en verschuiven de focus van imitatie naar hoogwaardige plantaardige eiwitten. Het stelt ons ook in staat om bredere eiwitbehoeften van consumenten te vervullen.”

De herpositionering van het merk wordt de volgende maanden gefaseerd ingevoerd. Volgens Brown doet deze reset echter niets af aan het vertrouwen in de toekomst. “De huidige hindernissen tijdelijk”, werpt hij op. “Onze kostenstructuur zal verbeteren naarmate het bedrijf aan schaalgrootte wint. Wanneer de volumes verder stijgen, zullen onze systemen efficiënter worden en moeten het berijf in staat zijn om op prijsgebied met vlees te concurreren.”

Sterke dalingen in de bestedingen van toeristen aan luxeproducten in Japan en Europa drukken op de omzet van de sector. Dit komt bovenop de uitdagingen van een branche die worstelt met het einde van een jarenlange groeiperiode en de gevolgen van Amerikaanse invoerheffingen. Dat hebben verscheidene experts tegenover de Britse zakenkrant Financial Times gezegd.

Tijdens het tweede kwartaal van dit jaar werden de verkopen van luxemerken zoals LVMH Group, Prada en Moncler geraakt door lagere uitgaven van Amerikaanse toeristen in Europa en Chinese toeristen in Japan. Vorig jaar werd de afzwakkende luxeverkoop nog gesteund door een opleving tijdens de lente in Japan, toen Chinese consumenten massaal naar dat land trokken om handtassen en schoenen van designer-merken in te slaan, profiterend van de zwakte van de Japanse yen, die toen op het laagste niveau in meer dan dertig jaar stond.

Ook Amerikaanse toeristen lieten toen in de Europese boetieks, geholpen door een sterke dollar die hun koopkracht in het buitenland vergrootte, een hoog bestedingsniveau optekenen. Die ondersteuning is dit jaar verdwenen nu de yen herstelt en de dollar in waarde daalt, waardoor een buffer voor de sector is weggevallen. Tegelijkertijd blijft de vraag in de Verenigde Staten en China – de twee motoren achter de groei van de luxesector – achter.

Cécile Cabanis, financieel directeur van de LVMH Group, noemde veranderingen in het bestedingspatroon van de toeristen als belangrijkste reden dat de omzet van de divisie mode en lederwaren van het concern tijdens het tweede kwartaal van dit jaar met 9 procent daalde tegenover dezelfde periode vorig jaar. “De uitgaven van Amerikaanse toeristen kenden een sterke terugval”, gaf Cabanis aan. “Hogere bestedingen van lokale klanten in Azië wogen niet op tegen de daling die in Japan werd genoteerd.”

Tijdens het tweede kwartaal van vorig jaar stegen de verkopen van de LVMH Group in Japan nog met 57 procent. Ook Kering liet toen een groei met 27 procent optekenen.

Het Italiaanse outdoormerk Moncler boekte tijdens het tweede kwartaal van dit jaar een omzetdaling met 2 procent. Ook daar werd gewezen op de lagere bestedingen door Amerikaanse toeristen in Europa en door Chinese reizigers in Japan. Bij Prada werd over de eerste jaarhelft een omzetdaling van 2 procent geregistreerd. Daar werd eveneens naar dezelfde oorzaken gewezen.

Zorgen over inflatie

De Amerikaanse dollar verloor in de eerste helft van dit jaar meer dan 10 procent aan waarde ten opzichte van de euro, doordat zorgen over inflatie – in verband gebracht met de invoerheffingen van de Amerikaanse president Donald Trump – een verkoopgolf van Amerikaanse activa veroorzaakten. Dit verminderde de prikkel voor Amerikaanse reizigers om aanzienlijke budgetten te voorzien voor uitgaven in Europese luxeboetieks. 

De toeristische bestedingen nemen af, terwijl de vooruitzichten voor lokale uitgaven in de twee belangrijkste luxemarkten onzeker blijven. Het consumentenvertrouwen in China, dat sinds de uitbraak van de covid-pandemie door dalende vermogenswaarden onder druk staat, heeft een historisch dieptepunt bereikt. In de Verenigde Staten, de grootste luxemarkt ter wereld, blijft de vraag kwetsbaar, want de invoerheffingen van Trump dreigen tot een nieuwe golf van prijsstijgingen voor geïmporteerde goederen te leiden.

Luca Solca, analist bij het bureau Bernstein, voorspelt dat de wereldwijde omzet van de luxesector dit jaar een daling met 2 procent zal laten optekenen. Eerder was nog van een groei met 5 procent gewag gemaakt. Solca werpt daarbij op dat de kans op een wereldwijde recessie is toegenomen.

