managing21.be

De wereld blijft ver achter bij het mondiale doel om ontbossing tegen het einde van dit decennium terug te dringen. Dat blijkt uit een studie onder leiding van het adviesbureau Climate Focus. In het rapport worden de uitbreiding van de landbouw en bosbranden genoemd als de belangrijkste oorzaken van het wereldwijde verlies aan bossen.

Volgens het rapport verloor de aarde vorig jaar blijvend 8,1 miljoen hectare bos. Dat is een gebied dat ongeveer de oppervlakte van Engeland heeft. Daarmee ligt de wereld 63 procent achter op de doelstellingen die in 2021 door ruim 140 landen in de Glasgow Leaders’ Declaration on Forests and Land Use werden ondertekend.

Bosbranden waren vorig jaar wereldwijd de grootste oorzaak van bosverlies. Vuurhaarden zorgden daarbij voor een verlies aan 6,73 miljoen hectare bos, waarbij het Amazonegebied bijzonder zwaar werd getroffen. Alleen al in dat gebied veroorzaakten de branden vorig jaar een uitstoot van bijna 800 miljoen ton koolstofdioxide.

“Jaren met gigantische branden waren vroeger uitzonderingen, maar zijn inmiddels de norm geworden,” zegt onderzoeksleider Erin Matson. “Deze branden werden grotendeels door mensen veroorzaakt. De vuurhaarden hangen samen met landontginning, droogte door de klimaatverandering en een gebrekkige wetshandhaving.” Eerdere rapporten toonden ook aan dat de branden in de Amazone tot een ongekende ontbossing hebben geleid. Brazilië was vorig jaar koploper in tropisch bosverlies. In Bolivia nam het bosverlies anderzijds met 200 procent toe.

Uit de studie blijkt bovendien dat gemiddeld 86 procent van de jaarlijkse ontbossing tijdens het voorbije decennium het gevolg was van permanente landbouw. Ook de ontginning van goud en steenkool wordt genoemd als een groeiende oorzaak van het bosverlies. “De vraag naar grondstoffen zoals soja, rundvlees, hout, steenkool en metalen blijft stijgen, maar het tragische aspect is dat we geen bossen hoeven te vernietigen om aan die vraag te voldoen,” beklemtoonde Matson. 

Matson wees erop dat meer dan 400 miljard dollar aan wereldwijde landbouwsubsidies de ontbossing zelfs nog verder stimuleert. “De prikkels zijn volledig verkeerd gericht”, betoogde ze. “De internationale publieke financiering voor de bescherming en herstel van het bosbestand bedraagt gemiddeld slechts 5,9 miljard dollar per jaar.”

Het rapport schat dat er tussen 117 miljard dollar en 299 miljard dollar per jaar nodig is om de doelstellingen voor 2030 te halen. Matson verwijst naar het Braziliaanse voorstel voor het Tropical Forest Forever Facility, een fonds dat 125 miljard dollar moet ophalen voor een langdurige bosfinanciering. Het fonds, dat door overheden en particuliere investeerders wordt ondersteund, zou jaarlijks 3,4 miljard dollar kunnen uitkeren, waarvan 20 procent rechtstreeks naar inheemse en lokale gemeenschappen gaat. “Een succesvolle lancering van het Tropical Forest Forever Facility zou een eerste stap kunnen zijn naar een duurzame, betrouwbare financiering om bossen te behouden,” zei Matson.