Het voorbije jaar werd de wereldwijde markt voor kobalt nog met een overschot geconfronteerd, maar dat dreigt de volgende jaren te zullen veranderen. Dat blijkt uit een rapport van het Cobalt Institute. Geraamd wordt dat de vraag naar kobalt de volgende jaren sneller zal stijgen dan het aanbod, waardoor begin volgend decennium een tekort zou dreigen.

Op de korte termijn hangt de toekomst van de markt voor kobalt af van het beleid van de Democratische Republiek Congo, de grootste producent van het mineraal, dat wordt gebruikt voor de productie van lithium-ionbatterijen voor elektrische voertuigen. In februari van dit jaar kondigde het land gedurende een periode van vier maanden een exportverbod voor het mineraal. Daarmee wou Congo het overschot op de markt – dat de kobaltprijzen tot het laagste punt in negen jaar heeft laten zakken – aanpakken. Sindsdien zijn de prijzen met 60 procent tot 16 dollar per pond opgelopen.

Wanneer geen rekening wordt gehouden met de onzekerheid over het Congolese exportverbod, zal de wereldwijde aanvoer van kobalt volgens het rapport de volgende periode een jaarlijkse groei met 5 procent laten optekenen. Congo had vorig jaar nog een aandeel van 76 procent op de wereldwijde kobaltmarkt, maar omdat Indonesië zijn productie sneller opvoert, zal dat cijfer de volgende jaren inkrimpen. Tegen 2030 zal Congo naar verwachting nog over een marktaandeel van 65 procent beschikken. Indonesië had daarentegen vorig jaar een marktaandeel van 12 procent, maar dat zou tegen eind dit decennium tot 22 procent oplopen.

Elektrische auto’s

Wanneer echter naar de vraag wordt gekeken, zal er volgens het rapport met een jaarlijkse gemiddelde groei van 7 procent laten optekenen. In het begin van het volgende decennium zou er sprake zijn van een jaarlijkse vraag van ongeveer 400.000 ton. Die groei zou vooral te wijten zijn aan de expansie van de markt voor elektrische voertuigen.

Vorig jaar werd wereldwijd 222.000 ton kobalt verbruikt. Elektrische auto’s namen 43 procent van die vraag voor hun rekening. In 2030 zal dat cijfer echter tot 57 procent zijn opgelopen. Verder wordt het mineraal gebruikt in toepassingen zoals mobiele telefoons, laptops, superlegeringen en andere industriële sectoren zullen een lagere groei kennen.

In 2024 werd op de wereldwijde kobaltmarkt een overschot van 36.000 ton geregistreerd. Dat volume kwam overeen met 15 procent van de vraag. Het jaar voordien was er sprake van een surplus van 25.000 ton.

Meer over dit onderwerp:

• Kobalt kan Europese Unie tienduizenden banen opleveren
• Cruciale mineralen lokken investeringen naar Afrikaans continent
• Cobalt Holdings grootste Britse beursgang in bijna drie jaar
• MP Materials sluit contract voor cruciale mineralen in Saoedi-Arabië
• Chinese verwerkers zeggen ruim voldoende voorraden kobalt te hebben
• Codelco en BHP Group maken akkoord rond mijnproject Anillo bekend
• China zal controle op cruciale mineralen niet snel opgeven
• South32 benoemt Matthew Daley tot nieuwe chief executive
• Donald Trump werkt aan versnelde vergunning voor uraniumproject Utah
• Rio Tinto krijgt vergunning voor koperproject Nuevo Cobre in Chili

De verkoop van elektrische voertuigen is dit jaar in Europa weer toegenomen, maar analisten waarschuwen dat geopolitieke onrust en onzekerheid over de regelgeving de aanhoudende dynamiek kunnen bedreigen. Dat heeft de Britse zakenkrant Financial Times gemeld.

“Een scherpe opleving van de vraag naar elektrische voertuigen op het Europese continent was voor de autofabrikanten een van de weinige lichtpunten”, merkt de Financial Times op. “Porsche, Volvo Cars, Mercedes-Benz en andere autoconstructeurs hebben hun winstverwachtingen verlaagd of ingetrokken vanwege de onrust die is ontstaan ??door de snel evoluerende handelsoorlog die door de Amerikaanse president Donald Trump is gelanceerd.”

Volgens de European Automobile Manufacturers Association (Acea) is het aantal registraties van nieuwe elektrische auto’s in heel Europa en het Verenigd Koninkrijk tijdens de eerste drie maanden van dit jaar, onder meer met een sterk herstel in Duitsland, met 28 procent gestegen tot 573.500 voertuigen.

Bij Volkswagen is de verkoop van elektrische auto’s op het Europese continent tijdens het eerste kwartaal van dit jaar meer dan verdubbeld, waarbij nu één op de vijf in West-Europa verkochte auto’s volledig elektrisch is. BMW rapporteerde eveneens een stijging van 64 procent in de Europese verkoop van elektrische auto’s. Bij Renault nam de wereldwijde verkoop van elektrische wagens met 88 procent toe. Tesla was een van de weinige uitzonderingen op die stijging. Daar daalde de verkoop van elektrische wagens in Europa met 37 procent, gesteund op een aanhoudend verzet van de consumenten tegen het politieke activisme van Elon Musk.

Analisten zeggen dat de bredere opleving van de verkoop van elektrische auto’s in heel Europa verwacht was, aangezien veel autofabrikanten de verkoop van hun nieuwe elektrische modellen tot begin dit jaar hadden uitgesteld. Dat maakte het voor hen immers gemakkelijker aan de strengere emissievoorschriften van de Europese Unie om te voldoen. Het aanbod van goedkopere elektrische auto’s die onder de grens van 25.000 euro blijven – zoals de Renault 5 en Citroën ë-C3 – stimuleerden de consumentenvraag eveneens.

Fabrice Cambolive, chief executive van Renault, gaf eerder al aan dat het succes van de Renault 5 aantoont dat het segment van kleine auto’s in staat is om over te schakelen op volledig elektrische voertuigen. “Dit is een belangrijke trend”, voegde hij eraan toe. De sterke verkoopcijfers van Renault kwamen er ondanks een daling van de elektrische autoverkoop in Frankrijk met 7 procent in het eerste kwartaal, te wijten aan de afschaffing van de royale overheidssubsidies die de elektrische autoverkoop begin 2024 een impuls gaven.

“De Franse overheid zal in de tweede helft van het jaar meer subsidies invoeren, maar het pakket zal naar verwachting minder genereus zijn dan voorheen”, beklemtoonde Marie-Laure Nivot, hoofd autoanalyse bij het bureau AAA-Data.

In Duitsland zorgde de terugkeer van zakelijke klanten, die geconfronteerd werden met het aflopen van hun gesubsidieerde leasecontracten, voor een nieuwe golf van bestellingen. Daniel Schwarz, analist bij het bureau Stifel, voegde eraan toe dat de trends van dalende prijzen voor elektrische auto’s op lange termijn, in combinatie met stijgende kosten voor auto’s met een verbrandingsmotor, een gestage stijging van de vraag naar elektrische auto’s heeft ondersteund.

Geen rechte lijn

Ondanks de laatste bemoedigende cijfers zal volgens de analisten een aanhoudende stijging van de vraag naar elektrische auto’s geen rechte lijn volgen. “Het recente besluit van de Europese Commissie om de emissieregels voor voertuigen met verbrandingsmotor te versoepelen – hoewel verwelkomd door autofabrikanten – zou de penetratie van elektrische voertuigen in de Europese Unie tijdelijk kunnen vertragen”, geeft Schwarz aan. “Het besluit vermindert immers de druk voor een agressieve uitrol van elektrische wagens.

Michael Lohscheller, chief executive van autofabrikant Polestar, wierp op dat de regelgevers voor de consumenten duidelijkheid moeten scheppen. Dat moet er volgens hem voor zorgen dat de chauffeur niet aarzelt om op een elektrische aandrijving over te stappen. “Waar onzekerheid heerst, zal het publiek beginnen te twijfelen”, merkte Lohscheller op.

