De regering van de Amerikaanse president Donald Trump heeft naar enkele grote Franse ondernemingen een brief gestuurd met de waarschuwing dat ook zij programma’s op het gebied van diversiteit, gelijkheid en inclusie uit hun beleid moeten schrappen. Dat heeft de Franse krant Les Échos gemeld. Ook in andere landen ontvingen bedrijven een gelijkaardige brief van de Amerikaanse ambassade. Dit gebeuren geeft volgens waarnemers aan dat Trump zijn ideologische campagne ook in het buitenland wil ontplooien en verplichten. 

De brief werd verzonden door de Amerikaanse ambassade in Parijs en benadrukte dat het verbod op programma’s rond diversiteit, gelijkheid en inclusie, door Donald Trump uitgevaardigd, ook gelden voor bedrijven buiten de Verenigde Staten die leverancier of dienstverlener zijn van de Amerikaanse overheid. De ambassade stuurde volgens Les Échos tevens een vragenlijst waarbij de bedrijven wordt opgedragen om te bevestigen dat ze zich aan het verbod houden.

“Aannemers van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken moeten certificeren dat ze geen programma’s uitvoeren die diversiteit, gelijkheid en inclusie promoten en in strijd zijn met de toepasselijke Amerikaanse wetgeving tegen discriminatie”, waarschuwde de brief van de Amerikaanse ambassade. “De ondernemingen moeten ermee instemmen dat een dergelijke certificering belangrijk is voor het betalingsbeleid van de Amerikaanse overheid en daarom aan de False Claims Act onderworpen is.”

De documenten lijken er volgens waarnemers op te wijzen dat de regering van Donald Trump zijn campagne tegen diversiteit, gelijkheid en inclusie naar buitenlandse bedrijven uitbreidt. Eerder werd binnen die politiek ook al tegen Amerikaanse bedrijven, zoals Disney, hard opgetreden. In een reactie op het schrijven merkte een Franse bankier op door de brief geschokt te zijn. “Dit is krankzinnig, maar op dit ogenblik lijkt alles mogelijk”, voerde hij aan. “Blijkbaar heerst momenteel de wet van de sterkste.”

Verschil in waarden

Ook het Franse ministerie van financiën, dat door een aantal betrokken bedrijven van de brief op de hoogte was gebracht, maakte duidelijk zich zorgen te maken. “Deze praktijk weerspiegelt de waarden van de nieuwe Amerikaanse regering”, beklemtoonde een woordvoerder van Eric Lombard, de Franse minister van economie. “Het ministerie zal zijn collega’s in de Amerikaanse regering daaraan herinneren.”

Het optreden tegen Franse bedrijven is een bijkomend signaal voor de toenemende spanningen tussen de regering van de Amerikaanse president Donald Trump en Europa over economie en veiligheid. De Verenigde Staten keren zich steeds verder af van hun traditionele bondgenoten. Dat blijkt vooral op het gebied van handel en bij de inval van Rusland in Oekraïne. Donald Trump legde recent een extra heffing van 25 procent op aan de import van auto’s in de Verenigde Staten en verhoogde ook de invoerbelasting op Europees staal en aluminium. De Europese Unie wil reageren met wederkerige heffingen, maar heeft nog niet besloten welke producten zullen worden geviseerd.

Frankrijk is van oudsher geen markt waar programma’s op het gebied van diversiteit, gelijkheid en inclusie wortel hebben geschoten. Dat heeft te maken met de wettelijke beperkingen op het verzamelen van raciale en etnische gegevens. Werkgevers mogen de afkomst van personen niet meenemen in beslissingen over aanname of promotie. Maar Franse bedrijven die mogelijk worden blootgesteld aan de Amerikaanse eisen, zijn onder meer actief in de luchtvaart, infrastructuur en defensie.

Meer over dit onderwerp:

• Amerikaanse overheid onderzoekt diversiteitsbeleid Walt Disney
• Wetenschappers twijfelen over gelijkheidsinitiatieven ondernemingen
• Amerikaanse fusies kunnen door diversiteitsbeleid worden geblokkeerd
• Nasa schrapt belofte eerste vrouw naar de maan te brengen
• Donald Trump decimeert personeelsbestand weerkundige dienst
• Beleid Trump zal economie Verenigde Staten schaden
• Trump dreigt ramp te worden voor gezondheidswetenschap
• Rechter kondigt tijdelijke schorsing aanval Trump op diversiteitsbeleid aan
• UnitedHealth schrapt diversiteitsbeleid van zijn website
• Klachten tegen ontslagen binnen Amerikaanse dienst diversiteit

Europa stelt voor om een lokaal alternatief voor de activiteiten van het satellietbedrijf Starlink van Elon Musk te financieren. Met die ingreep wil de Europese Unie reageren tegen de Amerikaanse dreigementen om de breedbanddiensten van Starlink in Oekraïne uit te schakelen. Maar diverse analisten waarschuwen dat het niet gemakkelijk zal worden om Starlink uit de Europese markt te weren.

Opgemerkt werd dat de Europese Commissie de militaire toegang van Oekraïne tot commerciële aanbieders van satelliet-communicatie in de Europese Unie zou moeten financieren. De Europese Commissie heeft inmiddels aan de bedrijven Hispasat, Eutelsat en Société Européenne des Satellites (SES) gevraagd een inventaris van diensten voor Oekraïne te presenteren.

Het vooruitzicht van een nieuwe Europese stimulans voor een grotere soevereiniteit in de ruimte heeft de aandelen van operatoren zoals SES en Eutelsat, die een zware schuldenlast torsen, de voorbije weken een opstoot bezorgd. Maar experts merken op dat succes ook met een financiering van de Europese Unie niet gemakkelijk zal kunnen worden gerealiseerd.

Starlink heeft in Oekraïne 40.000 terminals die consumenten, de overheid en vooral het leger in de frontlinie bedienen. Eenheden van het Oekraïense leger hebben zelfs compacte terminals van Starlink op drones vastgemaakt om live videobeelden te verzenden om aanvallen te helpen sturen.

“Geen enkel Europees netwerk kan een dergelijk grote verscheidenheid aan toepassingen repliceren”, voeren een aantal experts aan. In plaats daarvan zou een Europese oplossing bestaan ??uit een lappendeken van satellieten die zich in verschillende banen rond de aarde bewegen, verschillende prestaties leveren en verschillende terminals vereisen om de diverse netwerken te kunnen bedienen.

“Er is momenteel geen vervanging voor Starlink beschikbaar”, erkende Miguel Ángel Panduro, chief executive van Hispasat. “Maar er zijn misschien alternatieven die, zonder een volledig alternatief te kunnen bieden, wel kunnen helpen om een aantal diensten te kunnen leveren.” Maar de experts merken tevens op dat het moeilijk wordt om de goedkope, kwalitatief hoogstaande en alomtegenwoordige diensten van Starlink optimaal te vervangen.

Falen traditionele operatoren

De kern van het probleem ligt volgens de analisten in het falen van traditionele operatoren, in Europa en elders, om de flexibiliteit van Starlink te evenaren. “Velen gingen ervan uit dat de uitdagingen van activiteiten in de ruimte hen zouden beschermen tegen disruptieve concurrerenten”, benadrukte Jean-Baptiste Thépaut, directeur van consulent Novaspace. “Maar toen Starlink arriveerde, geholpen door goedkope lanceerdiensten van moederbedrijf Spacex, veranderde alles compleet.”

