managing21.be

Rusland zal zijn ambities voor de binnenlandse productie van passagiersvliegtuigen tegen het einde van dit decennium, heel waarschijnlijk niet kunnen realiseren. Dat hebben een aantal analisten gezegd. Daarbij wordt opgemerkt dat de Russische luchtvaartindustrie het bijzonder moeilijk vindt om alternatieven te vinden voor de samenwerking met westerse toeleveranciers, die sinds de inval van Rusland in Oekraïne de collaboratie hebben stopgezet.

Op het ogenblik dat Rusland een oorlog tegen Oekraïne begon, produceerde het land de Sukhoi Superjet, een regionaal passagiersvliegtuig. Bovendien stond Rusland op het punt om de serieproductie van zijn MC-21 – die een concurrent voor de Boeing 737 moest worden – te starten. Internationale sancties wegens de invasie in Oekraïne hebben Rusland echter van de internationale luchtvaartmarkt afgesloten.

De Tupolev TU-114 zou de Russische burgerluchtvaart moeten ondersteunen. – Foto: Tupolev

“De Russische autoriteiten verklaarden snel tegen het einde van dit decennium duizend passagiersvliegtuigen te zullen produceren om hun vloot vliegtuigen van Boeing en Airbus te vervangen”, stippen de analisten aan. “Bijna drie jaar later wordt het steeds duidelijker dat het land die doelstelling bij lange na niet zal halen. Tot op heden is er nog geen enkel toestel geleverd.”

Voor de uitbraak van de oorlog in Oekraïne en de opgelegde internationale sancties hoopte Rusland in staat te zijn opnieuw een levensvatbare commerciële luchtvaartindustrie te kunnen ontwikkelen. De westerse sancties die aan het land in 2022 werden opgelegd, hebben echter een verlammende uitwerking gehad op de Russische luchtvaartindustrie. “Rusland beschouwt zichzelf vaak als de erfgenaam van de Sovjet-Unie, maar de realiteit is heel anders”, zeggen de analisten. “Rusland heeft lang niet de industriële luchtvaartcapaciteiten van de voormalige Unie van Socialistische Sovjet Republieken (USSR).”

Buitenlandse componenten

De Superjet en de MC-21 zijn de twee belangrijkste binnenlandse regionale vliegtuigen van Rusland. “In werkelijk zijn deze toestellen slechts gedeeltelijk van Russische makelij. De turbofanmotoren van de Superjet werden gebouwd in een joint venture met het Franse concern Safran, terwijl voorzien was  dat de Yakovlev MC-21 met motoren van Pratt & Whitney zou worden uitgerust. Bovendien werd een groot deel andere componenten van het vliegtuig – zoals de avionica – eveneens uit westerse landen geïmporteerd. Geschat wordt dat tussen 55 procent en 60 procent van de kosten van de Superjet gelinkt waren aan geïmporteerde componenten.

Door de internationale sancties kan Rusland deze motoren onmogelijk te pakken krijgen. Er zijn op de internationale markt bovendien ook bijna geen alternatieven beschikbaar. Hoewel China en Brazilië niet deelnemen aan de westerse sancties tegen Rusland, gebruiken hun binnenlandse regionale vliegtuigen allemaal westerse motoren. Dit betekent dat Rusland geen andere keuze heeft dan te vertrouwen op de productie van de binnenlandse motorenfabrikant Aviadvigatel.

Rusland kondigde in 2022 aan tegen het einde van dit decennium duizend passagiersvliegtuigen te zullen bouwen. Inmiddels zijn er al bijna drie jaar verstreken, maar er lijkt volgens de analisten nog geen enkel exemplaar te zijn geproduceerd. Er blijven dan ook nog maar zes jaar om de doelstellingen te kunnen realiseren. “De leveringsdata van deze vliegtuigen zijn geleidelijk uitgesteld”, merken de analisten op. “De toekomst zal uitwijzen of nog verder uitstel zal moeten worden aangekondigd. Het is nog erger, want er is ook nog geen enkele nieuwe Tupolev Tu-214 – een gemoderniseerd vliegtuig uit het Sovjet-tijdperk dat al Russische motoren gebruikt – afgewerkt.”

Volgens de Russische krant Kommersant zou Rusland van plan zijn om tegen eind dit decennium 270 exemplaren van de Yakovlev MC-21 te produceren, maar er is nog geen enkel exemplaar geleverd. “Een audit leerde dat de beperkte capaciteit van de zes belangrijkste leveranciers Yakovlev zou toelaten slechts zes exemplaren van de MC-21 per jaar te produceren”, werd er opgemerkt. “Indien die problemen zouden worden opgelost, zou de productie van 2026 tot twaalf exemplaren per jaar kunnen worden opgevoerd. Dit betekent echter dat Rusland tot het einde van dit decennium maximaal ongeveer 72 exemplaren van de MC-21 zal kunnen vervaardigen.”

Volgens Kommersant zouden de Russische autoriteiten meer geïnteresseerd zijn in het wegsturenvan directeuren die de productiedoelen niet halen dan in het onderzoeken waarom die doelstellingen niet worden gehaald en hoe de problemen kunnen worden opgelost.

De problemen met betrekking tot de Russische burgerluchtvaart zijn diepgaand. Het land heeft een oorlogseconomie en worstelt met de leveringen van zijn strijdkrachten. Dat treft ook de Russische luchtmacht, waarvan de vloot straaljagers sinds de uitbraak van de oorlog in Oekraïne al met 25 procent – vooral vanwege verouderde vliegtuigen die niet meer in gebruik zijn – zou zijn ingekrompen. Dit betekent dat de burgerluchtvaart met het leger concurreert om eindige middelen en beperkte componenten.

“Rusland heeft niet de luxe om het probleem eindeloos uit te stellen”, stippen de analisten aan. “Rusland is qua landoppervlak het grootste land ter wereld en heeft passagiersvliegtuigen nodig om de natie bij elkaar te houden. Naarmate de oorlog langer duurt, zal de Russische burgerluchtvaart steeds meer in problemen raken. 

Het grootste deel van de huidige Russische passagiersvliegtuigen – inclusief de volledige vloot van Aeroflot – bestaat uit toestellen van Airbus en Boeing, waarvoor het land geen reserveonderdelen meer kan kopen. De helft van de Russische vloot toestellen van de Airbus A320neo/A321neo staat al wegens motorproblemen aan de grond. Verwacht dat de helft van die toestellen nooit meer zal vliegen.

Meer over dit onderwerp:

• Vliegtuigbouwer Boeing meldt vertrek van toplobbyist Ziad Ojakli
• Fusie tussen Korean Air en Asiana goedgekeurd
• Topman KLM protesteert tegen beperkingen luchthaven Schiphol
• Cathay Pacific breidt Europees netwerk uit met München en Brussel
• International Air Group tekent contract duurzame brandstoffen met Infinium