“De terugval in toeristische aankopen hangt samen met bredere vraagstukken voor de luxesector, die jarenlang kon profiteren van een sterke vraag en forse prijsverhogingen doorvoerde”, betoogt Solca. “Luxekopers zoeken nog steeds naar waarde. Het is een indirecte aanwijzing dat te veel luxemerken te vaak de prijzen hebben verhoogd. Zij zullen inspanningen moeten doen om voor de consumenten, vooral uit de middenklasse, opnieuw aantrekkelijk te worden.”

De Zwitserse fabrikanten van luxehorloges dreigen een belangrijk slachtoffer te worden van de belastingen die de Amerikaanse president Donald Trump heeft opgelegd aan de invoer Zwitserse producten. De sector voerde vorig jaar voor 26 miljard Zwitserse frank (33 miljard dollar) uit, maar staat al onder druk van een sterke Zwitserse frank en een dalende wereldwijde vraag. De export van Zwitserse horloges lijkt door de problemen af te stevenen op het laagste niveau sinds de coronapandemie begin dit decennium.

Zwitsers producten die in de Verenigde Staten worden ingevoerd, moeten een importheffing van 39 procent betalen. “De impact van deze heffingen kan voor tal van merken in Zwitserland, verwoestend zijn”, benadrukt Jean-Philippe Bertschy, analist bij het bureau Vontobel. Nick Hayek, topman van Swatch, heeft inmiddels de Zwitserse president Karin Keller-Sutter opgeroepen om met zijn Amerikaanse collega Donald Trump over een beperking van die heffingen te gaan praten.

De Verenigde Staten zijn de belangrijkste buitenlandse markt voor Zwitserse horloges. Volgens de Fédération de l’Industrie Horlogère Suisse vertegenwoordigen de Verenigde Staten 16,8 procent van de export – ter waarde van 4,4 miljard frank – van Zwitserse horloges. 

Nick Hayek, chief executive van de Zwitserse Swatch Group, beklemtoonde in een reactie dat zijn bedrijf zich aan deze nieuwe situatie probeert aan te passen. “Swatch – de grootste Zwitserse horlogemaker gemeten naar verkoopaantallen – heeft leveringen naar de Verenigde Staten vervroegd om op de heffingen te anticiperen, richt zich op Amerikaanse klanten die in het buitenland reizen en heeft de prijzen verhoogd”, benadrukte Hayek.

Donald Trump wil met zijn invoerheffingen onder meer de productie van goederen naar de Verenigde Staten te halen, maar dat is voor de Zwitserse horlogemakers bijzonder moeilijk. Zwitserse horloges moeten immers voor 60 procent in Zwitserland worden vervaardigd. “Wij produceren alles in Zwitserland, niet in China”, beklemtoonde Hayek. “Dit brengt hoge kosten met zich mee. Bijkomende invoerrechten van 39 procent, kunnen door de sector niet meer worden geabsorbeerd. De prijzen gaan dus zeker omhoog.” Hayek gaf daarbij echter geen exacte percentages mee.

Swiss Made

Swatch – eigenaar van merken als Omega, Tissot en Longines – verhoogde de prijzen in april al met 5 procent, nadat Trump voor de eerste keer hogere invoerheffingen had aangekondigd. Het bedrijf stuurde toen extra voorraden naar de Verenigde Staten, waardoor Swatch momenteel drie tot zes maanden voorraad in zijn Amerikaanse magazijnen en winkels heeft. Deze voorraad biedt aan het bedrijf een tijdelijke buffer. Volgens Hayek kan de sector in de Verenigde Staten echter vooralsnog steeds op een sterke vraag rekenen.

Jean-Philippe Bertschy waarschuwt echter dat de hogere voorraden slechts tijdelijk lucht geven. “Horloges uit het hoogste marktsegment kunnen extra kosten makkelijker doorberekenen dan exemplaren uit het middenniveau of instapmodellen”, verduidelijkt hij. “De sector zal hopen en bidden dat de heffingen omlaag kunnen naar een niveau van 15 procent, dat ook voor de Europese Unie geldt. Als het niveau op 39 procent blijft, dreigt voor de industrie een rampzalige evolutie.”

De uurwerkindustrie is na de chemische en farmaceutische industrie en de machinebouw de derde grootste exportsector. Horloges vertegenwoordigden vorig jaar 9 procent van de Zwitserse export. “Een voordeel is wel de flexibiliteit in de verkoopkanalen”, stipt Hayek. “Amerikaanse klanten kunnen in het buitenland – onder meer op cruiseschepen of in toeristische hotspots – worden bediend. Klanten zijn mobiel. Toen China luxebelastingen invoerde, weken Chinese kopers uit naar Macau en Hongkong. Amerikanen reizen de hele wereld over. Ze blijven kopen, ook wanneer de prijzen in de Verenigde Staten worden verhoogd.”

