managing21.be

Noorwegen is op weg om het eerste land ter wereld te worden waar de verkoop van nieuwe auto’s met motoren op benzine of diesel wordt geweerd. Ondanks zijn enorme reserves aan olie en gas wordt het Scandinavische land al lang erkend als een wereldleider op het gebied van duurzaam transport. 

De verkoop van elektrische voertuigen in Noorwegen is gestegen van minder dan 1 procent van de totale autoverkoop in 2010 tot 88,9 procent vorig jaar. Deze trend vertoont bovendien geen enkel teken van vertraging. Cijfers van de Noorse Dienst voor Openbare Wegen, toonden dat elektrische voertuigen tijdens de eerste weken van dit jaar meer dan 96 procent van de totale verkopen van nieuwe wagens voor hun rekening namen. 

Nog slechts een kleine minderheid van de Noren koopt een nieuwe wagen met een verbrandingsmotor. – Foto: Pixabay/Andreas Lischka

Daarmee staat Noorwegen op hun punt om zijn autoverkoop exclusief elektrisch te maken. De realisatie van die doelstelling werd voor de eerste keer in 2017 naar voor geschoven, weliswaar op een niet-bindende manier. De Norwegian Electric Vehicle Association (Neva), die eigenaren van elektrische auto’s in het land vertegenwoordigt, verwacht dat Noorwegen deze doelstelling zal halen.

Volgens Christina Bu, secretaris-generaal van de Neva, waren er plannen om een ??feest te houden om die historische mijlpaal te vieren. “We hebben al veel politici en verschillende belanghebbenden uitgenodigd voor een feest op 13 februari”, betoogde Bu. “Een precies cijfer zullen we pas weten wanneer het jaar voorbij is, maar iedereen zegt dat de verkoop van elektrische wagens in 2025 op een score tussen 95 procent en 100 procent zal uitkomen. Dus in tijden als deze, waarin Donald Trump de Verenigde Staten terugtrekt uit de klimaatovereenkomst en andere duurzame initiatieven, moeten de Noorse prestaties worden gevierd.”

Naast een poging om de Verenigde Staten terug te trekken uit de historische Klimaatakkoorden van Parijs, nam Trump inmiddels al ook verschillende koolstofarme technologieën op de korrel. Dit omvatte het intrekken van het niet-bindende uitvoerende bevel van voorganger Joe Biden, dat mikte op de verkoop van 50 procent elektrische voertuig tegen het einde van dit decennium. Het bevel van de nieuwe president, dat werd bekritiseerd door voorstanders van elektrische voertuigen, was volgens Trump bedoeld om het mandaat voor elektrische voertuigen te elimineren en een echte keuzevrijheid voor de consument te bevorderen.”

Nieuwe normaal

Cecilie Knibe Kroglund, de Noorse vice-minister van transport, maakte daarbij gewag van consistente beleidsmaatregelen op lange termijn, ontworpen om de opname van elektrische voertuigen te ondersteunen – in plaats van maatregelen op te leggen om het gebruik van voertuigen met een verbrandingsmotor te verbieden – die cruciaal waren voor de transitie van het land.

Noorwegen hanteert daarbij een compleet andere strategie dan de Europese Unie of het Verenigd Koninkrijk. De Europese Unie heeft wetgeving aangenomen om de verkoop van nieuwe auto’s op fossiele brandstoffen vanaf 2035 daadwerkelijk te verbieden, terwijl het Verenigd Koninkrijk te kennen heeft gegeven de verkoop van nieuwe exemplaren van dit type wagen vanaf 2030 te zullen weren.

Om de verkoop van elektrische voertuigen te stimuleren, heeft Noorwegen voor dit type wagens onder meer een vrijstelling op btw-heffingen, kortingen op de wegenbelasting en parkeertarieven en een toegang tot busbanen ingevoerd. De Noorse overheid heeft ook zwaar geïnvesteerd in openbare oplaadinfrastructuur en veel Noorse huishoudens kunnen hun auto’s thuis opladen.

Kroglund beschreef de veranderingen als een nieuw normaal voor Noorwegen. “Transport is een groot deel van het antwoord op klimaatvriendelijke oplossingen”, betoogde de vice-minister. “We moeten er dus voor zorgen dat een deel van het succes dat we met auto’s hebben behaald, ook voor andere onderdelen van de transportsector kan worden gebruikt. Kroglund gaf daarbij aan dat Noorwegen van plan was om dit jaar volledig op elektrische stadsbussen over te stappen, terwijl zware voertuigen tegen het einde van het decennium voor 75 procent hernieuwbaar zouden worden gemaakt.