In amper vijf jaar heeft Starlink 7.000 satellieten in een lage baan om de aarde, een relatief onontgonnen gebied van de ruimte, gebracht. Starlink is nu de grootste satellietoperator van de wereld en heeft breedbandcontracten gesloten met luchtvaartmaatschappijen, scheepvaartgroepen en overheden. Traditionele operators zoals SES en Eutelsat hadden gehoopt dat die sectoren een stimulans zouden kunnen bieden voor hun satellieten die in hogere geostationaire banen, ongeveer 36.000 kilometer boven de aarde, actief zijn.

Diensten in lagere banen – in het geval van Starlink ongeveer 550 kilometer boven de aarde – vereisen duizenden satellieten en miljarden dollar aan investeringen om een wereldwijd netwerk uit te bouwen. Maar door zijn operaties in een lage baan om de aarde kan Starlink wel een lagere latentie – de tijd die een signaal nodig heeft om heen en weer tussen de aarde en de satelliet te reizen – garanderen. 

Starlink was bovendien ook op de consumentenmarkt afgesteld. Een terminal van het bedrijf kost ongeveer 2.000 dollar, maar het bedrijf verkocht de toestellen voor bedragen tussen 500 dollar en 600 dollar, waardoor de betaalbaarheid sterk toenam. Sinds Starlink in 2020 operationeel werd, heeft het bedrijf 4,5 miljoen abonnees gewonnen en belangrijke klanten weggekaapt van zijn rivalen uit geostationaire banen. Onder meer Air France verkoos de voorbije herfst Starlink boven Eutelsat, dat nochtans zijn hoofdkantoor heeft in Parijs.

Door de disruptieve werking van Starlink en de sterke prijsdruk, hebben de traditionele operatoren zich gericht op de uitbouw van geostationaire netwerken met hogere prestaties en nieuwe banen. In 2022 kondigde Eutelsat de overname aan van OneWeb, dat net zoals Starlink in een lage baan om de aarde actief is, maar wel op een hoogte van 1.200 kilometer boven de aarde. 

SES heeft zijn activiteiten met zijn netwerk O3b mPower inmiddels uitgebreid naar banen op een medium hoogte. Bovendien heeft het bedrijf sectorgenoot Intelsat, actief in een geostationaire baan, overgenomen. Beide ondernemingen hebben voor die nieuwe activiteiten aanzienlijk schulden opgebouwd, maar die stappen blijken nog geen vruchten te hebben afgeworpen.

OneWeb heeft moeite gehad om de initiële omzetdoelstellingen te halen. Dat had te maken met een tragere dan verwachte uitrol van grondstations. Bovendien vrezen de analisten dat Eutelsat, dat een zware schuldenlast draagt, het moeilijk zal krijgen om op eigen kracht in te staan voor de financiering van een nieuwe generatie satellieten van OneWeb, die volgens experts noodzakelijk zullen zijn om de concurrentie met de superieure technologie van Starlink aan te kunnen gaan. “Het project Iris² van de Europese Unie – dat vanaf 2030 veilige overheidscommunicatie wil bieden en het meest ambitieuze ruimteprogramma in tien jaar vertegenwoordigt – zal van cruciaal belang zijn om hiervoor financiering vrij te maken”, wordt er aangevoerd.

Anderzijds moest SES in 2023 afrekenen met elektriciteitsproblemen bij de eerste satellieten die voor het project O3b mPower werden ontwikkeld. Die problemen resulteerden in extra kosten voor investeringen en afschrijvingen. Toch zijn zowel SES als OneWeb ervan overtuigd dat hun strategieën uiteindelijk door de markt zullen worden omarmd.

“Het is onmogelijk om Starlink op één dag tijd te vervangen”, wierp Adel Al-Saleh, topman van SES, op. “Maar op de langere termijn moet Europa in die opdracht toch wel slagen. Een netwerk met één baan is niet veerkrachtig genoeg. Er zijn meerdere banen nodig om de nodige flexibiliteit, als back-up en om verkeer te kunnen verplaatsen, te kunnen bieden.”

Waarnemers merken op dat de inzet nu ook groter is. Er wordt nu gepoogd om de lappendeken van de industrie hechter te maken. “Het nieuwe landschap herpositioneert Eutelsat en SES als essentiële onderdelen van een soevereine Europese defensie-infrastructuur”, verduidelijkt Aleksander Peterc, onderzoeker bij het bureau Bernstein. Er wordt aan toegevoegd dat elk voorstel voor Oekraïne waarschijnlijk een combinatie van satellieten in lage, medium en hogere banen rond de aarde zal bevatten. “Dit zal in wezen een test voor Iris² zijn”, merken de analisten op. 

OneWeb van Eutelsal wordt daarbij als een belangrijk onderdeel van elke mogelijke Oekraïense oplossing genoemd. “De capaciteit van dat netwerk is echter veel beperkter”, werpen de experts op. “OneWeb heeft ongeveer 630 satellieten in een baan om de aarde. Op grotere hoogten is de latentie van OneWeb bovendien iets groter. De satellieten hebben er meer vermogen nodig, waardoor antennes en ruimtevaartuigen groter en duurder worden.”

Er wordt aan toegevoegd dat de terminals van OneWeb, ontworpen voor bedrijven en overheden in plaats van consumenten, ook omvangrijker en complexer zijn. Er moet mee rekening gehouden worden dat een terminal van OneWeb tussen 5.000 dollar en 10.000 dollar kost. “De harde realiteit is dat de terminals een grote blokkade vormen voor een Europees alternatief dat Starlink kan beconcurreren”, beklemtoonde James Trevelyan, vice-directeur van Speedcast, een bedrijf dat capaciteit verkoopt op de netwerken van zowel Starlink als OneWeb.

Geloof in mogelijkheden

Een aantal kenners van het netwerk van OneWeb zegt echter in de mogelijkheden van het bedrijf te geloven. “Er komen kleinere terminals op de markt”, werpen zij op. “Bovendien vereisen niet alle behoeften van Oekraïne de beperkte latentie van een lage baan om de aarde. Sommige diensten zouden kunnen worden afgehandeld door satellieten in verschillende banen of door het initiatief Govsatcom van de Europese Unie, dat de veilige communicatiecapaciteit van de lidstaten bundelt en aan geautoriseerde gebruikers beschikbaar stelt. 

Hisdesat, een dochteronderneming van Hispasat, werkt met de ultraveilige Spainsat NG I, die volgens Panduro voor Oekraïne als een communicatie-ruggengraat zou kunnen fungeren. Daarnaast is er ook nog Govsat, een joint-venture tussen SES en de Luxemburgse overheid, dat met GovSat-1 over een satelliet voor militair gebruik beschikt. Verder kan worden beroep gedaan op Konnect VHTS van Eutelsat, dat voor een geostationaire baan is ontwerpen en gebruikt kan worden bij breedband voor consumenten. Activiteiten die niet gevoelig zijn voor latentie, zouden bovendien naar andere banen kunnen worden omgeleid om capaciteitsbeperkingen te verlichten.

“Maar een Europees alternatief met meerdere banen en meerdere netwerken zou nog steeds complexer en duurder zijn dan Starlink en integratie over verschillende systemen vereisen”, werpen de experts op. “Er is ook de vraag hoeveel capaciteit Europese operators hebben die niet al door Oekraïne wordt gebruikt.” Thépaut merkt daarbij op dat Europa weliswaar over veel bijzonder veilige activa beschikt, maar wel de totale capaciteit mist die Starlink aan Oekraïne kan bieden, namelijk het vermogen om gigabit aan bandbreedte te leveren.

“De wens van de Europese Commissie om een Europees alternatief voor Starlink uit te bouwen, bood de sector een onverwachte kans, maar dat proces zal niet gemakkelijk zijn en het zal niet genoeg zijn om vragen over de toekomst van de Europese satelliet-operatoren op langere termijn op te lossen”, beklemtoonde Pierre Lionnet, onderzoeksdirecteur bij de sectororganisatie ASD Eurospace.

