managing21.be

Het Australische bedrijf Lynas Rare Earths heeft in zijn fabriek in Maleisië een eerste voorraad dyprosiumoxyde, een zeldzaam metaal dat bij de fabricage van sterke magneten voor elektrische wagens en windturbines wordt gebruikt, geproduceerd. De aankondiging wordt bestempeld als een mijlpaal in de winning van zeldzame metalen. Het is immers de eerste keer dat een zogenaamd zwaar zeldzaam metaal buiten China wordt geproduceerd.

“De productie van een zwaar zeldzaam metaal in Maleisië vormt een belangrijke mijlpaal in de diversificatie van de wereldwijde toeleveringsketen, die tot nu toe door China wordt gedomineerd”, merkt Neha Mukherjee, analist grondstoffen bij Benchmark Mineral Intelligence.experts op. “Maar de aankondiging van Lynas Rare Earths illustreert tevens hoeveel er nog moet worden gedaan om de aanvoer van elementen die cruciaal zijn voor elektrische voertuigen en hernieuwbare technologie te vergroten.”

Volgens het International Energy Agency domineert China momenteel alle fases van de wereldwijde toeleveringsketen voor zeldzame aardmetalen. Het land neemt daarbij meer dan 60 procent van de mijnbouwproductie en 92 procent van de wereldwijde geraffineerde output voor zijn rekening. Door de productie van dysprosiumoxide produceerde in zijn fabriek in Maleisië, wordt Lynas de enige commerciële producent van een zwaar zeldzaam aardmetaal buiten China. Het bedrijf hoopt binnenkort in dezelfde fabriek een tweede zwaar zeldzaam aardmetaal – terbium – te raffineren. Ook die grondstof kan in sterke magneten worden gebruikt.

De aankondiging komt op een moment dat de Chinese toeleveringsketen voor zeldzame aardmetalen in een handelsoorlog met de Verenigde Staten verwikkeld is geraakt. “Gezien deze context markeert de aankondiging van Lynas een reële en actuele verandering, hoewel de noodzaak van bredere, wereldwijde diversificatie-inspanningen niet worden weggenomen”, beklemtoonde Mukherjee.

De fabriek van Lynas in Maleisië is sinds 2012 operationeel, maar produceerde tot nu toe vooral lichte zeldzame aardmetalen voor smartphones. Het Australische bedrijf maakte niet bekend hoeveel dyprosium in Maleisië wordt geraffineerd. Jon Hykay, voorzitter van het bureau Stormcrow Capital en expert zeldzame aardmetalen, waarschuwde daarbij dat het bedrijf met beperkingen kampt. “Het erts dat Lynas wint, bevat relatief weinig hoeveelheden zware zeldzame aardmetalen”, verduidelijkte hij. “De geproduceerde tonnages blijven beperkt. Lynas kan terbium en dysprosium produceren, maar die opbrengsten zijn onvoldoende om aan de vraag te kunnen beantwoorden.”

De mijnen die het meest geschikt zijn voor de winning van dysprosium bevinden zich in Zuid-China, maar er zijn ook afzettingen bekend in Afrika, Zuid-Amerika en een aantal andere locaties. “Zelfs met de productie van Lynas zal China nog steeds een dominante positie innemen”, beklemtoonde Gavin Wendt, oprichter en analist bij MineLife. “Het is echter een begin en cruciaal dat andere mogelijke projecten in de Verenigde Staten, Canada, Brazilië, Europa en Azië ook technisch haalbaar blijken en goedgekeurd kunnen worden, zodat de aanbodbalans echt kan verschuiven.”

Dominantie

De dominantie van China in de sector is deels het gevolg van een al lang bestaand industriebeleid. Slechts een handvol sites die lichte zeldzame aardmetalen raffineren, kan elders in de wereld worden teruggevonden. Bij de Chinese ontginning wordt trouwens gebruik gemaakt van een goedkope extractietechniek die echter vervuilend is en moeilijk kan worden gekopieerd in landen met strengere milieunormen. “Voor die andere landen is de productie duurder”, voert Hykawy nog aan. “Dus moeten de prijzen stijgen om echt interessante winsten te maken.”

Dat blijft voorlopig echter een groot obstakel. “De prijzen hebben de ontwikkeling van nieuwe projecten al meer dan een jaar niet ondersteund”, werpte Mukherjee op. “De meeste projecten die in andere landen zouden worden opgezet, zouden moeite hebben om bij de huidige prijsniveaus een break-even te draaien.” Er zijn daarnaast ook technische uitdagingen, aangezien de verwerking van zeldzame aardmetalen zeer gespecialiseerde en efficiënte technieken vereist en moeilijk te verwerken afval kan opleveren.

Lynas heeft meer verwerkingscapaciteit in gebruik genomen in zijn Maleisische fabriek, die ontworpen is om tot 1.500 ton zware zeldzame aardmetalen te produceren. “Als die capaciteit zich richt op dysprosium en terbium, zou Lynas een derde van de wereldwijde productie kunnen bemachtigen”, geeft Mukherjee aan. Het bedrijf bouwt momenteel een verwerkingsfabriek in Texas, hoewel kostenstijgingen twijfels over het project hebben doen ontstaan. Lynas wil ook dat de Amerikaanse overheid meer geld inbrengt.

Naast Lynas willen ook een aantal andere ondernemingen de productie van zeldzame aardmetalen opdrijven. Het Amerikaanse bedrijf MP Materials heeft inmiddels piloottests afgerond voor de scheiding van zware zeldzame aardmetalen en is van plan de productie dit jaar te verhogen. Het Canadese concern Aclara Resources ontwikkelt eveneens een scheidingsinstallatie voor zeldzame aardmetalen in de Verenigde Staten.

De onzekerheid over de Chinese export zou volgens de analisten bovendien kunnen betekenen dat met prijsstijgingen rekening zal moeten worden gehouden. Dit biedt positieve vooruitzichten voor de winstmarges van de producenten en geeft ook kleinere partijen de kans hun activiteiten uit te breiden. “De aankondiging van Lynas toont dat vooruitgang mogelijk is”, beklemtoont Mukherjee. “Dit geeft een sterk signaal af dat met de juiste mix van technische paraatheid, strategische vraag en geopolitieke urgentie doorbraken mogelijk zijn .”