De grotere flexibiliteit in de emissieregels van de Europese Unie moet de zware druk op de automobielindustrie verzachten. De sector gaat immers gebukt onder een beleidsmatige onzekerheid en hogere tarieven die zijn ontstaan ??door de plannen voor invoerheffingen die de Amerikaanse president Donald Trump heeft aangekondigd. Die versoepeling zou dure investeringen in elektrische wagens kunnen vertragen.

“Dit is het jaar waarin Europa zich extra moet inzetten voor het stimuleren van elektrische auto’s op de markt”, beklemtoonde Chris Heron, secretaris-generaal van de sectororganisatie E-Mobility Europe. “Maar wereldwijde ontwikkelingen zullen dat voor iedereen een grotere uitdaging maken.”

De stijging van de verkoop van elektrische auto’s is voor sommige autofabrikanten tevens een tweesnijdend zwaard autofabrikanten, want de winstmarges op elektrische auto’s liggen door de hoge accukosten nog steeds lager dan op benzineauto’s. Fabrikanten zoals Volkswagen, die geen betaalbare elektrische auto op de markt hebben, moeten forse kortingen aanbieden om consumenten te overtuigen op een elektrische aandrijving over te stappen.”

“De aanzienlijke toename van het aantal elektrische auto’s en de opstartkosten van talloze nieuwe modellen, zullen naar verwachting de winst in 2025 drukken”, voerde Arno Antlitz, financieel directeur van Volkswagen, recent aan. Pas volgend jaar zal Volkswagen een elektrisch model lanceren dat minder dan 25.000 euro zal kosten. Met die nieuwe modellen zou het margeverwateringseffect van de elektrische auto’s volgens Antlitz sterk moeten verkleinen.

Meer over dit onderwerp:

• Baidu kondigt tests met zelfrijdende taxi in Europa aan
• General Motors werkt aan goedkope batterijen voor autosector
• Besparingen verlagen fabriekskosten Volkswagen met 13 procent
• Nissan schort operaties aantal binnenlandse fabrieken op
• Honda verwacht dit jaar een winstdaling van 59 procent
• Tata Motors herbekijkt winstverwachtingen Jaguar Land Rover
• Amerikaanse fiscale kortingen op elektrische wagens in het gedrang
• Daimler Truck verwacht dit jaar lagere verkopen
• Polestar rekent voor herstel over Europese thuismarkt
• Duits personeel Ford in staking tegen aangekondigde ontslagen

De klimaatcrisis vormt voor de banaan – na tarwe, rijst en maïs het belangrijkste voedselgewas van de wereld – een steeds grotere bedreiging. Traditionele groeiregio’s voor de banaan, zoals Latijns-Amerika en de Caraïben, worden immers sterk door de opwarming van de aarde getroffen. Dat blijkt uit een rapport van Christian Aid.

“Bijna twee derde van de teeltgebieden voor de banaan in Latijns-Amerika en de Caraïben zullen door de opwarming van de aarde in 2080 mogelijk niet langer geschikt zijn voor de teelt van de fruitsoort”, werpen de onderzoekers op. “Bananenproducenten zoals Guatemala, Costa Rica en Colombia worden door stijgende temperaturen, extreme weersomstandigheden en klimaatgerelateerde plagen geteisterd. Hierdoor nemen de opbrengsten af, terwijl de plattelandsgemeenschappen in de regio worden verwoest.”

Bananen zijn de populairste fruitsoort op de hele wereld. Ongeveer 80 procent van de bananen die wereldwijd worden geteeld, is bestemd voor lokale consumptie. Meer dan 400 miljoen mensen zijn voor 15 procent tot 27 procent van hun dagelijkse calorieën afhankelijk van het fruit. Geraamd wordt dat 80 procent van de bananenexport die wereldwijd de supermarkten bevoorraadt, uit Latijns-Amerika en de Caraïben – een van de meest kwetsbare regio’s voor extreem weer en langzaam optredende klimaatrampen – afkomstig is.”

De bananenoogst komt door klimaatcrisissen die door de mens worden veroorzaakt in het gedrang. Dit vormt een bedreiging voor een essentiële voedselbron en het levensonderhoud van gemeenschappen die vrijwel niets hebben bijgedragen aan de broeikasgassen die de opwarming van de aarde aanwakkeren. “Klimaatverandering heeft onze gewassen vernietigd”, merken bananentelers uit Guatemala op. “Omdat we niets kunnen verkopen, hebben we ook geen inkomsten meer. Onze plantages zijn aan het afsterven.”

Cavendish

Bananen zijn gevoelige fruitsoorten. Ze hebben een temperatuur tussen de 15 graden Celsius en 35 graden Celsius nodig om te gedijen. Bovendien is ook teveel of te weinig water voor de banaan nefast. De teelt is daarnaast bijzonder gevoelig voor stormen, waardoor een bananenplant bladeren kan verliezen, waardoor fotosynthese veel moeilijker wordt.

Hoewel er honderden bananensoorten bestaan, is de cavendish verantwoordelijk voor het overgrote deel van de export. De cavendish werd door de grote fruitconglomeraten immers gekozen omdat de soort een goede smaak heeft en door een winterhardheid en hoge opbrengst wordt gekenmerkt. Het is echter dit gebrek aan genetische variatie dat de bananen bijzonder kwetsbaar maakt voor het snel veranderende klimaat.

De klimaatcrisis heeft een directe impact op de groeiomstandigheden en draagt ??bij tot de verspreiding van schimmelziekten die al de gewassen en bestaansmiddelen decimeren. Zwarte bladschimmel kan het vermogen van bananenplanten tot fotosynthese met 80 procent verminderen en gedijt goed in vochtige omstandigheden, waardoor bananen risico lopen op onregelmatige regenval en overstromingen. Stijgende temperaturen en veranderende regenpatronen verergeren de bedreiging door Fusarium tropical race 4, een bodemgebonden schimmel die wereldwijd plantages van de cavendish-banaan verwoest.

Christian Aid roept rijke vervuilende landen die de grootste verantwoordelijkheid voor de klimaatcrisis dragen, op om dringend af te stappen van fossiele brandstoffen en hun verplichtingen na te komen om financiering te verstrekken om gemeenschappen te helpen zich aan te passen aan het veranderende klimaat.

“Bananen zijn niet alleen het favoriete fruit van de wereld, ze vormen voor miljoenen mensen ook een essentieel voedsel”, benadrukt Osai Ojigho, directeur beleid van Christian Aid. “We moeten ons bewust worden van het gevaar dat klimaatverandering voor dit vitale gewas vormt. De levens en het levensonderhoud van mensen die niets hebben gedaan om de klimaatcrisis te veroorzaken, worden al bedreigd.”

Meer over dit onderwerp:

• Verenigde Staten blokkeren invoer runderen uit Mexico
• Danone neemt Amerikaans bedrijf Kate Farms over
• Europese boeren worden mogelijk betaald voor opvang koolstofdioxide
• Hitte dwingt China om Canadese en Australische tarwe te kopen
• Kraft Heinz vraagt koffieleveranciers prijsverhoging uit te stellen
• Chinese import van sojabonen op laagste punt in tien jaar
• China laat invoer door vijf Braziliaanse sojaproducenten opnieuw toe
• Braziliaanse vleesexport naar Verenigde Staten gestegen
• Omzet en winst zadenbedrijf Corteva hoger dan verwacht
• Wereldwijde vraag naar kunstmeststoffen blijft op hoog niveau

De Noord-Koreaanse overheid houdt zich bezig met een onhoudbare en illegale handel in wilde dieren. Dat geldt ook voor soorten die door de eigen Noord-Koreaanse wetgeving zijn beschermd. Het fenomeen vormt een bedreiging voor het herstel van de biodiversiteit in de regio. Dat blijkt uit een studie onder leiding van wetenschappers aan het University College London (UCL).

“Noord-Korea heeft een regelgevend systeem van beschermde gebieden en soorten, maar geregeld moeten inbreuken worden vastgesteld van individuen die wilde dieren jagen en vangen voor persoonlijke consumptie of een verkoop op de zwarte markt aan afnemers uit eigen land of China”, werpen de onderzoekers op. Bovendien is de Noord-Koreaanse staat zelf betrokken bij de jacht op en de handel in bedreigde diersoorten die beschermd zijn door nationale of internationale wetgeving. Dat geldt onder meer voor de Aziatische zwarte beer, de langstaartgoral en de Euraziatische otter.”