Yves Bugmann, voorzitter van de Yves Bugmann, voorzitter van de Zwitserse horlogefederatie, benadrukte dat het label Swiss Made in de genetische industrie van de uurwerkindustrie verweven zit. “Onze geschiedenis en expertise zijn uniek”, stipte hij aan. “Het is ondenkbaar dat we dit opgeven of verwateren. Bugmann benadrukt dat de sector in Amerikaanse retailnetwerken en opleidingen investeert en dat de tarieven ook de Amerikaanse economie indirect zullen schaden.

De Zwitserse regering heeft inmiddels gezegd bereid te zijn een aantrekkelijker aanbod te doen in de handelsgesprekken met de Verenigde Staten.

De Europese luxesector haalt opgelucht adem nu er een einde komt aan maanden van handelsonzekerheid, die zelfs bij de meest kapitaalkrachtige consumenten de lust om uit te pakken met handtassen en champagne had getemperd. Dat hebben een aantal analisten gezegd.

De Verenigde Staten hebben aan de meeste goederen uit de Europese Unie een invoerheffing van 15 procent opgelegd. Met die aankondiging wordt een einde gemaakt aan een belangrijke bekommernis van de luxeconcerns, die vreesden dat een slepend handelsconflict de vraag naar luxeproducten, die al een moeilijke periode doormaakte, verder onder druk zou zetten. “Het akkoord haalt vooral een stuk onzekerheid weg”, verduidelijkte Luca Solca, analist bij het bureau Bernstein.

Het uitblijven van een handelsakkoord had het fundament van het zakenmodel van de luxesector aangetast. “Bedrijven zoals LVMH Group, Hermès en Kering zijn groot geworden door Europees vakmanschap wereldwijd aan welgestelde klanten te verkopen, gedragen door een relatief vrije handel”, voeren de analisten aan. “Hoge invoerheffingen zouden bedrijven hebben gedwongen hun productieproces te heroverwegen. Dat is geen eenvoudige opgave voor een sector die zijn identiteit juist ontleent aan traditionele Europese ambachtelijkheid.”

“Voorlopig hoeft de luxesector haar strategie niet te herzien”, werpen de analisten op. “De meeste grote luxemerken werken met hoge winstmarges en hebben voldoende macht om hun prijzen zelf te bepalen. Daardoor kunnen ze extra kosten – zoals invoerheffingen – ofwel intern opvangen ofwel doorberekenen aan de klant zonder al te veel afname van de vraag te moeten vrezen.”

De invoerheffing van 15 procent geldt trouwens niet op de uiteindelijke verkoopprijs van een product in de winkel, maar op de zogenaamde transferprijs. Dat is het bedrag waartegen een Europees bedrijf een product intern doorverkoopt aan zijn Amerikaanse dochteronderneming. Die transferprijs is vaak gebaseerd op de productiekost en ligt daardoor veel lager dan de uiteindelijke prijs die aan de consument wordt aangetekend. Daardoor blijft het werkelijke effect van de invoerheffing op de verkoopprijs relatief beperkt. “Een heffing van 15 procent op Europese luxeproducten is aanvaardbaar”, merkte Solca op.

Cruciaal ogenblik

Het akkoord komt voor de sector, waar de verkopen al begonnen te verzwakken, op een cruciaal moment. Veel bestuurders rekenden dit jaar op een groei vanuit de Verenigde Staten, nu China – jarenlang de groeimotor van de luxe-industrie – in een economische impasse verkeert. De voorbije weken waarschuwden bedrijfsleiders uit de sector dat het handelsconflict tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten niet op de spits mocht worden gedreven. “Een breuk met de Verenigde Staten, onze belangrijkste economische partner, kunnen we ons niet veroorloven”, gaf Bernard Arnault, topman van de LVMH Group, daarbij aan.

Langdurige onderhandelingen wegen op het consumentenvertrouwen, dat voor uitgaven aan luxeproducten een cruciale basis vormt. Kopers moeten zich immers financieel zeker voelen om voor zichzelf bedragen zoals 3.000 dollar voor een handtas of 10.000 dollar voor een horloge te rechtvaardigen. In de Verenigde Staten daalde de index van het  consumentenvertrouwen in juni onverwacht naar 93 punten, ten opzichte van 98,4 punten de maand voordien, onder meer onder druk van de handelsspanningen. In Europa ligt het consumentenvertrouwen al geruime tijd onder het gemiddelde op lange termijn.