Hoewel de verkoop van nieuwe auto’s in Noorwegen bijna 100 procent elektrisch is, zijn er nog steeds veel voertuigen met verbrandingsmotoren op de weg. Bu gaf daarbij aan dat op dit ogenblik 28 procent van het nationale autopark volledig elektrisch is aangedreven. In de hoofdstad Oslo loopt dat cijfer op tot 40 procent. Volgens Bu geven vooral oudere autobestuurders in eerste instantie aan nooit een elektrische auto te zullen kopen, maar bij een overstap zich over de technologie bijzonder enthousiast blijken te tonen.

“Onze hele samenleving heeft deze mentale verschuiving doorgemaakt”, verduidelijkte Bo. “Men kan niet beweren dat Noren een duurzamer karakter hebben dan andere volkeren.” Die duurzame verschuiving is vooral te danken aan de beleidsmaatregelen, waarna de bevolking snel zijn houding tegenover de technologie heeft veranderd. Noorwegen herbergt bovendien geen lobby van autofabrikanten, wat de adoptiegraad van elektrische voertuigen in het land wellicht ten goede is gekomen. Er zijn vaak politieke debatten geweest over de voordelen van de overstap van verbrandingsmotoren. Maar partijen die zich tegen de overstap verzetten, zijn niet sterk genoeg of onvoldoende georganiseerd gebleken.”

Er is op het gebied van elektrische wagens tussen Noorwegen en de rest van de wereld een grote kloof. In de Verenigde Staten vertegenwoordigden elektrische voertuigen vorig jaar 8,1 procent van de totale autoverkoop, tegenover 7,8 procent het jaar voordien. In het Verenigd Koninkrijk was er vorig jaar sprake van een aandeel van 20 procent.

Rico Luman, sectoreconoom voor transport en logistiek bij de ING Bank, zei dat het leiderschap van Noorwegen op het gebied van elektrische voertuigen laat zien dat het mogelijk is dat andere landen dit voorbeeld volgen. “Noorwegen is een wereldwijde koploper en in dit opzicht ook een voorbeeld voor andere landen”, benadrukte Luman. “We moeten echter ook in gedachten houden dat Noorwegen een van de meest welvarende landen in Europa is, dat zich gemakkelijk meedogenloze budgetten kan veroorloven”, “Een ander punt is het feit dat energie in Noorwegen – een grote exporteur van gas en olie – relatief goedkoop is, wat elektrische voertuigen aantrekkelijker maakt. De meeste andere landen kunnen dat niveau niet halen. Denk daarbij maar aan Duitsland, dat door budgetbeperkingen uiteindelijk verplicht was om de subsidies voor elektrische wagens voor het grote publiek af te bouwen.”

Duitsland heeft eind 2023 abrupt de subsidies voor elektrische voertuigen afgeschaft na een overeenkomst om een ??begrotingscrisis te boven te komen. De regeringscoalitie van het land, die eind vorig jaar is gevallen, heeft onder druk van de dalende verkopen sindsdien ingestemd met een voorstel om enige belastingverlichting te bieden voor elektrische auto’s.

Harald Nils Røstvik, professor duurzaamheid aan de University of Stavanger, zei niet te verwachten dat Noorwegen de transitie naar elektrische wagens zal terugkomen. “Daarvoor zijn de voordelen van een elektrische auto ten opzichte van een lawaaiige dieselwagen te talrijk”, benadrukte hij. “Een elektrische wagen is stil, zuiniger en milieuvriendelijk. Voor vele bestuurders is een elektrisch voertuig bovendien een soort statussymbool. Tenslotte is de elektrische wagen ook bij het onderhoud gevoelig goedkoper. Noorwegen zal dan ook nooit terugkeren naar de grote, lawaaierige en vervuilende dieselwagens. Dat zou niet logisch zijn.”

Meer over dit onderwerp:

• Autobouwer Nikola bekijkt zijn opties voor de toekomst
• BMW verwacht over het voorbije jaar een lagere winst 
• Poolse minister vraagt aan bevolking Tesla te boycotten
• Volkswagen en Rivian zetten technologie open voor concurrenten
• Genesis stopt met verkoop van auto’s met verbrandingsmotoren