De onderzoekers stellen dat de naleving door de Noord-Koreaanse overheid van de binnenlandse wetgeving inzake beschermde soorten een onmiddellijke prioriteit moet zijn. De wetenschappers roepen China, als een belangrijke afzetmarkt voor Noord-Koreaanse producten van wilde dieren, op om de binnenlandse vraag naar illegale wilde dieren te blijven beteugelen en diplomatieke druk uit te oefenen op zijn buurland om zich terug te trekken uit een illegale handel in wilde dieren die door de staat wordt getolereerd en gefaciliteerd.

Onderzoeksleider Joshua Elves-Powell, professor aardrijkskunde aan het University College London, merkt op dat de wijdverbreide jacht op wilde dieren in Noord-Korea, gedreven door de economische beperkingen van de Noord-Koreaanse staat en de tekorten aan voedsel, medicijnen en basisgoederen die veel burgers ervaren, een belangrijke bedreiging vormt voor de biodiversiteit van Noord-Korea en de wijdere regio.

“China is de belangrijkste internationale markt voor de Noord-Koreaanse handel in wilde dieren, met opvallende producten zoals wild vlees, bont en lichaamsdelen voor gebruik in traditionele geneeskunde”, beklemtoonde Elves-Powell. “Een deel van deze handel schendt de verplichtingen van China als partij de Convention on International Trade in Endangered Species (Cites) en lid van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Het land moet dan ook de resolutie die de export van voedsel uit Noord-Korea verbiedt, naleven.”

Noord-Koreaanse overlopers getuigden tegenover de onderzoekers dat de Noord-Koreaanse staat wilde dieren en hun lichaamsdelen ontvangt van lokale gemeenschappen en jagers die door de staat werden goedgekeurd. Uit het onderzoek bleek tevens dat hierbij sprake is van soorten die in Noord-Korea wettelijk zijn beschermd. Deze soorten worden in Noord-Korea gebruikt, onder meer als bont voor de productie van winterkleding, maar ze zouden ook als verhandelbare grondstof worden gebruikt. Dit is in lijn met Noord-Korea’s gebruik van natuurlijke hulpbronnen zoals hout en steenkool, maar ook met de illegale handel in wapens en verdovende middelen, om inkomsten te genereren.

De studie vermeldt verder dat de Noord-Koreaanse staat wildboerderijen exploiteert, waar onder meer dieren zoals otters, fazanten, herten en Aziatische zwarte beren worden gehouden. Noord-Korea zou in de 20ste eeuw voor het eerst beren voor hun gal hebben gefokt, voordat deze praktijk zich verspreidde naar China en Zuid-Korea. Berengal in verschillende traditionele Aziatische geneeswijzen, waaronder de traditionele Koreaanse en traditionele Chinese geneeskunde, wordt gebruikt.

De productie van berengal wordt door natuurbeschermers en activisten voor dierenwelzijn breed veroordeeld. De praktijk zou de vraag naar bedreigde diersoorten immers in stand houden en het onnodig lijden van landbouwhuisdieren veroorzaken. Bovendien identificeert het rapport economische problemen als een belangrijke drijfveer voor de zwarte handel in wilde dieren in Noord-Korea. Een breed scala aan dieren wordt naar verluidt gejaagd en gevangen voor vlees, voor het gebruik in traditionele geneeskunde, ter bescherming van gewassen of vee of voor een verkoop op de zwarte markt.

Informele economie

Toen de Noord-Koreaanse economie in de jaren negentig instortte, voorafgaand aan een grote hongersnood die naar verluidt tussen de zeshonderdduizend en een miljoen mensenlevens kostte, groeide de informele economie van het land snel, doordat gewone burgers zich richtten op de koop en verkoop van goederen, waaronder wilde dieren, om in essentiële voedselbronnen te voorzien en inkomsten te genereren. Hoewel de economische omstandigheden in Noord-Korea sindsdien zijn verbeterd, vonden de onderzoekers geen bewijs dat de zwarte markt voor wilde dieren is gestopt.

“Een jager kan tegelijkertijd leveren aan de overheid en activiteiten op de zwarte markt onderhouden”, betoogde Elves-Powell. “De huid van een dier zoals een rode vos kan bijvoorbeeld aan de staat worden overgedragen, maar kan ook aan Noord-Koreaanse tussenpersonen worden verkocht om over de grens tussen Noord-Korea en China te smokkelen. De jager kan het vlees van het dier – een waardevolle voedselbron – voor zijn gezin houden of proberen zijn voorraad op de lokale markt te verkopen.”

“De grootschalige jacht op wilde dieren in Noord-Korea heeft ernstige gevolgen voor de wildpopulaties van het land”, beklemtonen de onderzoekers. “Er zijn aanwijzingen dat bijna op alle inheemse zoogdiersoorten groter dan een halve kilogram op de een of andere manier wordt gejaagd.”

Onder meer de inheemse sabelmarter was bij Noord-Koreaanse jagers bijzonder gewild vanwege zijn vacht, maar is nu waarschijnlijk praktisch uitgestorven. Er zijn soortgelijke bekommernissen over de Amoertijgers en Amoerluipaarden, terwijl ook de hertenpopulaties vermoedelijk ernstig zijn afgenomen als gevolg van overbejaging. “Indien de exploitatie in Noord-Korea een risico blijft vormen voor de populaties wilde dieren, kan het herstel van de biodiversiteit in de hele regio in gevaar worden gebracht”, beklemtonen de wetenschappers.

“De voorbije jaren hebben de populaties Amoertijgers langs de grens van Noord-Korea met China tekenen van herstel gegeven, maar ze zullen waarschijnlijk het doelwit worden van jagers als ze Noord-Korea binnenkomen”, waarschuwen de onderzoekers. “Noord-Korea zou ook een barrière kunnen vormen voor de migraties van inheemse landdieren tussen het Koreaanse schiereiland en het Aziatische vasteland.”

Meer over dit onderwerp:

• Illegale dierenhandel hielp verspreiding covid te versnellen
• Drijvende zonnecentrales tonen positieve impact op watervogels
• Uitsterven gieren kan voor menselijke gezondheid belangrijke gevolgen hebben
• Europese Unie schroeft de bescherming van de wolf terug
• Europese haas voelt zich goed thuis in stedelijke omgeving
• Muildierhert is gevaarlijkste dier van Yosemite Park
• Elk jaar worden 400.000 Afrikaanse pangolins gejaagd
• Invasieve grassoort vormt bedreiging voor woestijnen Southern California
• Populaties zeeschildpadden vertonen een wereldwijd herstel
• Vergiftiging roofvogels kan gezondheid Europees ecosysteem verstoren

Verzamelaars bestempelen kunst als een veilige haven in een onzekere wereld. Dat heeft Bonnie Brennan, chief executive van het internationale veilinghuis Christie’s, gezegd in een interview met Inside Wealth. Brennan belooft dan ook van een herstel van de kunstverkoop. Dit zou een welkome ommekeer zijn voor een wereldwijde kunstmarkt die al twee jaar verval vertoont.

Christie’s, Sotheby’s en Phillips bieden momenteel samen 295 kunstwerken aan op veilingen met een geschatte waarde van minstens 952 miljoen dollar. Dit zou een stijging met 2 procent betekenen ten opzichte van de totale opbrengsten die veilingen tijdens de lente van vorig jaar werden opgetekend. Handelaren en kunstadviseurs zeggen dat het uiteindelijke bedrag waarschijnlijk boven de 1,1 miljard dollar zal uitkomen.

Ondanks sterke aandelenmarkten de voorbije twee jaar hebben hogere rentetarieven en inflatieangst de prijzen en verkopen van kunst onder druk gezet. De veilinghuizen en handelaren wijten dit aan het aanbod. “Er zijn simpelweg geen grote veilingen – zoals de collecties van Paul Allen of Macklowe van voorgaande jaren – geweest om bieders te trekken”, werpen experts op. “Verkopers houden bovendien hun topstukken vast totdat de prijzen weer aantrekken.”

Anderen zeggen dat de economische zwakte in China, de oorlog in Oekraïne en de economische malaise in Europa vele grote verzamelaars terughoudend is om voor kunstwerken veel geld te betalen. De huidige onzekerheid over invoerheffingen en de angst voor een recessie kunnen ertoe leiden dat verzamelaars hun grote aankopen verder uitstellen. 