Hoewel het akkoord een rampscenario afwendt, vormen de heffingen van 15 procent volgens de analisten wel een extra test voor het prijsbeleid in de sector. “Hermès en andere merken rekenen in de Verenigde Stagen al hogere prijzen om de nieuwe heffingen te compenseren”, wordt er aangevoerd. “Die prijsverhogingen komen bovenop jaren van opeenvolgende stijgingen, die sommige klanten – vooral in de jongere leeftijdscategorieën – al hebben doen afhaken.”

Donald Trump stelde dat een productie op Amerikaanse bodem de tarieven zou elimineren, maar voor Europese luxemerken is een dergelijke overstap verre van eenvoudig. “De sector heeft decennialang het imago opgebouwd dat ambachtelijk werk in Europa onmisbaar is voor het vervaardigen van exclusieve goederen”, wordt er aangevoerd. “Dit imago moet de torenhoge prijzen rechtvaardigen.” Sommige groepen, zoals Kering, hebben uitgesloten de productie naar de Verenigde Staten te verplaatsen. Andere concerns onderzoeken mogelijkheden om hun toeleveringsketen deels aan te passen en zo de impact van de tarieven te beperken.

Bernard Arnault kondigde recent aan dat Louis Vuitton, onderdeel van de LVMH Grou, in het eerste kwartaal van 2027 een tweede atelier voor lederwaren in Texas wil openen. Het merk heeft al een vestiging ten zuiden van Dallas, geopend tijdens Trumps eerste ambtstermijn. Daarnaast exploiteert Louis Vuitton ook twee locaties in Californië. Bij Tiffany, de Amerikaanse juwelier in handen van de LVMH Group, wordt eveneens bekeken op welke manier de goederenstromen tussen Europese en Amerikaanse fabrieken kunnen worden geoptimaliseerd, zodat markten lokaal kunnen worden bediend.

Toch reageren niet alle onderdelen van de luxeconcerns even positief op het akkoord. De Franse cosmeticasector waarschuwde dat de deal vanwege de lagere marges de concurrentiekracht van de branche kan ondermijnen.

Het Duitse sportmerk Puma heeft beleggers gewaarschuwd voor een jaarverlies, nadat het bedrijf in het tweede kwartaal te maken kreeg met dalende verkopen, hoge voorraden en zware druk door Amerikaanse importheffingen.Het sportkledingbedrijf rapporteerde een verlies van 246,6 miljoen euro over het tweede kwartaal. De omzet bedreog 1,94 miljard euro. Dat betekende een daling met 2 procent tegenover dezelfde periode vorig jaar. Het bedrijf heeft echter aangekondigd aan een herpositionering te werken, waarbij volgend jaar een verbetering zou moeten worden verwacht.

Puma heeft zijn eerdere winstverwachting voor het volledige jaar – een bedrijfswinst van minstens 445 miljoen euro – laten varen. Ook de omzetprognose werd fors neerwaarts bijgesteld. Terwijl het bedrijf eerder rekende op een lichte groei, verwacht het nu een daling van minstens 10 procent. De oorzaak ligt volgens Puma in een verminderde merkdynamiek, zwakke prestaties bij groothandels en de negatieve impact van Amerikaanse invoertarieven. Deze factoren hebben geleid tot verhoogde voorraadniveaus, die de marges onder druk zetten en het bedrijf dwingen tot prijsverlagingen.

In de Verenigde Staten, waar Puma ongeveer 20 procent van zijn wereldwijde omzet realiseert, vielen de verkopen in het tweede kwartaal met 9,1 procent terug. Ook in Europa en China daalde de omzet met respectievelijk 3,9 procent en 4 procent. De waardevermindering van valuta’s ten opzichte van de euro verergerde de negatieve trends.

Puma besloot eerder dit jaar om de invoer van producten vanuit Azië naar de Verenigde Staten te vervroegen om hogere invoerheffingen voor te zijn. Deze anticiperende aanpak resulteerde echter in overvolle magazijnen, zeker in Noord-Amerika, waar de voorraad met ruim 18 procent steeg tegenover hetzelfde tijdstip vorig jaar.

Markus Neubrand, financieel directeur van Puma, erkende dat de verhoogde voorraden tot een lagere verkoop tegen volle prijs hebben geleid. Puma heeft daarop maatregelen genomen, waaronder het aanpassen van toekomstige bestellingen, de planning van prijsverhogingen voor het vierde kwartaal en een nauwere samenwerking met retailpartners.

