managing21.be

De klimaatverandering kan het toekomstige gebruik van satellieten bedreigen en het aantal ruimtesondes dat veilig om de aarde kan cirkelen, aanzienlijk verminderen. Dat blijkt uit een studie van het Department of Aeronautics and Astronautics aan het Massachusetts Institute of Technology. Aangevoerd wordt dat de opwarming van de aarde ervoor zorgt dat ruimteafval langere tijd boven de planeet blijft hangen, waardoor er minder ruimte is voor functionerende satellieten. Dit vormt een groeiend probleem voor het lgebruik van de ruimte om de aarde op lange termijn.

“Hoewel de toenemende concentraties van broeikasgassen die door de menselijke activiteit zijn veroorzaakt, een opwarmend effect hebben op de onderste lagen van de atmosfeer van de aarde een tegengesteld effect worden opgemerkt”, benadrukt onderzoeksleider William Parker, ruimtevaartdeskundige aan het Massachusetts Institute of Technology. “De straling van broeikasgasemissies zorgt er eveneens voor dat de bovenste atmosfeer van de aarde afkoelt. We verliezen in feite energie in de bovenste regionen van de atmosfeer en dat veroorzaakt de afkoeling en de inkrimping.”

De opwarming van de aarde kan ook de mogelijkheden van de internationale ruimtevaart ondermijnen. – Foto: ESA – D. Ducros

“Het afkoelende effect heeft voor een langdurige samentrekking van de bovenste atmosfeer gezorgd, vergelijkbaar met de manier waarop een ballon in een vriezer krimpt”, verduidelijkt Parker. “Normaal gesproken trekt de bovenste atmosfeer ruimteschroot langzaam uit de lagere baan rond de aarde. Maar het afkoelende en samentrekkende effect leidt tot minder weerstand in de thermosfeer, waardoor het ruimteschroot langer blijft hangen. Het puin vormt tevens een bedreiging voor elke actieve satelliet. Zolang dat schroot in dat gebied aanwezig blijft, is er van een aanhoudend gevaar sprake.”

Tot 40 miljoen satellieten

“Er bevindt zich momenteel tonnen puin in de lage baan van de aarde”, beklemtoont Parker. “Dat puin is ontstaan ??door botsingen of explosies van satellieten en tests met ruimtewapens die de voorbije decennia hebben plaatsgevonden. Duizenden stukken ruimteschroot bevinden zich momenteel in een baan om de aarde, maar het aantal groeit naar miljoenen exemplaren wanneer ook rekening wordt gehouden met kleinere fragmenten die kleiner zijn dan tien centimeter. Hoe langer het ruimteschroot in de bovenste atmosfeer blijft, hoe voller de ruimte wordt. De ruimte rond de aarde is echter beperkt en vormt een complexe werkomgeving.”

Volgens de onderzoekers zou de toenemende uitstoot van broeikasgassen het totale aantal satellieten dat veilig om de aarde kan draaien in een scenario met hoge emissies tegen het einde van de eeuw met 66 procent kunnen verminderen. “Dat is het equivalent van 25 miljoen tot 40 miljoen satellieten”, werpt Parker op. “Entiteiten die in de ruimte opereren, moeten mogelijk steeds vaker actief puin opruimen, wat tientallen miljoenen dollars kan kosten voor een enkele operatie en waarbij een satelliet moet worden gestuurd om puin te verwijderen.”

In 2022 heeft de Amerikaanse Federal Communications Commission een regel aangenomen dat elke satelliet die vanuit de Verenigde Staten wordt gelanceerd, zichzelf vijf jaar na het einde van zijn missie uit de baan rond de aarde moet kunnen halen. “Een drastische vermindering van de uitstoot van broeikasgassen zal nodig zijn om verdere complicaties met operaties in de ruimte te voorkomen”, stipt Parker aan. “Een voordeel is dat het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen ons niet alleen op aarde helpt, maar in de ruimte ons ook kan beschermen tegen problemen op het vlak van duurzaamheid op de lange termijn.”

Meer over dit onderwerp:

• Nasa ontvangt gps-signalen op de maan
• Communicatiesatellieten kunnen onderzoek aarde ondersteunen
• Nasa wil transport cargo en personen door lucht integreren
• Starlink en Bharti Airtel willen India met satellietinternet uitrusten
• Trump verplicht Nasa hoofdwetenschapper Katherine Calvin te ontslaan
• Orange en Eutelsat breiden satellietinternet in Afrika en Midden-Oosten uit
• Nasa zal wellicht keuze tussen maan en Mars moeten maken
• Nieuwe Ariane 6 laat lancering eerste commerciële missie registreren
• ESA selecteert Redwire voor ontwikkeling innoverende Marsraket
• Chinese wetenschappers vernauwen kloof tussen reizen door de lucht en ruimte