“Ik denk echter dat kunst altijd een plek is waar mensen terugkomen voor een bron van vrede, rust en stabiliteit”, werpt Bonnie Brennan op in het interview met Inside Wealth. “We hebben dit seizoen veel belangstelling gezien, omdat kunst enigszins een ontsnapping biedt.”

“De voorbije weken waren economisch een ware rollercoaster”, vervolgt Brennan. “De kunstmarkt gedijt op stabiliteit. Dit zijn dus tijden waarin we proberen te navigeren en onze klanten zekerheid te bieden. Het werkt alvast in ons voordeel dat mensen in tijden van volatiliteit naar tastbare goederen kijken. Dat kan men nu terugvinden in de goudprijzen. Dit was in 2009 ook het geval met de verkoop van de collectie van Pierre Berge en Yves Saint Laurent, die destijds de grootste opbrengst uit de geschiedenis opleverde. De verkoop vond in februari 2009 plaats. Dat was voor de markt een vreselijke periode.”

“Vandaag hebben we bovendien vertrouwen in het geweldige materiaal – nieuwe werken aan een goede prijs – dat wordt aangeboden. De markt heeft duidelijk gemaakt hierop te hebben gewacht. We hopen dat er een vlucht naar kwaliteit komt die ook in het verleden kon worden opgemerkt.”

Brennan erkent dat de kunstmarkt gevoelig is voor de evolutie op de aandelenmarkten. “Het zou onjuist zijn om iets anders te beweren, maar we zien geen rechtstreeks verband”, beklemtoont de chief executive van Christie’s. “We bestuderen de markten en de geschiedenis van de interactie tussen de markten. Gezien de volatiliteit op de financiële markten voelen veel mensen zich veiliger bij het kopen van hoogwaardige blue-chip kunst. Deze werken vormen hen een veiliger plek om geld te investeren.”

“Daarom voelen we ons nu bijzonder zelfverzekerd, vooral omdat we zulke geweldige blue-chip werken kunnen aanbieden. De wereldwijde verkopen die we hebben gehad, zelfs sinds de aankondiging van de Amerikaanse invoerheffingen begin april, bieden hoop dat de vraag op een hoog niveau zal blijven indien we de pijplijn kunnen blijven vullen met een groot aanbod.”

“Er is dit jaar sprake van een bijzonder sterk aanbod”, merkt Brennan nog op. “Dat was vorig jaar niet altijd het geval. We hebben geen probleem met de vraag. Het is steeds belangrijk geweest om werk aan te bieden dat door het wereldwijd publiek van Christie’s wordt gegeerd. Januari was op dat vlak een geweldige periode. Het was voor Christie’s tijdens die maand drukker dan dezelfde periodes de voorbije tien jaar. De veilingen in Londen en Hongkong in maart en Parijs in april zorgden voor een ware opwinding.”

Volgende generaties

Brennan geeft ook aan dat Christie’s aan de volgende generaties verzamelaars moet denken. “We moeten de volgende generatie verzamelaars opbouwen om ons bedrijf draaiende te houden”, voert de chief executive aan. “Christie’s bestaat ??al 250 jaar, maar we moeten onze toekomst veiligstellen door ervoor te zorgen dat we in de geest van de jongeren relevant zijn.”

Die volgende generaties verzamelaars moeten volgens Brennan met een aangepast aanbod worden benaderd. “Kunst uit de 21ste eeuw is daarvan een voorbeeld”, werpt Brennan op. “We zijn die categorie een aantal jaren geleden gestart om de stemmen van jongere kunstenaars, kunstenaars van kleur, ondervertegenwoordigde kunstenaars en vrouwelijke kunstenaars in de schijnwerpers te plaatsen.”

“Jongeren willen technologie”, merkt Brennan daarbij op. “Deze groep is digitaal geboren. Deze klanten willen niet praten of telefoneren, maar willen alles gemakkelijk en soepel – met hun telefoon – aanpakken. Deze generatie wil online op kunst bieden. Dus gebeurden 80 procent van onze biedingen vorig jaar met online tools. We moeten jongeren met digitale kunst aantrekken en vervolgens met meer traditioneel werk in contact brengen. Betaalbare werken van onder meer Liechtenstein of Warhol kunnen aan jongeren aangeboden worden als een alternatief voor een ring of een horloge. Dit zijn de zaden die de toekomstige verzamelaar creëren.”

Momenteel bloeit de kunstmarkt volgens Brennan vooral in Noord-Amerika. “Bijna de helft van onze omzet komt uit de Verenigde Staten”, merkt ze op. “Maar we moeten ons op Azië blijven richten. Azië vertegenwoordigt meestal tussen 20 procent en 30 procent van onze omzet. Ik denk dat we mogelijk meer activiteit vanuit Europa zullen zien vanwege de sterke euro en het pond ten opzichte van de dollar.”

Brennan merkt nog op dat muziekinstrumenten een opmerkelijke interesse van verzamelaars genieten. “Er bestaat een duidelijke passie voor gitaren”, benadrukt ze. “Verkopen van instrumenten van beroemde muzikanten – zoals Jeff Beck, David Gilmour of Mark Knopfler – hebben ons een nieuw koperspubliek opgeleverd. Beroemdheden oefenen op verzamelaars al langer een grote aantrekkingskracht uit.”

Meer over dit onderwerp:

• Verkoop decoratieve kunst vorig jaar met 42 procent gedaald
• Rusland overtreedt ethische codes International Council of Museums
• Curator volgende Biënnale van Venetië overleden
• Kunstwereld belangrijk mikpunt voor aanvallen van Donald Trump
• Horlogemakers zijn aan een onverwachte comeback bezig
• Art Basel meldt sterke interesse in betaalbare kunst
• Nieuwe kopers zorgen voor transformatie kunstmarkt
• Nieuwe opgravingen op archeologische site van Pompeï
• Media hebben aanzienlijke impact op markt luxehorloges
• Maakte Andy Warhol misbruik van zijn superhelden?

De internationale wereld maakt een grote verandering door. Dat heeft op verschillende manieren verstrekkende gevolgen. Onder meer in de Zwitserse stad Genève, het centrum van de wereldwijde diplomatie, worden de ontwikkelingen met grote bezorgdheid gevolgd. Volgens de Britse zakenkrant Financial Times vrezen velen dat Genève zijn positie in de wereldwijde diplomatiek zijn prominente positie zou kunnen verliezen.

“De wereldhandel verkeert in chaos, terwijl de autocratie oprukt en hulporganisaties zich door de bezuinigingen van de Verenigde Staten in hun bestaan bedreigd voelen”, betoogt de Financial Times. “In Genève hebben zich ongeveer 450 internationale organisaties gevestigd en een groot deel van hun functionarissen vreest voor de toekomst van de stad als pijler van de wereldpolitiek.”

“De wereld verandert elke dag”, geeft ook Xavier Rey, chief executive van het Zwitserse vastgoedconcern Rey Group, aan. “Mensen moeten elkaar ontmoeten en met elkaar praten. Dat gebeurt vaak in hotels en restaurants. Evoluties in de diplomatieke wereld, worden dan ook in Genève snel aangevoeld. “Genève blijft nog steeds de uitgelezen plek om informatie uit te wisselen. Waarover we ons echter zorgen maken, is hoe anders het beeld er over zes maanden uitziet.”

Genève, na Zürich de grootste stad van Zwitserland, vertolkt in de wereldorde een cruciale functie. Al tijdens de Koude Oorlog organiseerde Genève historische topontmoetingen, terwijl ook Joe Biden en Vladimir Poetin elkaar in 2021 in de Zwitserse stad spraken. Genève was ook het toneel van de onderhandelingen die in 2015 zouden uitmonden in een nucleaire deal met Iran. “Het hoofdkwartier van de Verenigde Naties is in New York gevestigd, maar een groot deel van het echte werk wordt in Genève gedaan”, beklemtoont ook Sami Kanaan, plaatsvervangend burgemeester van de Zwitserse stad.