Neubrand verwacht dat de Amerikaanse invoerheffingen dit jaar ongeveer 80 miljoen euro van de brutowinst zullen afromen. De meeste producten die Puma in de Verenigde Staten verkoopt, worden geproduceerd in Vietnam, Cambodja en Indonesië. Het bedrijf wil het aandeel van de productie in China voor de Amerikaanse markt – dat momenteel op 10 procent ligt – verder terugdringen.

Concurrentiedruk

Puma lijkt achter te blijven op concurrenten zoals Adidas en Nike. Terwijl retro-sneakers bij Adidas tot sterke resultaten hebben geleid, wist Puma van deze modegolf onvoldoende te profiteren. De herintroductie van de Speedcat – een sneaker geïnspireerd op motorsport – heeft niet het gehoopte verkoopsucces gebracht.

Marktanalisten signaleren dat Puma worstelt met zijn positionering. Dat geldt vooral in de Verenigde Staten, waar Puma niet dezelfde merksterkte en aantrekkingskracht lijkt te hebben als zijn grotere rivalen. Felix Dennl, analist bij het bureau Metzler, merkte op dat het voor Puma moeilijk zal zijn om prijsverhogingen door te voeren in een markt met hoge voorraden en beperkte vraag. De zwakke prestaties hebben geleid tot veranderingen aan de top van het bedrijf. Chief executive Arne Freundt werd in april ontslagen, slechts tweeënhalf jaar na zijn aanstelling. Hij werd opgevolgd door Arthur Hoeld, voormalig topman bij concurrent Adidas. 

Hoeld erkende inmiddels dat het bedrijf zichzelf opnieuw moet uitvinden. “Er is veel potentie in dit merk, maar het is nog niet volledig benut”, beklemtoonde hij. Hoeld beloofde tegen eind oktober een strategische herziening, waarbij onder andere de kwaliteit van het groothandelskanaal moet verbeteren. De nieuwe topman is er al wel in geslaagd om het sponsorcontract met Manchester City – een van de grootste contracten uit het Engelse voetbal – te verlengen.

Puma kampt met grote uitdagingen in een sportmode-industrie die steeds competitiever wordt. De marktsituatie doet denken aan de overvolle voorraden en zware kortingen na de coronapandemie, iets wat bedrijven koste wat kost willen vermijden. Analisten wijzen erop dat Puma op een kruispunt staat. Volgens Piral Dadhania, analist bij RBC Capital Markets, verkeert het merk in een existentieel identiteitscrisis, net op het moment dat concurrent Nike later dit jaar een comeback voorbereidt.

Ondanks de tegenwind gelooft Hoeld echter dat er nog hoop is voor Puma. Met aanpassingen in de toeleveringsketen, prijsstrategieën en een herpositionering van het merk hoopt hij het bedrijf weer op koers te brengen. De weg naar herstel lijkt volgens sommige analisten echter lang, waarbij pas volgend jaar een uitzicht op merkbare verbeteringen zou mogen worden verwacht.

Door tijdgebrek en een tekort aan kookvaardigheden verlaten veel jongeren de keuken voor snelle oplossingen. Retailers zijn klaar om te profiteren van de groeiende interesse voor kant-en-klaarmaaltijden. Dat hebben verschillende analisten benadrukt. Er wordt aan toegevoegd dat ook de inspiratie voor het koken is veranderd. Jongeren vervangen de traditionele kookboeken immers grotendeels door video’s van één minuut op sociale media.

Tijdens de covid-pandemie kozen vele consumenten om in de eigen keuken maaltijden te bereiden. Maar dat enthousiasme is sindsdien sterk afgekoeld en de Generation Z geeft nu vaak de voorkeur aan snelle maaltijden waarvoor ze geen tijd in de keuken hoeven te besteden. Dat is ook niet ontsnapt aan de aandacht van de Europese retailsector, die in deze trend een nieuwe groeimarkt ontdekt.

“Kant-en-klaar maaltijden en aanverwante producten overtreffen in de supermarkten de algehele groei”, beklemtoonde Anton Delbarre, hoofdeconoom bij EuroCommerce. Hij voegde eraan toe dat gemaksmaaltijden de supermarkten helpen de dalende volumes te compenseren. Delbarre maakte daarbij gewag van een aanhoudende trend. Hij gelooft immers dat de obsessie van jongeren met gemaksproducten niet meer zal afzwakken.