De toekomstige intrede van Project Kuiper, waarmee ook Amazon diensten in een lagere baan rond de aarde wil aanbieden, in de markt, zal volgens vele analisten de prijsniveaus en de concurrentie verder verstoren. “Wanneer dat gebeurt, kunnen de Europese bedrijven met een echt probleem worden geconfronteerd”, betoogde Trevelyan. “Hun huidige technologie blijft immers inferieur.”

Meer over dit onderwerp:

• Europese Unie begint officieel aan concurrent voor Starlink
• Eutelsat sluit akkoord met Airbus voor bouw honderd satellieten
• Europa op zoek naar alternatieven om Starlink te negeren
• Europese Unie werkt aan eigen netwerk spionage-satellieten
• Starlink kondigt superieure downloadsnelheden aan
• Afkeer van Elon Musk wordt een stimulans voor Europese ruimtevaart
• Eutelsat wil satelliet-activiteit in Oekraïne uitbreiden
• Britten krijgen nog dit jaar smartphone-services per satelliet
• Defensie Europese Unie moet ook ruimtevaart omvatten
• Verenigde Naties vragen sterkere verdediging satellietnavigatie

Zweden zal zijn defensiebudget tegen het einde van dit decennium tot 3,5 procent van het nationale bruto binnenlandse product. Dat heeft Ulf Kristersson, premier van Zweden, aangekondigd. Zweden wordt hiermee het jongste Europese land dat een forse verhoging van zijn defensiebudget voorstelt. Gewezen wordt naar de oorlog tussen Rusland en Oekraïne en toenemende onzekerheid over de verdere militaire banden tussen Europa en de Verenigde Staten.

Op dit ogenblik vertegenwoordigt het Zweedse defensiebudget 2,4 procent van het bruto binnenlandse product van het land. De verhoging zal grotendeels door leningen worden gefinancierd. “Dit is de grootste herbewapening van de Zweedse defensie sinds de periode van de Koude Oorlog”, vertelde Kristersson.

Vele Europese landen nemen initiatieven om hun militaire uitgaven te verhogen. Daarmee wordt ingespeeld op de dubbele dreiging van Russische agressie en de waarschuwing van de Amerikaanse president Donald Trump dat de Europese landen een groter deel van de last voor hun eigen verdediging op zich moeten nemen.

Lidstaten van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (Navo) die zich aan een mogelijk front met Rusland – zoals Estland, Litouwen en Polen – bevinden, willen vanaf volgend jaar allemaal 5 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie besteden. Dat niveau ligt in lijn met de meest agressieve militaire eisen die Donald Trump de lidstaten van de Navo heeft voorgelegd. Algemeen wordt verwacht dat op de top van de Navo deze zomer in Den Haag, de doelstelling voor de militaire bestedingen van de lidstaten wellicht van de huidige 2 procent naar ongeveer 3,5 procent zal worden opgevoerd.

Kristersson erkende dat het huidige budget van Zweden voor militaire uitgaven niet voldoende was. “Verwacht mag worden dat de Navo – maar vooral de Europese lidstaten van de militaire alliantie – de volgende jaren een grote stap voorwaarts zal moeten zeggen”, benadrukte de Zweedse premier. “We dringen er in Europa op aan dat de militaire doelstellingen worden opgevoerd. Er moet daarbij wellicht gestreefd worden naar een niveau tussen 3 procent en 4 procent.”

Vredesdividend

Zweden is er al lang trots op al meer dan tweehonderd jaar geen oorlog te hebben gevoerd. Tot voor kort hanteerde het land ook een neutraal militair statuut. Maar de aanval van Rusland op Oekraïne in 2022 leidde tot een complete ommekeer in zowel de publieke opinie als het politieke denken. Vorig jaar werd Zweden daarbij de tweeëndertigste lidstaat van de Navo.

Het Scandinavische land heeft de uitgaven voor defensie de jongste jaren al aanzienlijk verhoogd. Voordien was er sprake van decennia onderinvestering. Dat werd bestempeld als een vredesdividend door de militaire neutraliteit van het land. Inmiddels heeft Zweden ook al Gotland, het strategisch belangrijke eiland in de Oostzee, geremilitariseerd.

Diplomaten zeggen dat Zweden in de nieuwe defensieplannen van de Navo voor het Scandinavische en Baltische gebied vooral een logistieke functie zou krijgen om frontlinies elders te ondersteunen. Het land heeft met het conglomeraat Saab, gecontroleerd door de familie Wallenberg, echter wel een belangrijk defensiebedrijf. Zweden is op militair vlak vooral gespecialiseerd in gevechtsvliegtuigen, verkenningsvliegtuigen en de verdediging tegen de activiteit van vijandige duikboten.

Kristersson zei dat Zweden tegen 2035 ongeveer 300 miljard kroon (30 miljard dollar) zou lenen om de herbewapening te financieren. Zweden kan rekenen op een lage schuldgraad, waardoor het land voldoende ruimte heeft om bijkomende leningen op te nemen.

Meer over dit onderwerp:

• Nato zal eventuele aanval van Rusland op Polen vergelden
• Topman Nato wil verdere coalitie Verenigde Staten en Europa
• Europese landen moeten militaire samenwerking verbeteren
• Europa wil investeringen in militaire projecten vergemakkelijken
• België moet militaire budgetten verder opdrijven
• Europa moet militaire producten van eigen bodem kopen
• Europese burgers willen meer investeringen in defensie
• Europese Unie reserveert 800 miljard euro voor defensie
• Concessies nodig voor militaire samenwerking Verenigd Koninkrijk en Europese Unie
• Amerikaanse wapens van Europese landen mogelijk nutteloos

Het Panamakanaal gaat bijzondere slots reserveren voor schepen met een lage uitstoot van broeikasgassen. Dat heeft de Panal Canal Authority, de beheerder van de strategische waterweg, aangekondigd. De nieuwe regeling wordt in de eerste week van oktober dit jaar van kracht. Volgens de beheerder sluit het programma aan bij de ontwikkelingen in de sector. Er wordt aan toegevoegd dat de maatregel de klanten moet stimuleren om verder aan de decarbonisatie van hun activiteiten te werken.

Vanaf 5 oktober 2025 zal het Panamakanaal de eerste fase van een wekelijkse NetZero Slot voor Neopanamax-schepen implementeren. Volgens de Panama Canal Authority zal deze slot worden aangeboden met een wedstrijd die dertig dagen voor de transitdatum wordt gehouden, in plaats van het huidige veilingprogramma voor slots. Het zal echter worden toegewezen aan schepen die zijn uitgerust met motoren die brandstof gebruiken met een koolstofintensiteit – van extractie tot verbranding – van minder dan 75 gram koolstofdioxide per megajoule.

“Door investeringen te stimuleren in schepen die gebruik kunnen maken van koolstofarme brandstoffen en energiezuinige technologieën, erkennen en belonen we onze klanten die de transitie naar een duurzamere toekomst leiden”, beklemtoonde Ilya Espino de Marotta, verantwoordelijke duurzaamheid bij de Panama Canal Authority. “Deze stap sluit aan bij andere initiatieven die worden ontwikkeld vanuit de ambities van de Panal Canal Authority om een bijdrage te leveren aan de wereldwijde doelstellingen rond de efficiëntie van maritieme operaties en tegelijkertijd de ecologische voetafdruk van zijn activiteiten te verkleinen.”