“Het besluit van de Amerikaanse president Donald Trump om World Health Organisation (WHO), die in Genève is gevestigd, te verlaten, deed een hele reeks alarmbellen rinkelen”, gaat Kanaan verder. “We hebben eerder crisissen meegemaakt, maar het huidige niveau van complexiteit en urgentie is ongeëvenaard.” De bezuinigingen in de Verenigde Staten hebben dan ook bij vele organisaties, van de United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) tot het International Red Cross, geleid tot ontslagen en drastische budgetbeperkingen. 

Herbewapening

Antonio Guterres, secretaris-generaal, overweegt de samenvoeging van een aantal grote afdelingen. Tevens werd gevraagd om personeel van Genève en New York naar goedkopere steden te verplaatsen. Ondertussen is de World Health Organisation van plan om personeel te ontslaan en zijn werk te beperken. De Verenigde Staten hebben tevens gewag gemaakt van een herziening van de financiering van de World Trade Organisation (WHO) en andere organisaties.

De Verenigde Staten zijn niet de enigen die zich afkeren van humanitair werk. Landen in heel Europa zijn bezig met een massale herbewapening. Daarbij heeft het Verenigd Koninkrijk zijn budget voor ontwikkelingshulp drastisch verlaagd om grotere ruimte voor de financiering van defensie op te drijven. Zelfs het neutrale Zwitserland heeft zijn platform voor militaire uitgaven voor de volgende jaren met miljarden franken verhoogd, terwijl het land tegelijkertijd miljoenen franken aan buitenlandse hulp heeft geschrapt.

In Genève beginnen zich volgens de Financial Times een aantal wereldwijde geopolitieke patronen te vertonen, waarbij China een grotere rol speelt terwijl de Verenigde Staten zich terugtrekken. China zal naar verwachting dit jaar voor de allereerste keer meer dan een vijfde van het totale budget voor de Verenigde Naties leveren. “De natuur haat een vacuüm en andere partijen zullen snel trachten opengevallen ruimtes in te vullen”, beklemtoont Vincent Subilia, directeur-generaal van de Chambre de Commerce van Genève. “China toont zich bijzonder actief in het uiten van zijn openlijke steun voor multilateralisme.”

Maar naast legitiem diplomatiek werk gebruikt China zijn positie in Genève ook om critici te bespioneren en lastig te vallen. Dat blijkt uit een onderzoek van het International Consortium of Investigative Journalists. Het Chinese ministerie van buitenlandse zaken ontkende echter die berichtgeving en benadrukte de wetten van andere landen volledig te respecteren.

“Nieuwe financieringsbronnen zijn hard nodig”, verduidelijkte Maxime Provini, leider van de Parti Libéraux-Radicaux (PLR) in Genève. “De stad verstrekte een lening van 2 miljoen Zwitserse frank (2,4 miljoen dollar) aan niet-gouvernementele organisaties die zich op haar grondgebied hebben gevestigd. Maar Genève kan niet alle verantwoordelijkheid voor deze organisaties dragen.”

De UNHCR heeft de kosten op het hoofdkantoor en in de regionale kantoren in Genève met 30 procent verlaagd. Hierdoor werd het aantal hogere kaderleden gehalveerd. De Verenigde Naties als geheel zullen waarschijnlijk duizenden medewerkers verliezen. Een groot deel van die ontslagen zullen in Genève vallen. “Dit zal waarschijnlijk ook voor de stad gevolgen hebben”, beklemtoonde Matthew Saltmarsh, hoofd nieuws en media van de vluchtelingenorganisatie. “Onder meer de wereldwijde functie van Genève als humanitair centrum zou in het gedrang kunnen komen.”

Identiteit

“Genève is onder meer voor luxehorloges, de banksector en de grondstoffenindustrie nog altijd een belangrijk internationaal centrum, maar diplomatie en hulpactiviteiten staan in de identiteit van de stad centraal”, werpt de Financial Times op. “Veel inwoners van Genève zijn verontrust over het feit dat Saoedi-Arabië als gastheer werd uitgekozen voor de vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne. “De inwoners van Genève zien dit als bewijs dat hun stad achterblijft bij de verschuivingen in de wereldorde. Sommigen accepteren al een kleinere rol in de wereld die voor hen ligt  en maken zich zorgen over wat ze moeten behouden.”

“Genève zou zich moeten toespitsen op alles wat met humanitair recht en vrede te maken heeft”, suggereerde Jean Keller, voorzitter van de raad van bestuur van Geneva Call, een organisatie die zich richt op de bescherming van burgers in conflicten. “Het neutrale Zwitserland kan meer dan bijna elk ander land opereren op vreselijke oorlogslocaties.”

Extreemrechts stelt echter dat Zwitserland de mindere status van Genève aan zichzelf te danken heeft en merkt op dat de gesprekken over Oekraïne elders plaatsvinden omdat het land zijn onpartijdige reputatie heeft geschaad door de sancties van de Europese Unie tegen Rusland te volgen. “De belangrijkste reden waarom Genève aan glans verliest als internationale stad, is niet het feit dat de Verenigde Staten de hulp intrekken”, voert Vincent Schaller, vertegenwoordiger van de extreemrechtse Union Démocratique du Centre (UDC) in het parlement van Genève.

Federale en lokale overheden hebben pakketten met leningen en subsidies goedgekeurd om het internationale werk en organisaties te ondersteunen. “Maar politici weten dat de steun, die in totaal minder dan 20 miljoen dollar bedraagt, veruit onvoldoende is om Genève zijn huidige status te laten behouden”, werpt de Financial Times op. Yves Herren, voorzitter van Les Verts Libéraux van Genève, gaf toe te vrezen dat Genève zonder geld op een gegeven ogenblik zijn positie als gastheer voor internationale evenementen zal verliezen.

Meer over dit onderwerp:

• Parijs voor tweede jaar op meest innoverende stad van Europa
• Dubai kondigt gouden visa aan voor verplegend personeel
• Vastgoed Silicon Valley wil op terugkeer naar kantoor inspelen
• Actie voor steun aan Europese Unie in Roemeense steden
• Bulgaarse president wil een referendum over introductie euro
• Londen derde jaar op rij verkozen tot beste stad van Europa
• Manchester blijft Britse hoofdstad voor artificiële intelligentie
• Europeanen verkiezen inmiddels China boven Verenigde Staten
• New York City vreest minder toeristen te zullen ontvangen
• Technische Universiteit Berlijn wil stadsbestuur voor rechter dagen

Een samenwerking met het satellietnetwerk Starlink lijkt voor vele landen een mogelijke pasmunt om met de Verenigde Staten milde invoerheffingen te kunnen afspreken. Dat zegt de Amerikaanse krant The Washington Post, gebaseerd op een aantal boodschappen die de Amerikaanse overheid wereldwijd heeft verstuurd. De Verenigde Staten zouden immers druk zetten op landen die met invoerrechten worden geconfronteerd om activiteiten van het satellietnetwerk Starlink van Elon Musk, een belangrijke bondgenoot van de Amerikaanse president Donald Trump, op hun grondgebied toe te laten.

“Sommige landen blijken een mogelijke samenwerking met Starlink uit te willen spelen om bij de Verenigde Staten gunstige invoerheffingen te bepleiten”, merkt The Washington Post op. “De Verenigde Staten hebben er een strategisch belang bij om de wereldwijde activiteiten van Chinese internetproviders tegen te gaan, maar de rol van Elon Musk compliceert het beeld.”

Onder meer vertegenwoordigers van het Afrikaanse land Lesotho zouden met Starlink gesprekken zijn opgestart. De Amerikaanse president Donald Trump had immers 50 procent invoerheffingen aangekondigd op goederen die uit Lesotho in de Verenigde Staten zouden worden ingevoerd. Anderzijds probeert Starlink al langere tijd tot het Afrikaanse markt toegang te krijgen. Maar pas nadat De Amerikaanse president tot onderhandelingen over handelsakkoorden had opgeroepen, verleende Lesotho aan Starlink een allereerste licentie voor de uitbouw van een satelliet-internet, die tien jaar geldig zou zijn.

Met die licentie wou Lesotho blijk geven van goodwill om Amerikaanse bedrijven te verwelkomen. Lesotho blijkt volgens The Washington Post echter lang niet het enige land dat heeft besloten Starlink te steunen in pogingen om Amerikaanse invoerheffingen af ??te weren. “Het bedrijf van Elon Musk sloot in maart distributieovereenkomsten met twee providers in India en heeft alvast overeenkomsten gesloten met Somalië, de Democratische Republiek Congo, Bangladesh, Pakistan en Vietnam”, werpt de Amerikaanse krant op.