“Hoewel jonge generaties graag koken, vinden ze het moeilijk om aan die activiteit prioriteit aan te geven in hun dagelijks leven”, benadrukte ook Yung Hung, professor consumentengedrag aan de Universiteit Gent. “Het balanceren van professionele ambities, een druk sociaal leven en een snelle kosten-batenanalyse zorgt ervoor dat er weinig economische prikkels aanwezigheid om jongeren aan te zetten om zelf te koken.”

“Wie zelf een maaltijd wil klaarmaken, moet eerst boodschappen doen, vervolgens de maaltijd bereiden en tenslotte alles opnieuw opruimen”, verduidelijkt Yung Hung. “Dan lijkt een kant-en-klare maaltijd tegen een relatief lage prijs misschien een rationele keuze.”

Jonge consumenten geven vaak aan de weinige tijd die ze thuis hebben, niet aan het koken van een maaltijd te willen besteden. Een analyse van het bureau Systemiq heeft onder meer uitgewezen dat de consumptie van kant-en-klaarmaaltijden in Spanje tussen 2008 en 2022 met 63 procent is gestegen. Toch blijkt er vaak ook enige spijt. Daarbij wordt onder meer aangevoerd dat het ontbreken van tijd of energie voor het koken van een maaltijd veel zegt over de huidige maatschappij.

Grote, bruisende steden volgens Delbarre en Yung Hung ideaal voor jonge professionals die tijdens hun lunchpauze snel in de supermarkt inkopen willen doen. “Wanneer men heel gemakkelijke opties in de winkel kan krijgen, neemt de interesse om zelf te koken snel af”, betoogde Delbarre. “De drukte van het woon-werkverkeer blijkt bij velen de energie om zelf een maaltijd te bereiden uit te putten.”

Sociale media

Ook de inspiratie voor het koken is volgens de analisten veranderd. “Jongeren vervangen kookboeken grotendeels door video’s van één minuut op sociale media die door miljoenen mensen worden bekeken en die trendy recepten bevatten die vaak binnen een maand alweer uit de mode zijn.” Maar andere consumenten werpen op dat de samengestelde video’s hoge eisen stellen, wat niet zelden tot frustratie leidt omdat de kwaliteit van de vooropgestelde maaltijden moeilijk kan worden geëvenaard.

Dit is voor professor Yung Hung geen verrassing. “Online gerechten zien er perfect uit en kunnen jongeren het gevoel geven dat ze niet aan de verwachtingen voldoen”, merkt Yung Hung op. “Dit kan hen mogelijk ontmoedigen om zelf een maaltijd te proberen bereiden.” Het probleem is volgens Yung Hung dat traditionele recepten steeds minder van generatie op generatie worden doorgegeven. Veel jongeren hebben volgens haar thuis of op school nooit echt de basis van de kookkunst geleerd.

Anderzijds merkt Yung Hung op dat Generation Z de lat voor kant-en-klare maaltijden vaak hoger legt. “Jongeren geven vaak prioriteit aan een gezonde levensstijl en de bescherming van het leefmilieu”, werpt ze op. Vele jonge consumenten zijn niet helemaal tevreden met het aanbod dat er momenteel in de supermarkten is te vinden. De gebruikers willen voor alternatieve diëten – zoals vegetarische producten – meer opties en vragen dat er op de etiketten van het voedsel minder toevoegingen worden vermeld.

Volgens Delbarre spelen retailers nu in op deze veranderende verwachtingen. “Kant-en-klaar was vroeger lekker en snel, maar er zijn nu veel meer dimensies”, beklemtoonde Delbarre. “Daarbij moet onder meer gewezen worden naar een lange lijst van gezonde en duurzamere producten die op Generation Z zijn gericht. Aanbieders die willen groeien, moeten marktaandeel van andere partijen veroveren. Dit kan grotendeels hun positie voor de volgende decennia vastleggen.”

Meer over dit onderwerp:

• Klimaatverandering kan kwaliteit van kaasproductie beïnvloeden
• Gezonde voeding wordt gemakkelijker verspild
• Finland gesanctioneerd wegens overbevissing zalmbestand
• Verwerking kan kwaliteit plantaardige voeding verbeteren
• Manosfeer zet jonge mannen aan om meer vlees te consumeren
• Premiumisatie voedingssector toont geen teken van vertraging
• Burger King voor rechtbank wegens reclame voor Whopper
• Invoerheffingen wegen op interesse voor restaurantbezoek
• WK Kellogg stelt jaarverwachtingen naar beneden bij
• Beyond Meat verwijst naar zwakke interesse bij consument

De wereldwijde markt voor persoonlijke luxegoederen liet het voorbije jaar een omzet van 363 miljard euro optekenen. Dat betekende een daling met 2 procent tegenover het jaar voordien. Dat blijkt uit een rapport van consulent Bain & Company en het luxeconcern Altagamma, waar gewag wordt gemaakt van een eerste daling in vijftien jaar. 

Luxeconsumenten hebben het voorbije jaar bij hun discretionaire uitgaven een grotere voorzichtigheid aan de dag gelegd. – Foto: Gucci

De totale luxesector boekte vorig jaar een omzet van 1,48 biljoen euro. Dat vertegenwoordigde een daling tussen 1 procent en 3 procent tegenover het jaar voordien. Dit weerspiegelde volgens de onderzoekers een normalisatie na de sterke groei die de twee jaar voordien werd opgetekend. Er wordt aan toegevoegd dat de uitgaven nog altijd hoger liggen dan het niveau dat voor de uitbraak van de covid-pandemie werden opgetekend.

“De wereldwijde luxeconsumenten worstelen met de macro-economische onzekerheid en worden geconfronteerd met merken die met aanhoudende prijsstijgingen werken”, werpt Bain op. “Daardoor hebben ze hun discretionaire uitgaven enigszins teruggeschroefd.”

De markt voor sieraden viel vorig jaar op als de meest veerkrachtige luxe kerncategorie. Er was sprake van 31 miljard euro inkomsten. Dat betekende een stijging tussen 0 procent en 2 procent tegenover het jaar voordien. Vooral dure sieraden presteerden goed. Horloges, lederwaren en schoenen lieten daarentegen een daling optekenen. “Dit heeft te maken met het feit dat ambitieuze consumenten naar het premiumsegment terugvielen en zich bij hun aankopen steeds selectiever opstelden”, merkte Bain op.

China

Verder wordt opgemerkt dat de tweedehands luxemarkt vorig jaar wereldwijd 48 miljard euro inkomsten genereerde. Dit betekende een groei met 7 procent tegenover het jaar voordien. “Harde luxeartikelen – waaronder sieraden en horloges – domineerden deze markt en vertegenwoordigden tussen 80 procent en 85 procent van de tweedehandsverkopen”, merkt Bain op. “Ook kleding kende een opmerkelijke heropleving.”

“Merken nemen grotere stappen om dit kanaal op te volgen en te sturen, waarbij velen strenger toezicht houden op wederverkoopprogramma’s invoeren of hun eigen platformen lanceren”, geeft Bain nog aan.

In China kenden de luxeverkopen een sterke terugval. “De binnenlandse verkopen leden onder een laag consumentenvertrouwen”, merkt Bain op. “Bovendien trokken Chinese toeristen massaal naar nabijgelegen regio’s zoals Europa, waar hun uitgaven de eerste tien maanden van vorig jaar met 40 procent stegen tegenover dezelfde periode het jaar voordien. In China was er sprake van een daling tussen 20 procent en 22 procent tegenover het jaar voordien. Dat was te wijten aan zwakke macro-economische omstandigheden, die de binnenlandse uitgaven ernstig hebben beïnvloed.”

Ondanks deze cijfers wordt voorspeld dat de verkoop van persoonlijke luxegoederen dit jaar opnieuw een lichte groei zullen laten optekenen. Er wordt daarbij gewag gemaakt van een stijging tussen 0 procent en 4 procent. “Er wordt uitgegaan van een aanhoudende groei in de westerse wereld, een uiteindelijk herstel in China in de tweede helft van het jaar en een stabilisatie in Japan”, beklemtoonde Bain.

Meer over dit onderwerp:

• Winsten LVMH Group vorig jaar 17 procent gedaald
• Miu Miu opnieuw verkozen tot populairste modemerk ter wereld
• Erfenissen zullen heel wat kunst op de markt brengen
• De Beers tekent nieuw diamantakkoord met Botswana
• Amerikaanse invoer diamanten moet voortaan land van ontginning melden
• Juwelen ondersteunen groei bij Richemont

De Via Monte Napoleone in Milaan heeft voor de eerste keer in de geschiedenis de shoppingcentra in New York en Londen verslagen als duurste winkelstraat ter wereld. De Italiaanse stad van een toestroom van welvarende toeristen en een hevige concurrentie tussen de luxemerken om het beste onroerend goed te kunnen innemen. Dat blijkt uit een rapport van de vastgoedgroep Cushman & Wakefield, gebaseerd op de huurprijzen in de winkelstraten van 138 steden over de hele wereld.

De huurprijzen voor handelspanden langs de Via Monte Napoleone blijken op één jaar tijd met 11 procent te zijn opgelopen. De hoogste jaarlijkse huurprijzen zijn hierdoor gestegen tot 20.000 dollar per vierkante meter. Milaan is de eerste Europese stad die in vierendertig jaar de lijst van Cushman & Wakefield aanvoert.

