managing21.be

Sancties van de Verenigde Staten tegen Rusland zouden in de Latijns-Amerikaanse landbouw tot chaos kunnen leiden. Dat hebben een aantal analisten gezegd, verwijzend naar het feit dat veel Latijns-Amerikaanse landbouwbedrijven afhankelijk zijn van de invoer van Russische meststoffen, die onder de Amerikaanse sancties zouden kunnen vallen. Donald Trump, president van de Verenigde Staten, wil met bijkomende sancties Rusland onder druk zetten om de oorlog in Oekraïne te beëindigen.

Latijns-Amerikaanse landbouwers staan voor een moeilijke periode indien de Verenigde Staten aan kopers van Russische exportproducten – zoals meststoffen die essentieel zijn voor handelsgewassen zoals Mexicaanse avocado’s en Braziliaanse soja en maïs – nieuwe sancties zouden opleggen. Voor Brazilië, dat vorig jaar ongeveer een derde van zijn behoefte aan meststoffen dekte met een invoer van 3,7 miljard dollar uit Rusland, is er volgens de experts praktisch geen alternatief om dat gat op te vullen als die aanvoer stopt.

De uitbraak van de oorlog in Oekraïne in 2022 leidde in Latijns-Amerika tot het hamsteren van Russische meststoffen. De prijzen stegen kortstondig, maar de handel is inmiddels genormaliseerd. Er werden weliswaar plannen gekoesterd om de binnenlandse productie van meststoffen in Mexico en Brazilië op te voeren. Door de relatief goedkope Russische import werd daarmee echter weinig vooruitgang geboekt. Volgens de Russische Vereniging van Mestproducenten is de export naar Brazilië – de grootste producent van soja, suiker en koffie in de wereld – tijdens de eerste helft van dit jaar met bijna 30 procent gestegen.

Mark Rutte, secretaris-generaal van de Navo, benadrukte dat Brazilië een van de landen was die vanwege hun handel met Rusland door sancties bijzonder hard getroffen zouden kunnen worden. “Nieuwe sancties tegen Russische meststofimporten zouden de productie van soja en maïs onhoudbaar kunnen maken” benadrukte ook Lucas Beber, vicevoorzitter van Aprosoja, de Braziliaanse vereniging van graantelers.

Ook Mexico importeerde vorig jaar meer dan 580 miljoen dollar aan meststoffen uit Rusland. Daarmee is Rusland voor Mexico de grootste leverancier van grondstoffen. Eventuele Amerikaanse sancties zouden daar voor de boeren dan ook een groot probleem vormen voor boeren. “Sancties zouden in Mexico tot een tekort aan verschillende soorten meststoffen kunnen leiden”, betoogde Raul Urteaga, voormalig directeur internationale zaken bij het Mexicaanse ministerie van landbouw. “Dat geldt onder meer voor ureum, een product dat wordt ingezet bij gewassen zoals maïs, sorghum, tarwe en zelfs avocado.”

Raul Urteage waarschuwde dat de kwaliteit van beschikbare meststoffen door het wegvallen van de Russische import zou dalen. “Dit zou de avocado-oogst verzwakken en ook voor de Amerikaanse consumenten de prijzen doen stijgen”, beklemtoonde hij. De Verenigde Staten nemen meer dan 80 procent van Mexico’s avocado-export af, een markt die vorig jaar meer dan 3 miljard dollar waard was. Urteaga zei dat de prijs van avocado’s zou stijgen als producenten alternatieven moeten gebruiken of meststoffen moeten importeren uit andere bronnen dan Rusland.

Trage vooruitgang

Rusland is ook de grootste meststofleverancier voor Colombia, een belangrijke exporteur van fruit, bloemen en koffie naar de Verenigde Staten. Rusland vertegenwoordigt ongeveer een kwart van de Colombiaanse invoer van meststoffen. De Wereldbank heeft de prijzen van meststoffen bestempeld als een drijvende kracht achter de voedselinflatie in Midden-Amerika, wat bijdraagt aan een kostencrisis die noordwaartse migratie aanwakkert.

Zelfs meststoffen-producenten die geen zaken meer doen met Russische leveranciers, zoals het Amerikaanse Mosaic, vrezen dat verdere handelsonderbrekingen met grote Russische mestproducenten tot meer volatiliteit leiden. “Eventuele gesprekken over een vergelding tegen landen die met Rusland handel drijven, zouden de prijzen verder opdrijven,” beklemtoonde Eduardo Monteiro, directeur van Mosaic in Brazilië. “Geopolitieke spanningen hebben de verkopen aan Braziliaanse boeren voor de volgende oogstcyclus vertraagd, wat de tijdige levering van meststoffen voor belangrijke gewassen zoals soja in gevaar kan brengen.”

Brazilië heeft plannen gepresenteerd om de afhankelijkheid van buitenlandse meststoffen bijna te halveren. Mexico wil de binnenlandse productie van 33 procent naar 80 procent van de lokale vraag opvoeren. De Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva en de Mexicaanse leider Claudia Sheinbaum hebben hun respectievelijke staatsoliemaatschappijen Petrobras en Pemex aangespoord om de productie van meststoffen te verhogen.

De vooruitgang verloopt echter traag. In Brazilië zijn de inspanningen belemmerd door onder meer een gebrek aan financiering, mogelijk dure minerale hulpbronnen en hoge aardgasprijzen. “Het probleem zou gedeeltelijk kunnen worden verlicht wanneer Brazil Potash Corp – eens de infrastructuur klaar is en de nodige vergunningen zijn verkregen – begint met de winning van potas in het Amazonegebied”, zeggen de analisten. In Mexico heeft Pemex al jarenlang geworsteld om meststoffen winstgevend te produceren.

Ongeacht mogelijke Amerikaanse en Europese sancties, verwachten de Russische producenten van meststoffen tegen het einde van dit decennium hun wereldwijde marktaandeel tot 25 procent te verhogen. Daarbij wordt vooral gerekend op de verkoop aan belangrijke groeimarkten zoals Brazilië, India en China.