De Amerikaanse overheid zou zijn buitenlandse posten aanzetten om op de lokale markten de diensten van Starlink te promoten. Alvast in India hebben overheidsfunctionarissen de goedkeuring van Starlink versneld, in de veronderstelling dat dit hen zou kunnen helpen handelsovereenkomsten met de Amerikaanse regering te verstevigen.

In een reactie stelde het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken dat Starlink een Amerikaans product is dat een revolutie teweeg heeft gebracht om in afgelegen gebieden over de hele wereld toegang tot het internet aan te bieden. “Elke patriottische Amerikaan zou het succes van een Amerikaans bedrijf op het wereldtoneel willen zien, vooral ten opzichte van gecompromitteerde Chinese concurrenten”, wordt eraan toegevoegd. Er werd echter tegelijkertijd opgemerkt dat de Amerikaanse regering geen belangenconflicten zal tolereren.

Sommige experts zeggen dat deze manier van werken voor de regering van Donald Trump strategisch gezien zinvol is. Daarbij wordt erop gewezen dat op het gebied van telecommunicatie de Verenigde Staten en China wereldwijd concurrenten zijn. Starlink is bovendien de grootste aanbieder van satelliet-internet.

“Wanneer de naam van Elon Musk ergens aan verbonden is, komen er allerlei emoties naar boven”, wierp Evan Swarztrauber, analist bij de Foundation for American Innovation, op. “Maar als Musk niet de chief executive van Spacex was, zouden de meeste mensen er wellicht geen probleem mee hebben dat de overheid van de Verenigde Staten Amerikaanse bedrijven aanmoedigt om internationale markttoegang te krijgen.”

“We willen dat Amerikaanse satellietbedrijven het goed doen in het buitenland, vooral omdat onze belangrijkste concurrent China is”, betoogde Swarztrauber nog. “De Verenigde Staten hebben in de ruimtevaart een voorsprong opgebouwd en we moeten ons extra inspannen om andere landen met Amerikaanse bedrijven te laten samenwerken. Anders zullen het juist Chinese bedrijven zijn die van de markttoegang profiteren.”

Miljardeninkomsten

De internationale expansie van Starlink zou miljarden dollars aan inkomsten kunnen genereren. Volgens Kimberly Siversen Burke, directeur overheidszaken bij analist Quilty Space zou een aandeel van 1 procent in de Indiase breedbandmarkt voor consumenten jaarlijks bijna 1 miljard dollar kunnen opleveren. Vergelijkbare groeimogelijkheden zouden ook in Latijns-Amerika en Afrika kunnen worden geregistreerd.

De strategie is echter niet geheel nieuw. Ook de regering van Joe Biden, de voorganger van Donald Trump, drong er bij de Amerikaanse ambassades op aan om onder meer de diensten van Starlink te implementeren. Eind vorig jaar had Antony Blinken, toenmalig Amerikaans minister van buitenlandse zaken, een schrijven naar de diplomatieke posten gestuurd waarin de voordelen van satellieten in een lage baan rond de aarde werden aangeprezen, waarbij het concept een robuust alternatief voor traditionele internetproviders werden genoemd.

Op dat ogenblik maakten een vijftigtal Amerikaanse overzeese posten van de technologie gebruik, maar Blinken zou op een verdere uitbreiding hebben aangestuurd, al werd wel gezegd dat ook andere Amerikaanse leveranciers van gelijkaardige diensten zouden worden gepromoot.

“In boodschappen aan buitenlandse posten heeft Marco Rubio, de huidige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken aan medewerkers op buitenlandse posten wereldwijd gevraagd ??om Amerikaanse satellietdiensten te promoten”, merkte The Washington Post nog op. “Russische en Chinese aanbieders van netwerken internet-satellieten werden daarbij als een potentiële bedreiging voor de Amerikaanse nationale veiligheid genoemd.”

“Uit berichten blijkt verder dat minstens twee landen – Cambodja en Djibouti – expliciet initiatieven hebben genomen om Starlink te implementeren als middel om Amerikaanse invoerheffingen te vermijden en een betere handelsdeal met de Verenigde Staten te onderhandelen”, stipte The Washington Post nog aan.

Volgens Gyude Moore, analist bij het Center for Global Development, lijkt het erop dat meer Afrikaanse landen zich bereid tonen om met Starlink een samenwerking aan te gaan. Moore voegde eraan toe dat het voor Afrikaanse functionarissen moeilijk is om de eisen van de Amerikaanse regering en de belangen van Musk te onderscheiden. “Onder meer is gebleken dat de Amerikaanse regering nieuwe druk op Zuid-Afrika is beginnen te zetten op het ogenblik dat Starlink zijn pogingen om in het Afrikaanse land vooruitgang te boeken, begon op te voeren”, beklemtoonde Moore..

“Het kan zijn dat er geen formele banden bestaan en er geen directe druk wordt uitgeoefend, maar velen zullen concluderen dat er tussen Musk en Trump nauwe connecties bestaan”, stipte Moore nog aan. “Daarbij zouden een aantal buitenlandse overheden kunnen vrezen dat het afwijzen van de voorstellen van Elon Musk, voor hun land aanzienlijke gevolgen kunnen hebben. Daarbij zou men ervan uit kunnen gaan dat goede relaties met Musk door de Amerikaanse regering zou worden gewaardeerd en dus een betere handelsrelatie tot de mogelijkheden zou behoren.”

Meer over dit onderwerp:

• Starlink stuurt zijn 900ste satelliet in baan rond aarde
• Russische satelliet Kosmos 482 stort na 53 jaar neer in Stille Oceaan
• Eerste Indiase bemande ruimtevlucht tot begin 2027 uitgesteld
• Belgisch artiest achter kunstwerk op de maan overleden
• Ruimtevaartcomplex Starbase in Texas wordt officieel een stad
• Stratolaunch voert succesvolle test herbruikbaar hypersonisch vliegtuig uit
• Lockheed Martin handigt ruimteschip Orion over aan Nasa
• Wereldwijde ruimtevaartbureaus zetten samenwerking met Artemis verder
• Amerikaanse Space Force sluit drie contracten af voor laserterminal
• Amerikaans bedrijf Interlune wil op maan met ontginning helium starten

Het voorbije jaar werd wereldwijd 597 gigawatt aan zonnekracht geïnstalleerd. Dat betekent een nieuw record. Tegenover het jaar voordien was er daarbij sprake van een stijging met 33 procent. Tegen het einde van dit decennium zou jaarlijks een volume van 1 terawattuur kunnen worden geïnstalleerd. Dat blijkt uit een rapport van de sectororganisatie SolarPower Europe.

Eind vorig jaar liet zonnekracht een nieuwe mijlpaal optekenen. Er kon immers worden gemeld dat er op dat ogenblik wereldwijd in totaal al 2 terawatt zonnecentrales operationeel waren. Tegen 2030 zouden de jaarlijkse installaties tot een volume van 1 terawattuur kunnen oplopen.

In een reactie op de cijfers stelde Walburga Hemetsberger, chief executive van SolarPower Europe, dat het zonnetijdperk echt is aangebroken. “Hoewel de acceptatie van zonnekracht per regio wereldwijd verschilt, profiteert de sector van de behoefte aan flexibele, geëlektrificeerde energiesystemen die door cruciale technologieën, zoals batterijopslag, worden ondersteund”, betoogde Hemetsberger. “Besluitvormers wereldwijd moeten ervoor zorgen dat hun flexibiliteitsplannen aansluiten op de realiteit van zonnekracht en de mogelijkheden van de sector maximaliseren.”

Hoewel zonnekracht wereldwijd blijft groeien, moet volgens SolarPower Europe worden vastgesteld dat de distributie van de energiebron sterk geconcentreerd en ongelijk blijft. China installeerde het voorbije jaar 329 gigawatt aan zonnecentrales. Daarmee vertegenwoordigde het Aziatische land 55 procent van de wereldwijde installaties. “Dit jaar wordt de Chinese markt voor zonnekracht echter herschikt”, voert SolarPower Europe aan. “Hierdoor zal in 2026 met een tijdelijke daling van de wereldwijde installaties rekening moeten worden gehouden.”