Gegarandeerde transittijd

Met het initiatief NetZero Slot bevestigt het Panamakanaal zijn engagement tegenover de bevordering van een milieuvriendelijker en duurzamer maritiem transport. De maatregel moet de gebruikers van de waterweg bovendien helpen om tegen het midden van deze eeuw klimaatneutraal te opereren. De rederijen die in het project stappen krijgen de mogelijkheid om de transitdatum binnen de aangeboden week te kiezen. De schepen kunnen bovendien genieten van een gegarandeerde transittijd van maximum vierentwintig uur.

De Panal Canal Authority hoopt dat zijn inspanningen op het gebied van duurzaamheid verder zullen worden ondersteund door de ontwikkeling van regionale infrastructuur en logistiek die een gestage vooruitgang naar wereldwijde doelstellingen op het gebied van decarbonisatie mogelijk maken. Een tweede fase, die volgend jaar zou worden doorgevoerd, zal op een latere datum worden aangekondigd.

De regering van Panama blijft volhouden niet met de Verenigde Staten te zullen onderhandelen over de exploitatie van het kanaal. De Amerikaanse president Donald Trump heeft aangekondigd de controle over het Panamakanaal te zullen overnemen. Volgens Trump wordt de waterweg door China gecontroleerd en moeten Amerikaanse schepen voor een doorvaart te veel betalen. De regering van Panama beklemtoonde de soevereiniteit van het kanaal en ontkende de Amerikaanse betichtingen over een Chinese overheersing.

Meer over dit onderwerp:

• CK Hutchinson verkoopt terminals Panamakanaal aan Amerikaans investeerder
• China verbiedt handel met eigenaar van conglomeraat CK Hutchinson
• Geopolitieke spanningen rond controle Panamakanaal blijven aanhouden
• Damproject moet watervoorziening Panamakanaal garanderen
• Ook routes drugskartels Colombia en Mexico passeren langs Panamakanaal
• Donald Trump wil strategie voor volledige toegang tot Panamakanaal
• Panamakanaal denkt aan aanleg pijpleiding voor gastransport
• Containertrafieken Panamakanaal vorig jaar met 15,1 procent gestegen
• Donald Trump herinnert Panama aan imperialistisch verleden Verenigde Staten
• Panamakanaal verleent Chinese schepen geen gratis doorgang

De Amerikaanse president Donald Trump heeft zijn claims op Groenland opgevoerd. Voorafgaand aan een controversieel bezoek van de Amerikaanse vice-president JD Vance, beklemtoonde Trump dat voor de internationale veiligheid de Verenigde Staten de controle over het eiland, momenteel een onafhankelijk gebied van Denemarken, moesten overnemen.

Sinds hij in januari in de Verenigde Staten opnieuw aan de macht kwam, heeft Trump herhaaldelijk volgehouden de annexatie van Groenland te willen. Bovendien weigerde hij daarbij een eventueel gebruik van geweld uit te sluiten. “We hebben Groenland nodig voor internationale veiligheid en zekerheid”, benadrukte Trump. “We hebben Groenland nodig. We moeten dat gebied hebben.”

Groenland, dat streeft naar onafhankelijkheid van Denemarken, heeft grote voorraden onontgonnen minerale en oliereserves, hoewel de exploratie van olie en uranium er verboden zijn. Het eiland is ook strategisch gelegen tussen Noord-Amerika en Europa en is betrokken bij de toenemende Amerikaanse, Chinese en Russische interesse in het Noordpoolgebied, waar de klimaatverandering een aantal nieuwe zeeroutes opent.

Trump erkende niet te weten of de Groenlanders daadwerkelijk bij de Verenigde Staten willen horen, maar ze moeten volgens hem overtuigd worden de stap te steunen. “De Verenigde Staten moeten de controle over Groenland verwerven”, beklemtoonde Trump. “Het is immers niet mogelijk om zonder Groenland een ??groot deel van deze aarde, niet alleen de Verenigde Staten, goed te verdedigen.”

Pituffik Space Base

De opmerkingen van Trump kaderen in het geplande bezoek van de Amerikaanse vice-president JD Vance aan de Pituffik Space Base, een Amerikaanse militaire basis op Groenland. Oorspronkelijk was het bezoek van Vance aan Groenland veel breder gepland, maar dat was op zware kritiek onthaald bij zowel de Deense premier Mette Frederiksen als de Groenlandse eerste minister Mute Egede. Daarbij werd gewag gemaakt van buitenlandse inmenging. Egede benadrukte bovendien geen uitnodiging voor een bezoek – privé of officieel – te hebben verstuurd.

Lars Lokke Rasmussen, Deens minister van buitenlandse zaken, gaf aan tevreden te zijn dat het bezoek uiteindelijk is beperkt tot de Amerikaanse ruimtebasis. De Pituffik Space Base, voorheen bekend als Thule Air Base, is de meest noordelijke militaire installatie van de Verenigde Staten en ondersteunt missies op het gebied van raketverdediging en ruimtebewaking.

Volgens opiniepeilingen steunen de meeste Groenlanders onafhankelijkheid van Denemarken, maar geen annexatie door Washington. Marc Jacobsen, docent diplomatie aan het Royal Danish Defense College, noemde het besluit om het bezoek van de Verenigde Staten te beperken een de-escalatie van de problemen. “Men komt niet naar een land wanneer men er niet welkom blijkt”, beklemtoonde hij. Jacobsen voegde eraan toe dat de geplande anti-Amerikaanse demonstratie in Sisimiut, na een soortgelijk protest in de hoofdstad Nuuk midden maart, eveneens een rol heeft gespeeld in het besluit van Vance om het bezoek te beperken.

Meer over dit onderwerp:

• Opmerkelijk grotere toeristische belangstelling voor Groenland
• Donald Trump wil maritieme dominantie China breken
• Noordpoolgebied kan cruciaal element zijn in nieuwe wereldorde
• Groenland is op strategisch vlak een cruciaal territorium
• Groenlandse politieke leiders eensgezind tegenover dreigingen Trump
• Groenland kan mogelijk een grote uraniumreserve openen
• Groenlandse mijnbouw heeft garanties van klanten nodig
• Denen doen Verenigde Staten voorstel om Californië te kopen
• JD Vance wil alleen veiligheid Pituffik Space Base controleren
• Expansionisme Trump vormt grote bedreiging voor charter van de Verenigde Naties

De jaarlijkse omzet van de Chinese autobouwer Byd overschrijdt voor de eerste keer de grens van 100 miljard dollar. Het bedrijf profiteert van de stijgende vraag naar plugin-hybrides op de binnenlandse markt. Byd domineert de Chinese markt voor elektrische wagens en gaat door met zijn overzeese expansie.

Byd realiseerde het voorbije jaar een omzet van 777 miljard yuan (107 miljard dollar). Dat vertegenwoordigde een stijging met 29 procent tegenover het jaar voordien. De nettowinst van de Chinese groep steeg met 34 procent tot 40 miljard yuan. In tegenstelling tot zijn Amerikaanse rivaal Tesla, die alleen volledig elektrische voertuigen verkoopt en vorig jaar een omzet van $ 98 miljard dollar rapporteerde, kon Byd profiteren van de heropleving van de Chinese vraag naar hybride voertuigen.

Na een jarenlange prijsoorlog in China, de grootste markt voor elektrische voertuigen in de hele wereld, is Byd ook begonnen met een alternatieve prijsstrategie. In het verleden werd daarbij voor een agressieve aanpak gekozen om marktaandeel te winnen, maar inmiddels is overgeschakeld op een scenario om de winstgevendheid te vergroten.

“Toonaangevende spelers op de markt, waaronder Byd, zijn afgestapt van een benadering die volumes boven de prijs verkoos”, verduidelijkt Serena Shen, autospecialist bij S&P Global Mobility. “In plaats daarvan proberen ze de verkoopprijzen te verhogen door hun modellen te innoveren en te updaten.”

Geavanceerd rijsysteem

De resultaten sluiten een opmerkelijke twaalf maanden af ??voor de Chinese groep, die dit jaar heeft geprobeerd zijn assortiment aantrekkelijker te maken door verschillende nieuwe technologieën te introduceren, waaronder het God’s Eye, een geavanceerd rijsysteem. Wang Chuanfu, oprichter van Byd, onthulde onlangs een nieuw systeem voor het laden van batterijen, waarmee klanten volgens het bedrijf hun elektrische voertuigen in vijf minuten tijd kunnen opladen.

Byd zet ook een agressieve expansie buiten China voort, waarbij het bedrijf erop gokt om op markten van Europa tot Zuidoost-Azië traditionele autofabrikanten zoals Volkswagen en Toyota op het vlak van prijzen te kunnen beconcurreren. Byd verkoopt momenteel meer dan 4 miljoen wagens per jaar. Op de buitenlandse markt wordt een afzet van 400.000 exemplaren wordt gerealiseerd. 

Vorige maand haalde Byd bijna 6 miljard dollar op om zijn groei buiten China te financieren. De groep, die in januari en februari in de export van autofabrieken in China een aandeel van ongeveer 16 procent had, opende in juli van vorig jaar fabrieken in Thailand en Oezbekistan.

Byd staat op het voorplan van een hausse in de export van Chinese duurzame technologie. Naast auto’s produceert het bedrijf een reeks energiegerelateerde technologieën, waaronder lithiumbatterijen voor een grootschalige opslag van energie en zonnepanelen. De opkomst van Byd heeft bij westerse autofabrikanten en regeringen een toenemende onrust gecreëerd over de vooruitgang die China op het gebied van batterijtechnologie heeft geboekt. De Europese Unie heeft vorig jaar hoge tarieven opgelegd aan Chinese elektrische voertuigen, een stap die volgde op een onderzoek dat de Chinese regering oneerlijke steun aan de industrie zou verlenen.

De internationale ambities van Byd hebben verder ook vragen opgeroepen over de manier waarop het bedrijf om zal gaan met strengere normen op het gebied van arbeid en leefmilieu. Een ontwikkeling van 1 miljard dollar in Brazilië werd in december van vorig jaar nog vertraagd toen de lokale autoriteiten de bouw stillegden omdat werknemers aan onaanvaardbare arbeidsomstandigheden werden onderworpen. Byd ontsloeg vervolgens een Chinese aannemer en benadrukte een nultolerantie hanteerde voor inbreuken tegen de lokale wetten en menselijke waardigheid.

Meer over dit onderwerp:

• Hyundai investeert 21 miljard dollar in Amerikaanse fabrieken voor autostaal
• Chinese autobouwer Xiaomi haalt 5,5 miljard dollar op
• Japanse autobouwer Mazda kondigt kostenbesparing aan
• Canada sluit Tesla uit van incentives voor elektrische wagens
• Audi schrapt 7.500 banen in administratie en ontwikkeling
• Honda en Suzuki treden toe tot emissiepool van Tesla
• Elon Musk vraagt werknemers Tesla aandelen vast te houden
• FBI start onderzoek naar geweld en vandalisme tegen Tesla
• Rivian kondigt aan divisie microbiliteit te verzelfstandigen
• BMW en Alibaba werken aan artificiële intelligentie voor automarkt

Het ruimtevaartbedrijf Starlink zal zijn dominantie op de markt voor internetsatellieten verder verstevigen en zal zijn inkomsten dit jaar kunnen opvoeren, maar de banden van eigenaar Elon Musk met Donald Trump, de president van de Verenigde Staten, blijken uiteindelijk geen troef te zijn, maar dreigen steeds meer een belemmering te vormen voor de wereldwijde uitrol van de onderneming. Dat hebben een aantal experts tegenover de Britse zakenkrant Financial Times gezegd.

Spacex, het moederbedrijf van Starlink voert momenteel gesprekken met een aantal landen, waardoor het netwerk in totaal ruim één miljard nieuwe potentiële gebruikers zou kunnen krijgen. Er lopen momenteel onderhandelingen met onder meer Turkije, Marokko en Bangladesh. Daarnaast wordt er ook vooruitgang wordt geboekt om bij de gesprekken in andere grote markten, zoals India, een wettelijke goedkeuring te verwerven.

De alliantie van Musk met Trump heeft daarnaast ook een aantal wettelijke obstakels en monopoliebeperkingen, die door de regering van voormalig Amerikaans president werden bestudeerd, weggenomen. Hierdoor is voor Starlink de weg voor een aantal lucratieve Amerikaanse federale contracten vrijgemaakt. De diensten van Starlink werden de voorbije weken in het Witte Huis geïnstalleerd. Daarnaast heeft Howard Lutnick, Amerikaans minister van handel, gelobbyd om Starlink te laten gebruiken voor de uitrol van het project Broadband Equity, Access and Deployment (Bead) dat de landelijke regio’s van de Verenigde Staten een brede waaier internetdiensten moet bieden en een waarde heeft van 42 miljard dollar.

Maar de politieke escapades van Elon Musk beginnen anderzijds voor de wereldwijde uitbreidingsplannen van Starlink een belemmering te vormen. Die diensten van Starlink moeten in het buitenland immers door nationale toezichthouders worden goedgekeurd en in die landen vragen steeds meer politici zich af of Musk wel een betrouwbare partner is. 

De voorbije weken heeft een Canadese provincie een contract met Starlink verscheurd uit protest tegen Amerikaanse importheffingen. Bovendien heeft Musk een scherpe confrontatie gehad met Europese politici die Starlink in Oekraïne helpen financieren als onderdeel van de plannen van het land om zich tegen Rusland te verdedigen. Daarop zijn de Europese landen op naar alternatieven voor Starlink op zoek gegaan.

“Er lijkt in het landschap van de satellietcommunicatie een potentieel tektonische verschuiving, aangewakkerd door geopolitiek, aan de gang te zijn”, beklemtoonde Edison Yu, analist bij Deutsche Bank. “Starlink heeft in de sector nog steeds een duidelijke dominantie, maar is niet langer de enige partij op de markt.”

Ongeveer de helft van het nettovermogen van Elon Musk, dat in totaal nog 314 miljard dollar, is nu aan Spacex verbonden. Het belang van 20 procent dat de miljardair in autobouwer Tesla aanhoudt, is tot 100 miljard dollar gedaald. Morgan Stanley schat dat Starlink dit jaar 16,3 miljard dollar aan inkomsten zal genereren. Dat betekent een stijging van 74 procent ten opzichte de omzet van 9,3 miljard dollar die vorig jaar werd gerealiseerd. Starlink had vorig jaar 4,65 miljoen abonnees. Eind dit jaar zou dat echter tot 7,8 miljoen gebruikers kunnen oplopen.

De raketlanceringen van Spacex zullen dit jaar volgens de ramingen 5,8 miljard dollar aan inkomsten genereren. Dat betekent een stijging met 20 procent tegenover de omzet van 4,9 miljard dollar die vorig jaar werd gerealiseerd. “Hoewel het succes van Spacex begon met een intensieve lanceeractiviteit, zal Starlink zich wellicht tot de belangrijkste motor van de groei en de winstgevendheid van het ruimtevaartconcern van Musk ontplooien”, beklemtoonde Adam Jonas, analist bij Morgan Stanley.

