managing21.be

Een combinatie van een groter aantal elektrische aandrijfsystemen en minder auto’s is een efficiënte manier om de uitstoot van het verkeer aanzienlijk terug te dringen. Dat blijkt uit een rapport van het Eidgenössische Materialprüfungs- und Forschungsanstalt (Empa) in Zwitserland, gebaseerd op een analyse van het laadgedrag van elektrische deelauto’s op basis van gegevens van ongeveer 1,5 miljoen gebruikers van autodeelplatform Mobility. 

Elektrische voertuigen bieden vooral grote kansen in combinatie met autodelen. Maar niet elke elektriciteit is gelijk. Afhankelijk van het tijdstip van de dag verschillen immers zowel de samenstelling van de energiemix – met daarmee ook de uitstoot – als de kostprijs van elektriciteit. Uit het onderzoek van de Zwitserse wetenschappers blijkt dat lage prijzen en lage emissies zelden samenvallen. Wie het hele jaar door het goedkoopste tarief kiest, kan gemiddeld 27 procent besparen. Wie daarentegen vooral klimaatvriendelijk laadt, kan de uitstoot met maximaal 82 procent terugdringen.

“De grote uitdaging is om kosten en emissies met elkaar te verenigen”, benadrukt onderzoeksleider Sven Eggimann, specialist stadsontwikkeling bij het Empa. “Ideaal zou het zijn als klimaatvriendelijk laden ook financieel aantrekkelijk wordt.” Een probleem daarbij is echter dat vele consumenten op het moment dat ze hun elektrische wagen opladen over de actuele elektriciteitsprijs of de uitstoot – met fluctuaties van uur tot uur – vaak geen idee hebben. Meestal is slechts een verschil van dag tot dag bekend.”

Realtime informatie met behulp van intelligente meters is volgens de onderzoekers dan ook cruciaal. In landen zoals Denemarken kunnen gebruikers via een app de actuele prijs inzien en hun laadtijd bewust kiezen. “Dat systeem werkt, maar niemand wil dat op de lange termijn handmatig blijven doen”, beklemtoont Eggimann. “Automatische systemen die zich aanpassen aan persoonlijke voorkeuren zijn daarom noodzakelijk.”

Daarnaast zijn volgens de onderzoekers financiële prikkels – onder meer in de vorm van een tarief voor koolstofdioxide of emissie-afhankelijke laadtarieven – onmisbaar. Simulaties tonen aan dat bij een kostprijs van ongeveer 30 cent per kilogram uitstoot klimaatvriendelijk en kostenefficiënt laden te combineren valt, op voorwaarde dat de tarieven dynamisch zijn en de werkelijke emissies weerspiegelen.

Autodelen

De onderzoekers benadrukken dat deelauto’s vaker en intensiever worden gebruikt dan privéwagens. Daardoor moeten ze vaker tijdens de nacht worden opgeladen, wanneer de elektriciteitsmix doorgaans minder gunstig is. Toch blijven de verschillen in kosten en uitstoot tussen deelauto’s en privéwagens beperkt. “Dankzij korte laadpauzes en de groeiende beschikbaarheid van snelladers is er voldoende speelruimte voor uitstootarm laden”, voert Eggimann aan.

Autodelen kan bovendien het aantal voertuigen op de weg gevoelig verminderen. Wanneer het autopark in Zwitserland met een kwart zou worden afgebouwd, zou volgens de onderzoekers de druk op de elektriciteitsvoorziening in de winter merkbaar afnemen. “Autodelen vergt minder energie omdat er minder wagens nodig zijn”, beklemtonen de onderzoekers. “Zelfs wanneer het aantal gereden kilometers vergelijkbaar blijft, worden bij deelauto’s andere vervoermiddelen vaker gebruikt dan bij privéwagens. Dat ontlast het systeem als geheel.”

Volgens de onderzoekers is voor een duurzame mobiliteitstransitie niet alleen de overstap naar elektrische auto’s nodig, maar is ook een optimalisering van de laadinfrastructuur vereist. “Op termijn moet de infrastructuur gebruikers automatisch sturen naar momenten waarop elektriciteit goedkoop en uitstootarm is, zonder dat zij daarover zelf telkens hoeven te beslissen”, verduidelijkt Eggimann.

Tegelijkertijd betogen de Zwitserse wetenschappers dat de elektrificatie van het personenvervoer een aanzienlijke toename in elektriciteitsverbruik betekent. “Zelfs met geoptimaliseerde laadtijden en minder auto’s door autodelen, blijft het moeilijk om aan de vraag te blijven voldoen”, voeren de onderzoekers. “Dat tekort kan niet eenvoudig met extra batterijen of door het verschuiven van laadtijden worden opgelost. Elektrificatie is slechts een deel van de oplossing. Wie daadwerkelijk iets voor het klimaat wil doen, moet inzetten op autodelen, openbaar vervoer en minder rijden in het algemeen.”