In het centrum van Milaan lopen de huurprijzen van de winkels tot 20.000 euro per vierkante meter op. – Foto: Igor Saveliev

Milaan heeft de voorbije periode een grote toestroom van toeristen met een hoge bestedingsgraad gekend. Daarnaast heeft zich ook een grote groep buitenlandse professionals en superrijken, aangetrokken door loyale fiscale voordelen, in de Italiaanse stad gevestigd. Tenslotte was er ook sprake van een zware concurrentiestrijd tussen luxeretailers om de meest interessante winkelruimtes langs de Via Monte Napoleone te kunnen kopen of huren. Kering, de luxegroep die Gucci en Alexander McQueen bezit, betaalde in april 1,3 miljard euro om langs de Via Monte Napoleone een gebouw van Blackstone te verwerven. Dat was de grootste vastgoeddeal die in een periode van twee jaar in Europa is opgetekend. Ook Chanel en Gucci hebben het voorbije jaar allebei nieuwe locaties geopend aan de Via Monte Napoleone. 

Thomas Casolo, bij Cushman & Wakefield verantwoordelijk voor de divisie Italiaanse detailhandel, merkte in een commentaar op dat de luxemerken veel geld hebben geïnvesteerd om de in Milaan beste locatie te kunnen innemen. “Het probleem is echter dat er weinig kansen zijn”, beklemtoonde Casolo. 

“De huurprijzen van de panden langs de Via Monte Napoleone zijn zijn de voorbije twee jaar met 30 procent gestegen”, betoogde Casolo nog. “In Fifth Avenue in New York – de voorbije jaren de duurste winkelstraat van de wereld – kende daarentegen dit jaar een vlakke huurgroei. New York herstelde zich in 2022 snel van de covid-pandemie, maar is sindsdien langzamer gegroeid.”

Relatief klein

Casolo zag een belangrijke reden voor de oplopende huurprijzen die aan de Via Monte Napoleone worden genoteerd. “Milaan is relatief veel kleiner dan Londen, Parijs of New York”, verklaarde hij. “In de Italiaanse stad zijn de belangrijkste winkellocaties geconcentreerd in een enkel district rond de Via Monte Napoleone, dat slechts een handvol straten omvat. “De Via Monte Napoleone is veel korter dan de Fifth Avenue in New York, de Champs-Élysées in Parijs of New Bond Street in Londen”, stipte Casolo aan. “Milaan is bijzonder snel gegroeid. Dat blijkt duidelijk aan de nieuwe investeringen die er worden genoteerd en aan de grote interesse die internationale merken voor de Italiaanse stad tonen.”

Milaan is van oudsher de sobere financiële hoofdstad van Italië, maar is de jongste tijd getransformeerd tot een populaire bestemming voor belastingvrije luxeshoppers uit regio’s buiten de Europese Unie, internationale investeerders en persoonlijkheden uit de modewereld en de kunstsector. 

Dit jaar boekte het toerisme in de regio Lombardije, waarvan Milaan de hoofdstad is, nieuwe records. Lombardije, waarin ook het Comomeer is gelegen, registreerde tijdens de eerste acht maanden van dit jaar meer dan 13 miljoen bezoekers. Milaan boekte vorig jaar met meer dan 8,5 miljoen toeristen een nieuw bezoekersrecord. Volgens experts zou dat cijfer dit jaar echter opnieuw worden gebroken. De populariteit van de stad bij de superrijken heeft de prijzen voor onroerend goed en hotels omhoog gestuwd. De trend heeft een domino-effect op de toplocaties in het historische centrum van Milaan, waar de ruimte voor ontwikkelingen beperkt is.

De Via Monte Napoleone in Milaan gaat in de rangschikking van Cushman & Wakefield de Fifth Avenue in New York, New Bond Street in Londen, Tsim Sha Tsui in Hongkong en de Avenue des Champs Élysées in Parijs vooraf. De rest van de top tien bestaat uit Ginza in Tokio, de Bahnhofstrasse in Zürich, de Pitt Street Mall in Sydney, Myeongdong in Seoul en de Kohlmarkt in Wenen.

Meer over dit onderwerp:

• Wereldwijde markt voor commercieel vastgoed toont herstel
• Streven naar wellness ook op markt commercieel vastgoed te herkennen
• Dubai Harbour verwelkomt nieuw project luxevastgoed
• Residentie tegenover Akropolis is duurste vastgoed van Griekenland
• Fiscale steun moet vastgoedmarkt Peking en Shanghai laten heropleven