Starlink heeft aangegeven inmiddels meer dan 7.000 satellieten in een lage baan om de aarde te hebben geplaatst en daarmee 118 landen te bedienen. De service is vooral populair in minder ontwikkelde of afgelegen gebieden die niet op glasvezelnetwerken zijn aangesloten. Starlink heeft contracten gewonnen met grote luchtvaartmaatschappijen zoals Qatar Airways en Air France, scheepvaartgroepen zoals Mediterranean Shipping Company (MSC) en Maersk en cruiserederijen zoals Cunard en Carnival.

Ongeveer een kwart van de inkomsten van het bedrijf zijn echter uit overheidscontracten afkomstig. Volgens Amerikaanse documenten heeft Starlink bij de overheid van de Verenigde Staten al 39 verschillende contracten, voor een totale waarde van ongeveer 3,5 miljard dollar, afgesloten. Die akkoorden omvatten ook meerdere militaire contracten met het Amerikaanse ministerie van defensie.

Donald Trump

Onder de regering van Donald Trump hoopt Starlink zijn activiteiten verder te kunnen uitbreiden. Drie jaar geleden besliste de Amerikaanse Federal Communications Commission een contract ter waarde van 900 miljoen dollar voor het bedrijf te blokkeren. Jessica Rosenworcel, voormalig voorzitter van de Federal Communications Commission wees er daarbij vorig jaar nog op dat de economie geen voordelen heeft aan monopolies.

Donald Trump heeft echter beslist de aanpak van de Federal Communications Commission te herzien. Bedoeling daarbij is om de beperkingen die Starlink zou ervaren bij de aanleg van een afzonderlijk breedbandprogramma voor landelijke gebieden, op te heffen. Daarbij werd onder meer de introductie van een technologie-neutrale benadering ingevoerd. Die optie moet immers de voorkeur voor glasvezelnetwerken wegwerken. Maar nu Musk zijn ambities buiten zijn Amerikaanse thuismarkt wil uitbreiden, hebben zijn nabijheid tot Donald Trump en zijn ongefilterde opmerkingen op sociale media Starlink tot een doelwit gemaakt.

Doug Ford, de premier van Ontario, schrapte recent een deal van 100 miljoen dollar met Starlink als reactie op Amerikaanse invoerheffingen. Ford merkte daarbij op dat Ontario geen zaken zal doen met individuen die erop gebrand zijn de Canadese economie te vernietigen. Ook in Zuid-Afrika botste Starlink op problemen, nadat Musk de wetten die de zwarte bevolking een grotere economische macht moeten bezorgen, openlijk racistisch had genoemd. In Brazilië leidde een ruzie over verkeerde informatie op het sociale mediaplatform X, eveneens in handen van Musk, er bijna toe dat Starlink in het land werd verboden.

Daarnaast werd Starlink ook met negatieve reacties geconfronteerd in onder meer Italië, terwijl Oekraïne voor het bedrijf eveneens een heet hangijzer is geworden. Oekraïne is van de alomtegenwoordige terminals van Starlink afhankelijk geworden. Er zouden in het land bij het leger, ziekenhuizen, bedrijven en hulporganisaties meer dan 40.000 terminals van het bedrijf operationeel zijn. Spacex dekte oorspronkelijk de kosten van de dienst, maar dat is inmiddels overgenomen door Polen en het Amerikaanse ministerie van defensie. Het Pentagon heeft nog tot 2027 een contract van 537 miljoen dollar met Spacex om diensten te leveren aan Oekraïne. 

Nadat Musk echter op zijn sociale netwerk X had gezegd dat Starlink de ruggengraat van het Oekraïense leger was en dat de hele Oekraïense frontlinie zou instorten indien de dienst zou worden uitgeschakeld, waarschuwde Radoslaw Sikorski, de Poolse minister van buitenlandse zaken, mogelijk gedwongen te zullen worden om naar andere leveranciers te zoeken als Spacex een onbetrouwbare leverancier zou blijken te zijn.

Dat leverde Sikorski prompt een tirade op van Musk, die duidelijk maakte dat er voor Starlink geen vervanging was. Later merkte Musk wel op dat Spacex zijn terminals in Oekraïne nooit zou uitschakelen of dat de dienst nooit als een onderhandelingsmiddel zou worden gebruiken.

Masao Dahlgren, onderzoeker bij het Center for Strategic and International Studies, zei dat er voor Europese aanbieders ruimte was om een gedeelte van de markt te veroveren, maar wierp op dat Spacex waarschijnlijk als dominante aanbieder niet van de troon zou worden gestoten, tenzij een rivaal een geavanceerder product zou kunnen ontwikkelen. Volgens Dahlgren was Starlink als de spil in het rad van de Oekraïense oorlogsinspanning.

Het zou volgens analisten in een aantal landen ook niet gemakkelijk zijn om de samenwerking met Starlink stop te zetten. Voor veel bedrijven en particulieren is de dienst immers nagenoeg onmisbaar geworden. Bij een eventueel verbod zouden klanten bovendien de apparatuur in het buitenland kunnen kopen en importeren.

Meer over dit onderwerp:

• Kritiek op mogelijke samenwerking Italiaanse regering en Starlink
• Toegang tot India kan voor Starlink belangrijke hefboom betekenen
• Starlink sluit in India contracten met Jio en Airtel
• Starlink krijgt goedkeuring voor aanbod in Vietnam
• Amazon Kuiper gaat met activiteiten in Indonesië van start
• Europese Unie zoekt naar alternatieven voor Starlink in Oekraïne
• Eutelsat bereid om in Oekraïne Starlink te vervangen
• Doge probeert overheidscontracten naar Starlink toe te schuiven
• Zelfdestructieve neigingen Musk kunnen ook Donald Trump raken
• Europa heeft zes mogelijke alternatieven voor Starlink

De doelstellingen van de luchtvaart om tegen het midden van deze eeuw een klimaatneutrale industrie te worden, zijn mogelijk in gevaar. Dat heeft Guillaume Faury, chief executive van de Europese vliegtuigbouwer Airbus gezegd. Maar hij waarschuwde wel dat duurzaamheid voor de luchtvaartsector een absolute doelstelling blijft.

Airbus heeft onlangs aangekondigd zijn plannen om commerciële vliegtuigen op waterstof en elektrisch aangedreven luchttaxi’s (evtols) te bouwen, uit te stellen. Guillaume Faury gaf tijdens de jaarlijkse Airbus Summit toe dat het doel van de wereldwijde luchtvaartindustrie om de uitstoot van koolstofdioxide tegen 2050 te elimineren, mogelijk in het gedrang zou kunnen komen. “Ik denk niet dat we er verkeerd aan doen om tegen het midden van deze eeuw een klimaatneutrale industrie na te streven”, beklemtoonde Faury. “Misschien kost het wat meer tijd, maar laten we niet verlegen zijn in de ambitie.”

Net zoals andere fabrikanten heeft Airbus geïnvesteerd in alternatieven voor traditionele vliegtuigbrandstoffen. Daarbij wordt onder meer gemikt op waterstof, dat volgens de Europese vliegtuigbouwer als brandstof zou kunnen worden gebruikt om aangepaste gasturbines aan te drijven, met behulp van brandstofcellen zou kunnen worden omgezet in elektrische energie of zelfs zou kunnen worden gebruikt om duurzame of synthetische vliegtuigbrandstof te produceren.

Maar Airbus heeft in februari zijn programma ZeroE teruggeschroefd. Dat project heeft sinds 2020 voor de ontwikkeling gezorgd van vier vliegtuigen die door waterstof werden aangedreven. Plannen om deze aandrijfsystemen op een aangepaste Airbus A380 te testen, zijn naar verluidt geschrapt. Volgens Franse vakbonden kan de geplande eerste vlucht van Airbus met een commercieel model op waterstof – dat oorspronkelijk voor 2035 was aangekondigd – mogelijk vijf tot tien jaar worden uitgesteld.

Faury benadrukte dat Airbus in staat is om met het project ZeroE realistische vliegtuigen te bouwen, maar wees erop dat hierbij ook realistisch moet worden omgesprongen. “Zonder een geschikt regelgevingskader en een duurzame waterstofproductie zijn deze vliegtuigen nog niet levensvatbaar”, waarschuwde hij. Hij merkte daarbij op dat Airbus niet met een Concorde op waterstof wil worden geconfronteerd. Hij verwees daarbij naar het kortstondige tijdperk van het supersonische Brits-Franse passagiersvliegtuig Concorde, dat nooit de gestelde verwachtingen heeft kunnen inlossen. Airbus brak in januari ook de ontwikkeling van zijn volledig elektrische luchttaxi CityAirbus NextGen af.

Financieel en zakelijk risico

Faury benadrukte verder dat het volgende narrowbody-vliegtuig van Airbus eerder evolutionair dan revolutionair zal zijn. “We zijn er absoluut van overtuigd dat duurzame energie een oplossing is voor de toekomst van de luchtvaart, maar er moet nog wel meer werk worden verzet”, beklemtoonde hij.

De veranderende prioriteiten van Airbus weerspiegelen ook een aantal stromingen in de luchtvaartindustrie, die waterstof misschien niet meer als de definitieve oplossing voor een duurzame toekomst van de sector bestempelt. In een rapport melden een aantal Europese luchtvaartbedrijven in februari dat vliegtuigen op waterstof tegen het midden van deze eeuw de helft van de vloot voor intra-Europese vluchten zouden vertegenwoordigen. In 2021 was nog vooropgesteld dat deze vloot voor 100 procent door waterstof zou worden aangedreven.

Julie Kitcher, directeur duurzaamheid bij Airbus, beklemtoonde echter dat het dwaas zou zijn als de Europese vliegtuigfabrikant zijn duurzaamheidsinitiatieven zou opgeven. “Klimaatverandering is zowel een financieel als een zakelijk risico”, verduidelijkte Kitcher. “Daarom blijft een klimaatneutrale luchtvaart voor Airbus de uiteindelijke doelstelling. Onze partners en ook de beleidsmakers hebben daarover brede toezeggingen gedaan. De technologie biedt bovendien ook de nodige innovatie om deze duurzame doelstelling na te streven.”

Airbus kondigde tevens een driejarig partnerschap aan met de Solar Impulse Foundation. Daarbij zal Airbus zijn technologie ter beschikking stellen om een aantal dringende klimaatgebonden uitdagingen te bestuderen. Solar Impulse zal daarbij met ingenieurs van Airbus samenwerken om een vliegtuig met een dubbele romp, aangedreven door waterstof, te bouwen. Bedoeling is om dat toestel in 2028 de eerste non-stop vlucht rond de wereld op waterstof te laten uitvoeren.

Airbus gaf verder aan met Europese landen te onderhandelen over nieuwe orders op het gebied van defensie en ruimtevaart. Europa verhoogt immers zijn budgetten voor deze sectoren. Onder meer tonen de Europese landen een grote interesse in ruimtevaartactiva, gedeeltelijk om het satellietnetwerk Starlink van Elon Musk te vervangen.

Christian Scherer, hoofd van de afdeling burgerluchtvaart bij Airbus, merkte verder op dat heffingen op producten uit de luchtvaart en ruimtevaart weliswaar mogelijk voor de industrie schadelijk zouden zijn, maar het is volgens hem nog te vroeg om te beoordelen op welke manier de laatste ontwikkelingen rond de internationale handelsspanningen zich verder zouden ontwikkelen.

Meer over dit onderwerp:

• Gewezen topman Airbus wil dat Europa robotwapens ontwikkelt
• Airbus en Boeing focussen zich op plastic onderdelen voor vliegtuigen
• Boeing wil schulderkenning twee dodelijke crashes afzwakken
• Airbus denkt aan collaboratie met Thales en Leonardo voor ruimtevaart
• Topman Air India vreest nog minstens vier jaar tekort aan vliegtuigen
• Air Lease ontvangt 329 miljoen dollar voor geblokkeerde vliegtuigen
• Luchtvaartmaatschappij Gol kan faillissement bijna achter zich laten
• Verenigde Staten voeren meer vliegtuigbrandstof in
• Boeing toont zich positiever over de toekomst
• Oorlog in Oekraïne verhoogt emissies koolstofdioxide vliegtuigindustrie

Naarmate de goudprijzen steeds hoger worden, worden juweliers in Azië en het Midden-Oosten steeds meer geconfronteerd met klanten die hun oude sieraden en munten willen uitwisselen. Als deze verkoopgolf aanhoudt, kan volgens handelaars en experts mogelijk de import op de grote markten worden ondermijnd, waardoor de stijging van de goudprijzen mogelijk zou kunnen worden getemperd.

De goudprijs overschreed midden maart voor het eerst de grens van 3.000 dollar per ounce en bleef ook daarna verder stijgen. Hierdoor is de prijs van het edelmetaal dit jaar al met meer dan 15 procent gesproken, gedreven door een krachtige combinatie van politieke en financiële onzekerheid. De verbluffende prijsverhoging volgt op een stijging van bijna 30 procent die vorig jaar werd opgetekend en heeft onder meer gezorgd voor een grotere activiteit van de kopers van tweedehands goud in de Zaveri Bazaar, de grootste markt voor edelmetaal van India.

Textielhandelaar Unmesh Patel getuigde daarbij tegenover het persbureau Reuters dat hij meer dan 25 procent rendement had behaald op de verkoop van vier gouden munten van 10 gram die hij minder dan zeven maanden geleden had gekocht nadat de Indiase overheid de invoerrechten op het metaal had verlaagd.

De binnenlandse goudprijzen in India zijn met meer dan 32 procent gestegen sinds de invoerrechten in juli werden verlaagd en behalen momentee een recordhoogte van 89.796 roepies per 10 gram. “Als de prijzen het hele jaar zo hoog blijven, kan de algehele vraag in India in 2025 met meer dan 30 procent dalen,” waarschuwde Prithviraj Kothari, voorzitter van de India Bullion and Jewellers Association (IBJA). “Kopers vinden het moeilijk om de prijsstijging op te vangen.”

Trouwseizoen 

Hoewel het trouwseizoen in India in volle gang is, registreren de juweliers volgens experts momenteel minder dan de helft van hun typische klantenverkeer. Zelfs wanneer er toch aankopen worden gedaan, blijken veel klanten ervoor te kiezen ervoor om oude juwelen in te ruilen voor nieuwe sieraden, zodat de kosten kunnen worden geminimaliseerd.

India had vorig jaar een voorraad van 114,3 miljoen ton tweedehands goud. Dat cijfer zal volgens de World Gold Council dit jaar nog verder stijgen. India haalt het grootste deel van zijn goudbehoefte via import. Ook in China, de grootste consument van goud in de wereld, voert twee derde van zijn voorraden van het edelmetaal in. Goudcentra in het Midden-Oosten zien een vergelijkbare daling in de vraag. “Veel Indiase toeristen winkelen meestal in Dubai om importbelastingen te vermijden, maar zelfs zij houden zich in,” betogen handelaars uit de Golfstaat.

Ongeveer 60 procent van de vraag naar goud in de Verenigde Arabische Emiraten is bestemd voor de productie van sieraden. “Wanneer de prijzen op een hoog niveau staan, kopen consumenten producten met een lager gewicht”, beklemtoont Andrew Naylor, specialist voor het Midden-Oosten bij de World Gold Council. “Onze gegevens tonen echter dat de waarde van de sieraden die vorig jaar zijn gekocht, ondanks de lagere volumes, is gestegen.”