India

Opmerkelijk is volgens SolarPower Europe de evolutie van de zonnekracht in India. Daar werd het voorbije jaar 30,7 gigawatt aan nieuwe zonnecentrales geïnstalleerd. “Dat vertegenwoordigde een stijging met 145 procent tegenover het jaar voordien. “India hanteert rond zonnekracht een strategie die het land positioneert als een belangrijke kracht in de energietransitie”, werpt SolarPower Europe op. “Ook de volgende jaren mag in India een sterke groei van de zonnekracht worden verwacht.” Tegen 2030 wil India voor 500 gigawatt aan hernieuwbare energie-installaties hebben. Daarvoor wil het land de volgende vijf jaar nog eens 200 gigawatt aan zonnekracht installeren.

Andere regio’s leveren een gestage, zij het minder significante groei. In Noord-Amerika en Zuid-Amerika werd een groei met 40 procent opgetekend. Ook in Europa werd een toename met 15 procent genoteerd. In het Midden-Oosten en Afrika was er daarentegen sprake van een stagnatie. Er werden in deze regio’s het voorbije jaar minder installaties geregistreerd dan het jaar voordien.

“Het behalen van de wereldwijde doelstelling om de capaciteit voor hernieuwbare energie tegen het einde van het decennium te verdrievoudigen, is mogelijk met zonnekracht”, benadrukte Sonia Dunlop, algemeen directeur van de Global Solar Council. “We hebben tot 2030 jaarlijks 1 Terawatt aan zonne-energie nodig. Er kan echter worden vastgesteld dat zonnekracht in steeds meer landen in opkomst is.”

“Er moet nu actie worden ondernomen om zich optimaal op de toekomst voor te bereiden”, gaf Dunlop nog aan. “Daarvoor moet er gewerkt worden aan intelligentere netwerken, een snellere regeling voor vergunningen, grotere investeringen in opkomende markten en een uitgebreide recrutering.”

Eind vorig jaar vertegenwoordigde zonnekracht met een totaal gïnstalleerd vermogen van 2,2 terewattuur 46 procent van de wereldwijde capaciteit voor hernieuwbare energie.

Meer over dit onderwerp:

• India ziet voor zichzelf een rol als een belangrijk producent van zonnepanelen
• Windparken zijn geregeld slachtoffer van energie-diefstal
• Verzet tegen windpark in Duits natuurgebied Reinhardswald
• Amerikaanse zonnekracht en batterijproductie blijft toenemen
• Beperkingen duurzame energie kan elektriciteit in Texas 14 procent duurder maken
• Google toont zich bereid om drie nucleaire centrales financieren
• Welshe regering gaat 2 miljoen pond investeren in getijdenenergie
• Groep Amerikaanse staten in verzet tegen stopzetten offshore windenergie
• Steelwind stelt zijn grootste windturbine voor
• National Renewable Energy Laboratory moet personeel ontslaan

Private investeerders bereiden zich voor om een ??sleutelrol op te nemen in de herbewapening van Europa door broodnodig kapitaal te verstrekken om de defensie-industrie te helpen opschalen en de industriële veerkracht van de regio te versterken. Meer dan drie jaar na de militaire aanval van Rusland op Oekraïne hebben de lidstaten van de Europese Unie immers miljarden euro’s toegezegd voor investeringen in defensie en nieuwe technologieën, maar investeerders en durfkapitalisten geloven dat er daarbij sprake is van een financieringstekort is dat zij kunnen opvullen.

“De heropbouw van de Europese defensie kan niet exclusief door de overheden worden gedragen”, merkt Thoms Friedberger, adjunct-directeur van investeerder Tikehau Capital, op. “De private sector zal nodig zijn om investeringen in defensie, veerkracht en soevereiniteit te stimuleren.”

Tikehau Capital heeft recent een bedrag van bijna 450 miljoen euro opgehaald voor een fonds dat zal investeren in bedrijven die zich richten op technologie voor zowel civiele als militaire toepassingen. De investeerder is een van de tientallen bedrijven die op zoek zijn naar kansen in de sector. 

De investeringen in Europese start-ups die actief zijn in de militaire sector en aanverwante technologieën stegen vorig jaar met 24 procent tot 5,2 miljard dollar, onder meer door de interesse van investeerders in de defensiebedrijven Helsing en Tekever, waardoor de bredere terugval in de financiering van Europees durfkapitaal werd afgezwakt. Hoewel private kapitaalinvesteringen in luchtvaart, ruimtevaart en defensie al decennialang bestaan, werd de activiteit lange tijd gedomineerd door grotere buyout-fondsen die zich in een sterk gereguleerde sector kunnen bewegen. 

Inval in Oekraïne

De interesse van investeerders, ook van durfkapitaalfondsen, is echter sterk toegenomen na de Russische inval in Oekraïne, die de lidstaten van de Europese Unie heeft aangezet inspanningen te doen om hun defensie-industrie te versterken. De afwijzende houding van de Amerikaanse president Donald Trump tegenover de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (Navo) en zijn opmerkingen dat Europa meer in zijn eigen veiligheid zou moeten investeren, hebben deze inspanningen alleen maar versterkt.

Veel durfkapitaalfondsen, vooral in Europa, waren in het verleden huiverig om wapenfabrikanten te steunen. Velen vreesden immers voor een schending van ecologische en sociale regels en de normen van een deugdelijk bestuur. Leiders geloven dat ze een rol kunnen spelen door te investeren in start-ups en tegelijkertijd grotere spelers te helpen om hun productiecapaciteit te verhogen en op die manier de kosten per eenheid te verlagen.

“Private markten zullen een sleutelrol spelen bij het dichten van het financieringstekort in de Europese defensiesector”, bevestigde Ali Floyd, hoofd Europese fondsenwerving bij het adviesbureau Campbell Lutyens. “Overheden bleken niet bereid om veel meer belastinggeld uit te geven aan investeringen in defensiebedrijven. Bovendien zijn er slechts een beperkt aantal entiteiten, zoals Rheinmetalls en BAE Systems die de publieke markten kunnen aanwakkeren.”

“Het financieringstekort in Europa groeide door de vragen rond de Amerikaanse verplichtingen tegenover de Navo en de Europese wens om meer geld te investeren in de Oekraïense defensie”, benadrukte Michael Sion, partner bij adviesbureau Bain en auteur van een recent rapport waaruit bleek dat de waarde van durfkapitaal-transacties in de defensiesector de voorbije tien jaar achttien keer in omvang zijn toegenomen. “De oorlog in Oekraïne bevestigde de toenemende rol die defensietechnologie – van drones en andere autonome systemen tot robotica en kunstmatige intelligentie – op het slagveld zal spelen.”

Investeerders en durfkapitalisten zeggen innovatie te kunnen stimuleren door in technologie in een vroeg stadium te investeren.” We hebben privaat kapitaal nodig om bedrijven op te richten, risico’s te nemen, innovaties door te drukken en te investeren in onderzoek en ontwikkeling die aan een productie vooraf gaat”, beklemtoonde Sten Tamkivi, een van de oprichters van Plural, een early-stage technologiefonds met ongeveer 800 miljoen euro onder beheer en een van de eerste investeerders van Helsing. Veel investeerders zoeken bovendien naar bedrijven die ondermaats presteren of brede portefeuilles hebben die zich voor een herstructurering lenen.

Recente gegevens van PitchBook tonen aan dat er in de wereldwijde luchtvaart, ruimtevaart en defensie het voorbije jaar 274 overeenkomsten werden gesloten. Dat was het hoogste cijfer in tien jaar tijd. De totale waarde van de deals in de sector bedroeg het voorbije jaar 36,8 miljard dollar. Dat betekende een stijging met 37 procent tegenover het jaar voordien.

Meer grote investeerders

James Dawson, partner bij de investeringsbank Gleacher Shacklock, erkende dat er nu meer grote investeerders in defensie zijn geïnteresseerd dan in het verleden. Dawson wijst daarbij op de successen van de Amerikaanse investeerder Advent International met de overname van de Britse bedrijven Cobham en Ultra Electronics. “Dit heeft ook andere partijen van de mogelijkheden in de sector overtuigd”, beklemtoont Dawson.

