managing21.be

Europese chemiebedrijven hebben plannen opgesteld om steeds grotere hoeveelheden pesticiden te exporteren die binnen de Europese Unie als te gevaarlijk voor gebruik zijn bestempeld. Dat blijkt uit een rapport van de Zwitserse organisatie Public Eye en Unearthed, de onderzoeksredactie van Greenpeace.

Uit officiële cijfers blijkt dat de geplande export van verboden pesticiden uit de Europese Unie vorig jaar een niveau van 122.000 ton heeft bereikt, tegenover 81.600 ton zeven jaar geleden. Hoewel deze cijfers niet de definitieve verschepingen tonen, gelden ze als de meest betrouwbare indicator van de handel in verboden bestrijdingsmiddelen.

Volgens Angeliki Lysimachou, toxicoloog bij Pesticide Action Network Europe, geeft de Europese Commissie toe aan industriële belangen door de handel te laten toenemen in plaats van stop te zetten. “Elke extra vertraging is niet alleen nalatigheid, maar ook een verraad aan de rechten van de mens en het leefmilieu.”

De Europese Unie nam de voorbije jaren wereldwijd het voortouw in de strijd tegen schadelijke landbouwchemicaliën, vanwege de risico’s voor de gezondheid en de natuur, zoals verminderde vruchtbaarheid en sterfte onder bijen. “Toch blijven verboden stoffen, waaronder het herbicide glufosinaat en het fungicide mancozeb, bestemd voor de export”, werpen de onderzoekers op.

“In 2020 beloofde de Europese Commissie dat gevaarlijke chemicaliën die in de Europese Commissie verboden zijn, ook niet meer voor export geproduceerd zouden worden. Vijf jaar later blijkt uit documenten dat de exportvolumes juist zijn toegenomen. Dat komt deels doordat de lijst van verboden stoffen langer is geworden.

Duitsland voerde vorig jaar de lijst van exporterende landen aan, gevolgd door België, Spanje, Nederland en Bulgarije. België sloot zich onlangs aan bij Frankrijk in een verbod op de praktijk, al blijven Franse bedrijven door een juridische maas nog exporteren. Frankrijk stond datzelfde jaar op de zevende plaats van de exporteurs. “De pesticiden gaan grotendeels naar landen met lage en middelmatige inkomens, al waren de Verenigde Staten de grootste individuele afnemer”, geven de onderzoekers aan. “Sommige schadelijke stoffen kunnen door voedsel dan ook weer in de Europese Unie belanden.”

Eerder al werden berichten opgemerkt over de uitvoer van pesticiden van de Europese Unie naar Brazilië en Costa Rica. Daar zouden bewoners gezondheidsklachten hebben gekregen na het besproeien van plantages met suikerriet, bananen en ananas.

Een woordvoerder van de Europese Commissie benadrukte dat de bescherming van de mens en het leefmilieu, binnen en buiten de Europese Unie, voorop staat. De Europese Commissie startte twee jaar geleden een publieke consultatie en een studie, waarvan de resultaten naar eigen zeggen tot mogelijke vervolgstappen zouden kunnen leiden.”

Volgens Lis Cunha, campagnevoerder van Greenpeace-campagnevoerder, is de toename verwerpelijk en hypocriet. Cunha riep de Europese Commissie op het beloofde exportverbod daadwerkelijk in te voeren. “Het is schandalig dat de winsten van de Europese chemische industrie zwaarder wegen dan de gezondheid en het leefmilieu van mensen in armere landen”, zei ze.

In een reactie op de studie merkte het Duitse chemieconcern Bayer op dat zijn producten bij een correct gebruik veilig zijn. Ook het Zwitserse Syngenta voerde aan dat al zijn export voldoet aan de regels van de Europese Unie voldoet en dat landbouwers in de landen van import een training krijgen in de omgang met deze producten.