In China blijft de matige verkoop in de detailhandel van het voorbije jaar aanhouden. “Juweliers rekenen extra premies aan voor de vervaardiging van sieraden”, werpt Peter Fung, hoofd van de afdeling Trading bij Wing Fung Precious Metals, op. “Consumenten die geïnteresseerd zijn in fysiek goud als belegging, zullen dan ook eerder munten en baren kopen.”

Andere grote Aziatische markten hebben eveneens een daling in de vraag naar gouden sieraden opgetekend. Op de markten zijn momenteel meer verkopers dan kopers aanwezig. Consumenten stappen over op goedkopere sieraden of kiezen ervoor om hun bestaande goud te verkopen of te gebruiken als onderpand voor een lening in plaats van nieuwe aankopen te doen. 

Brian Lan, managing director bij GoldSilver Central in Singapore, getuigde dat er onlangs rond Chinatown in de Aziatische stadstaat bijna vijf winkels zijn geopend waar verguld zilver wordt verkocht. “We hebben gezien dat sommige klanten naar huis gaan en op zoek gaan naar sieraden die ze niet dragen of kapot zijn en deze producten terugbrengen om te laten liquideren,” stipte Lan aan. 

Deze trends benadrukken volgens de analisten de delicate balans tussen de rol van goud als een traditioneel cultureel product en de waarde van het edelmetaal als financieel bezit. “Er moet rekening mee worden gehouden dat de vooruitzichten voor de vraag naar sieraden somber zullen blijven, hoewel de vraag van beleggers naar het edelmetaal waarschijnlijk op een hoog niveau zal blijven”, beklemtonen de analisten.

Meer over dit onderwerp:

• Zweedse wetenschappers vinden duurzaam alternatief voor ontginning grafiet
• Experts vinden geen bewijs voor zeldzame metalen in Oekraïne
• Venezolaans Canaima National Park door illegale goudwinning bedreigd
• China voegt kobalt en koper toe aan nationale metaalreserves
• Goud blijft fusiemarkt in mijnbouw domineren
• China vindt in provincie Yunnan grote reserves zeldzame metalen
• Verenigde Staten willen nieuwe gesprekken over Oekraïense mineralen
• KoBold Metals wil in Democratische Republiek Congo lithium ontginnen
• Hogere prijzen goud en koper doen winst Zijin Mining met 52 procent stijgen
• Koperprijzen stevenen op absolute recordniveaus af

Carnival Corporation heeft zijn winstprognoses voor het lopende jaar verhoogd. Het bedrijf wijst daarvoor naar de sterke vraag naar cruises. Tegelijkertijd wordt gewaarschuwd voor een mogelijke impact van een verhoogde macro-economische volatiteit door de escalerende handelsoorlogen.

“Hoewel klanten meer dan bereid lijken om premium-reizen te boeken en aan boord aanzienlijke uitgaven te doen, kunnen de geplande invoerheffingen van de Amerikaanse Donald Trump de inflatie verder doen toenemen”, werpt Josh Weinstein, chief executive van Carnival, op. “Hierdoor zouden de uitgaven van consumenten aan discretionaire activiteiten kunnen worden belemmerd. Zelfs met onze veerkracht en sterke zichtbaarheid kunnen de huidige omstandigheden niet licht worden opgenomen.”

Ook sectorgenoot Viking Holdings had eerder al gewag gemaakt van zwakkere inkomsten en had daarbij eveneens naar macro-economische onzekerheden verwezen. De reisorganisatie AAA Travel voorspelde eind januari eveneens dat de groei van de cruisevakanties waarschijnlijk zou afkoelen. Daarmee zou een einde komen aan de hausse die de sector na het einde van de covid-pandemie heeft gekend.

Carnival verwacht echter dat de bezettingsgraad voor 2025 in lijn zal blijven met de recordniveaus die het voorgaande jaar konden worden gemeld. De rederij rekent voor het lopende fiscale jaar op een winst van ongeveer 1,83 dollar per aandeel. Eerdere prognoses hadden op een positief resultaat van ongeveer 1,70 dollar per aandeel gewezen.

Hogere prijzen

Carnival realiseerde tijdens het eerste kwartaal van dit jaar, dat eind februari werd afgesloten, een omzet van 5,8 miljard dollar. Dat vertegenwoordigde een stijging met 400 miljoen dollar tegenover dezelfde periode vorig jaar. De operationele winst liep met 38 procent op tot 1,2 miljard dollar.

De hogere omzet werd gestimuleerd door een succesvol seizoen, waarbij een kleiner aanbod aan cabines dit jaar het bedrijf toeliet om hogere prijzen aan te rekenen. Carnival maakt daarbij gewag van prijzen die elk kwartaal een historische hoogte zullen laten optekenen. De bezetting ligt volgens topman Weinstein in lijn met de records die vorig jaar werden genoteerd. “Reizigers boeken momenteel verder vooruit dan in het verleden”, benadrukte Weinstein.

“Mensen gaan zowel in goede als slechte tijden op vakantie”, verklaarde Weinstein de aanhoudende interesse voor cruises. Hij ging daarbij verder in op de boodschappen van een aantal Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen, die wijzen naar een daling in het aantal reizigers. Er heerst daarbij een vrees dat handelsoorlogen en bezuinigingen van de Amerikaanse overheid de economische groei kunnen vertragen en dat een dalende aandelenmarkt ertoe zou kunnen leiden dat rijke huishoudens minder reizen maken. Weinstein stelde echter geen vertraging te zien. “Wij zijn anders dan luchtvaartmaatschappijen en zelfs anders dan hotels”, verduidelijkte hij. “Wij vertrouwen niet op zakenreizen.”

“Mensen willen goed nadenken over de manier waarop ze hun vakantiegeld willen uitgeven”, gaf Weinstein nog aan. “Maar mensen vinden het nog belangrijker om in stressvolle tijden op vakantie te kunnen gaan.” De boekingen van Carnival strekken zich verder uit dan ooit voordien. Ook voor volgend jaar worden ongekend hoge volumes tegen hogere prijzen genoteerd. Ongeveer 80 procent van de capaciteit van 2025 is al tegen premium tarieven geboekt.

Weinstein gaf verder nog aan dat Carnival ook zijn strategische investeringen op peil houdt. Daarbij maakt hij onder meer gewag van de aanstaande opening van het eiland Celebration Key, de nieuwe bestemming van Carnival in het Caraïbisch gebied. Die opening is voorzien voor de maand juli van dit jaar. Weinstein voegde eraan toe dat een minimale capaciteitsgroei, met amper drie schepen in bestelling, het bedrijf zal helpen om zijn financiële doelstellingen voor 2026 een jaar eerder te halen.

Meer over dit onderwerp:

• Europese riviercruises kunnen nog op een grote groeimarge rekenen
• Donald Trump viseert Amerikaanse cruise-operatoren met heffingen
• Private bestemmingen moeten inkomsten cruisemaatschappijen opdrijven
• Crescent Seas mikt met vijf schepen op residentiële cruises
• Malta en Carnival sluiten akkoord over energievoorziening aan wal
• Brugge kondigt taks op cruisetoeristen aan
• Nice versoepelt beperkingen op cruisetoerisme
• Inwoners Sitka (Alaska) zullen over beperking cruisetoerisme stemmen
• Cunard neemt gerenoveerde Queen Elizabeth opnieuw in de vaart
• Senator Alaska wil dat cruises Canadese havens links laten liggen