managing21.be

Om de burger het idee te geven dat hij meer bij het beleid betrokken wordt, gebruikt de overheid dikwijls opinie-onderzoeken. Maar het is heel twijfelachtig of dat wel lukt. Volgens een onderzoeker van de universiteit van Tilburg vergroten opinieonderzoeken immers de kloof tussen politiek en burger. Bovendien geven dergelijke enquêtes volgens onderzoeker Will Tiemeijer dikwijls onbedoeld voeding aan populisme. Dergelijk enquêtes doen er volgens Tiemeijer beter aan te vragen naar problemen uit de leefomgeving van de burger. 

“Opinieonderzoek om bepaalde problemen aan te pakken, levert het beleid meestal non-informatie op,” aldus onderzoeker Will Tiemeijer. “Als het onderzoek desondanks wordt voortgezet, zal dat leiden tot teleurstelling over de feitelijke prestaties van de overheid. Zo wordt de kloof met de bevolking juist vergroot.” Het onderzoek constateert dat burgers steeds vaker door de overheid worden geënquêteerd over wat zij vinden van bepaalde onderwerpen. “De overheid wil beter naar burgers luisteren en de kloof dichten,” aldus het magazine Communicatie Online. “Sinds Pim Fortuyn lijkt dit instrument volgens onderzoeker Tiemeijer populairder dan ooit. Hij meent dat deze praktijk leidt naar een democratie van het princiepe u-vraagt-wj-draaien.”

De Belevingsmonitor van de Nederlandse regering is daarvan volgens de onderzoeker een typisch voorbeeld. “Het betreft een regelmatige peiling waarin aan de Nederlanders wordt gevraagd wat hen bezighoudt, waaraan de regering aandacht zou moeten besteden en hoe zij oordelen over de regering,” aldus Communicatie Online. “De antwoorden bleken vrijwel zonder uitzondering negatief voor het kabinet. Daardoor geeft de Belevingsmonitor onbedoeld voeding aan populisme.”

Will Tiemeijer zegt meer waarde te hechten aan onderzoek met vragen naar wat burgers aan problemen in hun eigen leefomgeving ervaren en naar hun waarden en drijfveren. Dit zijn onderwerpen waarover burgers bij uitstek deskundig zijn,” voert hij aan. “Die vragen leveren informatie op, waarmee de overheid uit de voeten kan.”