Volgens Dawson vormen hoge waarderingen een belemmering voor fusies en overnames in de defensiesector, hoewel er volop wordt gesproken over een samenwerking in meer joint ventures. Ondanks de toestroom van geld in de sector blijven er volgens de analisten uitdagingen bestaan. Tamkivi benadrukte daarbij dat de Europese overheden onder meer hun beruchte bureaucratische aanbestedingsmethoden, die voorrang gaven aan grotere aannemers, moeten aanpakken.

“Overheden moeten ervoor zorgen dat nieuwe technologiebedrijven die in Europa ontstaan ??en door particulier kapitaal worden gefinancierd, toegang tot aanbestedingen krijgen,” waarschuwde hij. “Europa heeft de gepaste mechanismen nodig om met kleinere bedrijven om te gaan. Durfkapitaal is immers een hefboom om van een kleine onderneming op termijn een groot bedrijf te maken.”

De houding ten opzichte van investeringen in defensie is volgens de analisten echter aanzienlijk veranderd. “De interesse in de sector zal, zelfs niet bij een wapenstilstand tussen Oekraïne en Rusland, niet snel meer afnemen”, wordt er daarbij opgemerkt. Friedberger wijst er daarbij op dat de stemming bij investeerders, toezichthouders en waarschijnlijk ook overheden is veranderd. Zonder defensie kan er volgens hem geen duurzame economische ontwikkeling worden verwacht.

Meer over dit onderwerp:

• Geopolitieke onzekerheid zet ook Singapore aan zeemacht te moderniseren
• Denemarken gebruikt onbemande vaartuigen om scheepsroutes te controleren
• Boeing beweert Air Force One over twee jaar te kunnen leveren
• Rusland en China hekelen raketschild Iron Dome van Verenigde Staten
• Onbemande Grashopper moet Amerikaanse troepen op slagveld bevoorraden
• Stephen Winchell nieuwe topman Defense Advanced Research Projects Agency (Darpa)
• Partnership Rheinmetall en Iceye bouwt militaire satellieten
• Litouwen beschermt grens met Rusland en Wit-Rusland met antitank-lijnen
• Verenigde Staten leveren driehonderd Amraam-raketten aan Polen
• Kwartaalwinst Kongsberg profiteert van Europese investeringen in defensie

Door tijdgebrek en een tekort aan kookvaardigheden verlaten veel jongeren de keuken voor snelle oplossingen. Retailers zijn klaar om te profiteren van de groeiende interesse voor kant-en-klaarmaaltijden. Dat hebben verschillende analisten benadrukt. Er wordt aan toegevoegd dat ook de inspiratie voor het koken is veranderd. Jongeren vervangen de traditionele kookboeken immers grotendeels door video’s van één minuut op sociale media.

Tijdens de covid-pandemie kozen vele consumenten om in de eigen keuken maaltijden te bereiden. Maar dat enthousiasme is sindsdien sterk afgekoeld en de Generation Z geeft nu vaak de voorkeur aan snelle maaltijden waarvoor ze geen tijd in de keuken hoeven te besteden. Dat is ook niet ontsnapt aan de aandacht van de Europese retailsector, die in deze trend een nieuwe groeimarkt ontdekt.

“Kant-en-klaar maaltijden en aanverwante producten overtreffen in de supermarkten de algehele groei”, beklemtoonde Anton Delbarre, hoofdeconoom bij EuroCommerce. Hij voegde eraan toe dat gemaksmaaltijden de supermarkten helpen de dalende volumes te compenseren. Delbarre maakte daarbij gewag van een aanhoudende trend. Hij gelooft immers dat de obsessie van jongeren met gemaksproducten niet meer zal afzwakken.

“Hoewel jonge generaties graag koken, vinden ze het moeilijk om aan die activiteit prioriteit aan te geven in hun dagelijks leven”, benadrukte ook Yung Hung, professor consumentengedrag aan de Universiteit Gent. “Het balanceren van professionele ambities, een druk sociaal leven en een snelle kosten-batenanalyse zorgt ervoor dat er weinig economische prikkels aanwezigheid om jongeren aan te zetten om zelf te koken.”

“Wie zelf een maaltijd wil klaarmaken, moet eerst boodschappen doen, vervolgens de maaltijd bereiden en tenslotte alles opnieuw opruimen”, verduidelijkt Yung Hung. “Dan lijkt een kant-en-klare maaltijd tegen een relatief lage prijs misschien een rationele keuze.”

Jonge consumenten geven vaak aan de weinige tijd die ze thuis hebben, niet aan het koken van een maaltijd te willen besteden. Een analyse van het bureau Systemiq heeft onder meer uitgewezen dat de consumptie van kant-en-klaarmaaltijden in Spanje tussen 2008 en 2022 met 63 procent is gestegen. Toch blijkt er vaak ook enige spijt. Daarbij wordt onder meer aangevoerd dat het ontbreken van tijd of energie voor het koken van een maaltijd veel zegt over de huidige maatschappij.

Grote, bruisende steden volgens Delbarre en Yung Hung ideaal voor jonge professionals die tijdens hun lunchpauze snel in de supermarkt inkopen willen doen. “Wanneer men heel gemakkelijke opties in de winkel kan krijgen, neemt de interesse om zelf te koken snel af”, betoogde Delbarre. “De drukte van het woon-werkverkeer blijkt bij velen de energie om zelf een maaltijd te bereiden uit te putten.”

Sociale media

Ook de inspiratie voor het koken is volgens de analisten veranderd. “Jongeren vervangen kookboeken grotendeels door video’s van één minuut op sociale media die door miljoenen mensen worden bekeken en die trendy recepten bevatten die vaak binnen een maand alweer uit de mode zijn.” Maar andere consumenten werpen op dat de samengestelde video’s hoge eisen stellen, wat niet zelden tot frustratie leidt omdat de kwaliteit van de vooropgestelde maaltijden moeilijk kan worden geëvenaard.

Dit is voor professor Yung Hung geen verrassing. “Online gerechten zien er perfect uit en kunnen jongeren het gevoel geven dat ze niet aan de verwachtingen voldoen”, merkt Yung Hung op. “Dit kan hen mogelijk ontmoedigen om zelf een maaltijd te proberen bereiden.” Het probleem is volgens Yung Hung dat traditionele recepten steeds minder van generatie op generatie worden doorgegeven. Veel jongeren hebben volgens haar thuis of op school nooit echt de basis van de kookkunst geleerd.

Anderzijds merkt Yung Hung op dat Generation Z de lat voor kant-en-klare maaltijden vaak hoger legt. “Jongeren geven vaak prioriteit aan een gezonde levensstijl en de bescherming van het leefmilieu”, werpt ze op. Vele jonge consumenten zijn niet helemaal tevreden met het aanbod dat er momenteel in de supermarkten is te vinden. De gebruikers willen voor alternatieve diëten – zoals vegetarische producten – meer opties en vragen dat er op de etiketten van het voedsel minder toevoegingen worden vermeld.

Volgens Delbarre spelen retailers nu in op deze veranderende verwachtingen. “Kant-en-klaar was vroeger lekker en snel, maar er zijn nu veel meer dimensies”, beklemtoonde Delbarre. “Daarbij moet onder meer gewezen worden naar een lange lijst van gezonde en duurzamere producten die op Generation Z zijn gericht. Aanbieders die willen groeien, moeten marktaandeel van andere partijen veroveren. Dit kan grotendeels hun positie voor de volgende decennia vastleggen.”

Meer over dit onderwerp:

• Klimaatverandering kan kwaliteit van kaasproductie beïnvloeden
• Gezonde voeding wordt gemakkelijker verspild
• Finland gesanctioneerd wegens overbevissing zalmbestand
• Verwerking kan kwaliteit plantaardige voeding verbeteren
• Manosfeer zet jonge mannen aan om meer vlees te consumeren
• Premiumisatie voedingssector toont geen teken van vertraging
• Burger King voor rechtbank wegens reclame voor Whopper
• Invoerheffingen wegen op interesse voor restaurantbezoek
• WK Kellogg stelt jaarverwachtingen naar beneden bij
• Beyond Meat verwijst naar zwakke interesse bij consument