managing21.be

Managing21: een blik op het heden en de toekomst van de economie.

Lage waterstanden zorgen voor hogere transportkosten op Europese rivieren

Posted by managing21 on juli 8th, 2025

De scheepvaart op enkele van de grootste rivieren in Europa, waaronder de Rijn en de Donau, worden door lage waterstanden als gevolg van hittegolven en droogte beperkt. Hierdoor dreigt de economie met stijgende transportkosten geconfronteerd te worden.

Terwijl grote delen van Europa gebukt gaan onder hoge temperaturen, zijn de waterstanden in de belangrijkste rivieren gedaald. Dit heeft gevolgen voor de scheepvaart op de Rijn – een van Europa’s belangrijkste waterwegen – ten zuiden van Duisburg en Keulen in Duitsland. Dat heeft onder meer bij Kaub voor een belangrijk knelpunt gezorgd. Schepen moeten daar noodgedwongen met ongeveer de helft van hun normale lading varen. Regenval tijdens het weekend hebben volgens grondstoffenhandelaren slechts voor een gematigde stijging van de waterstanden gezorgd.

Door de lage waterstanden zien rederijen zich genoodzaakt om toeslagen op de vrachtprijzen te heffen. Dit moet een compensatie bieden voor het feit dat schepen niet volledig geladen kunnen varen. Maar hierdoor stijgen de kosten voor vrachtverladers. Volgens handelaren worden ladingen die normaal op één vaartuig passen, nu over meerdere binnenvaartschepen verdeeld.

Het grootste deel van de bijna 200 miljoen ton vracht die jaarlijks over de Duitse rivieren wordt vervoerd – van steenkool en autocomponenten tot granen, voedsel en chemicaliën – wordt vervoerd over de Rijn, na de Donau de langste rivier in Centraal-Europa en West-Europa.

Ongebruikelijk lage waterstanden op de Donau in Hongarije beïnvloeden zowel de scheepvaart als de landbouw, nadat de temperaturen in Boedapest recent een piek van 35 graden Celsius bereikten. “Dit betekent dat vrachtschepen meer dan de helft van hun lading moeten achterlaten en slechts tussen 30 procent en 40 procent van hun volledige capaciteit kunnen benutten”, benadrukt Attila Bencsik, vicevoorzitter van de Hongaarse Scheepvaartvereniging.

In de Poolse hoofdstad Warschau is het waterpeil van de Wis?a, de langste rivier van het land, tot het laagste niveau in de geschiedenis gedaald. Ook Warschau werd gedurende een langere periode met temperaturen boven 30 graden Celsius geconfronteerd, terwijl er nauwelijks van regenval sprake was.

Drie jaar geleden kregen Duitse bedrijven te maken met leveringsproblemen en onderbrekingen van de productie toen een droogte en hittegolf tot extreem lage waterstanden op de Rijn leidde. Die zomer moest de Franse energieleverancier Electricité de France (EDF) tijdelijk de productie in zijn kerncentrales aan de rivieren de Rhône en de Garonne verlagen. Hittegolven hadden immers gezorgd voor een verhoging van de watertemperaturen, waardoor het moeilijker werd om het rivierwater te gebruiken voor de koeling van de reactoren.

Britse stuwmeren

Ook elders leidt het gebrek aan regen tot problemen. In Yorkshire, in het Verenigd Koninkrijk, zijn de waterreserves in de stuwmeren fors gedaald. Gegevens van Yorkshire Water, dat meer dan 5 miljoen klanten bedient, tonen aan dat het waterpeil is gezakt van 63 procent in mei tot 55,8 procent in juni. Dat cijfer ligt aanzienlijk lager dan het niveau van 81,9 procent dat gemiddeld voor die tijd van het jaar wordt geregistreerd.

De stuwmeren zijn nog maar voor de helft gevuld, terwijl het grootste deel van de zomer nog moet komen. De reservoirs in Yorkshire dalen al sinds eind januari na de droogste lente die in 132 jaar in het graafschap werd opgetekend. Tijdens warm weer neemt het waterverbruik doorgaans toe, wat de waterstanden verder onder druk zet. Op de laatste dag van de maand juni gebruikten klanten van Yorkshire Water bijna 1,5 miljard liter water. Dat is 200 miljoen liter meer dan het dagelijkse gemiddelde dat het Britse waterbedrijf laat optekenen.

Inmiddels heeft Severn Trent, een sectorgenoot van Yorkshire Water, zijn acht miljoen klanten opgeroepen om met hun waterverbruik bewust om te gaan. Het bedrijf meldde dat er minder water beschikbaar is in reservoirs en rivieren.

Meer over dit onderwerp: